W centralnej Polsce odkryto cztery zęby plezjozaurów
W centralnej Polsce odkryto cztery zęby plezjozaurów
Cztery zęby sprzed około 148 mln lat należące do plezjozaurów odkryli naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Polskiej Akademii Nauk w kamieniołomie Owadów-Brzezinki w gminie Sławno w województwie łódzkim. Jak podają, to pierwsze skamieniałości tych wodnych gadów z tego stanowiska paleontologicznego.
Plezjozaury to jedne z najpowszechniejszych morskich drapieżników, które zamieszkiwały Ziemię od czasów późnego triasu do późnej kredy (około 237 mln – 145 mln lat temu). Zazwyczaj miały od 3,5 do 5 metrów długości, a ich cechami charakterystycznymi były długa, smukła szyja, krótki tułów i ogon oraz dwie pary płetw. Ich główne pożywienie stanowiły ryby.
Kamieniołom Owadów-Brzezinki jest jednym z najciekawszych stanowisk paleontologicznych w Polsce, znanym z wyjątkowo dobrze zachowanych późnojurajskich skamieniałości morskich i lądowych organizmów, w tym ostrogonów (szczególnie rzadko spotkanych w zapisie kopalnym skrzypłoczy), owadów oraz licznych kręgowców, takich jak ryby promieniopłetwe, żółwie, krokodylomorfy oraz ichtiozaury.
Cztery wyjątkowo dobrze zachowane zęby
Jednym z najnowszych znalezisk z tego stanowiska są cztery zęby. – To wyjątkowo dobrze zachowane zęby. Ich charakterystyczny wygląd: wydłużony, stożkowaty kształt, zakrzywienie pod odpowiednim kątem oraz widoczne bruzdy na powierzchni pozwoliły nam założyć, że należą one do plezjozaurów, prawdopodobnie z rodziny Cryptoclididae zamieszkującej głównie dzisiejsze tereny północnej Europy, szczególnie Anglii – wyjaśnił w rozmowie z Nauką w Polsce Łukasz Weryński, doktorant w Instytucie Nauk Geologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Największy z tych czterech zębów ma długość 5 cm. Zęby nie należą do jednego osobnika – zostały bowiem znalezione w różnych miejscach kamieniołomu, na przestrzeni dwóch lat.
Jak podał Weryński, zazwyczaj plezjozaury miały od około 20 do 50 zębów w żuchwie i podobnie w szczęce górnej. Na razie nie wiadomo, z jakiej części szczęki pochodziły znalezione zęby. – Określenie tego jest dość problematyczne, ponieważ w zależności od rodzaju plezjozaura występuje uzębienie homodontyczne tzn. jednolite albo heterodontyczne, czyli zróżnicowane w kształcie, w zależności od pozycji w szczęce. Bez dodatkowego materiału pozostaje to w wymiarze spekulacji – wskazał.
Naukowiec podał, że to pierwsze skamieniałości plezjozaurów z tego stanowiska. – Raczej nie spodziewamy się odnalezienia kompletnego szkieletu plezjozaura, bo pełne szkielety tak dużych zwierząt wyjątkowo rzadko się zachowują, jednak liczymy na odkrycie kolejnych skamieniałości – powiedział Weryński.
Największy z tych czterech znalezionych zębów można oglądać – obecnie na wystawie czasowej w Muzealnej Izbie Górnictwa Kruszcowego w Miedziance (gmina Chęciny, woj. świętokrzyskie), a docelowo w Geoparku Owadów-Brzezinki w Sławnie.
Sprzęt stomatologiczny i medyczny to niezbędny ekwipunek dzisiejszego stomatologa. Odszukaliśmy zdjęcia, które przedstawiają instrumenty sprzed wieków. Warto zobaczyć co się zmieniło i jak kiedyś pojmowano ergonomię.
Źródło: https://naukawpolsce.pl/
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Według „Pulsu Biznesu”, wydatki na leczenie stomatologiczne stanowią blisko 40% prywatnych wydatków na opiekę medyczną. To m.in. efekt niedofinansowania leczenia stomatologicznego przez NFZ. Jak podaje „Puls Biznesu”, wydatki na stomatologię stanowi...
Środowisko medyczne domaga się wprowadzenia w Polsce systemu no-fault. Polega on na tym, że zgłaszanie niepożądanego zdarzenia medycznego odbywa się bez orzekania o winie lekarza, natomiast pozwala na zadośćuczynienie pacjentowi za uszczerbek na zdro...
– Już u 3-latków wskaźnik próchnicy wynosi około 40%. Potem jest tylko gorzej: ponad 90% 18-latków w Polsce ma próchnicę – ostrzega dr n. med. Maciej Nowak, mazowiecki konsultant wojewódzki z dziedziny periodontologii. Zaznacza, że częstym problemem ...
Na przełomie czerwca i lipca br. ma ruszyć pilotaż centralnej e-rejestracji, na razie w trzech obszarach: kardiologii, programu profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia) i programu profilaktyki raka piersi (mammografia). Wdrożenie centralnej e-re...
Polski Instytut Ekonomiczny przeanalizował zarobki pracowników ochrony zdrowia. Mediana miesięcznego przychodu brutto w 2019 r. wśród lekarzy dentystów wyniosła 11,4 tys. zł. Analiza przygotowana została na podstawie danych pozyskanych z resortu fin...
W lipcu 1928 r. Aleksander Fleming zapoczątkował badania, które doprowadziły do odkrycia penicyliny. Wydarzenie to jest przypominane, gdyż na świecie narasta oporność bakterii na antybiotyki. W lipcu 1928 r. szkocki bakteriolog Aleksander Fleming ...
Jeden z wiodących producentów sprzętu medycznego w Azji zamierza w najbliższych miesiącach uruchomić w Europie, w tym także w Polsce, sprzedaż miniurządzenia do diagnostyki RTG, które może zrewolucjonizować rynek aparatury rentgenowskiej. Dzięki up...
Wartość rynku usług stomatologicznych w Polsce w segmencie publicznym i prywatnym wyniosła w 2020 r. 8,6 mld zł - wynika z najnowszego raportu PMR "Rynek usług stomatologicznych w Polsce 2021. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2021-2026". Stan...
W Polsce działają 132 uczelnie akademickie, 69 instytutów badawczych, 77 instytutów PAN, 26 instytutów sieci Łukasiewicz. Badaczy jest ponad 72 tys. – wynika z nowego raportu „Nauka w Polsce 2023”, opublikowanego przez OPI. Wśród wszystkich badaczy w...
Śląski oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia ogłosił cztery konkursy dotyczące leczenia stomatologicznego, m.in. doraźnej pomocy stomatologicznej w subregionie centralnym. Pierwszy z ogłoszonych konkursów dotyczy świadczeń ogólnostomatologi...
W 2023 r. w Polsce wystawiono 495,1 mln recept, czyli o 41,8 mln więcej niż rok wcześniej. 96,6% miało postać elektroniczną, co stanowi wzrost o 0,8% w porównaniu do 2022 r. – wynika z raportu „Sprzedaż leków na receptę w 2023 r.” opublikowanego prze...
