Tymczasowy opatrunek w zębie

Tymczasowy opatrunek, potocznie zwany przez pacjentów fleczerem, jest stosowany przez dentystę wtedy, kiedy ząb z różnych powodów wymaga długiego leczenia. Do zabiegów, podczas których stomatolog może założyć tymczasowe wypełnienie, zaliczamy wieloetapowe leczenie kanałowe oraz zabieg wybielania martwego zęba.

Kiedy leczenie jest rozłożone w czasie, zakładanie stałej plomby mija się z celem. Jednocześnie ząb będący w trakcie leczenia musi zostać dobrze zabezpieczony przed przedostawaniem się bakterii, które mogłyby spowodować lub przyspieszyć rozwój infekcji. Idealnym rozwiązaniem jest wówczas zastosowanie plastycznego materiału stomatologicznego, który przejmuje funkcję tymczasowej plomby, a jednocześnie daje się bezproblemowo i szybko usunąć (bez konieczności rozwiercania).

Niekiedy lekarz decyduje się na zastosowanie tymczasowego opatrunku także podczas leczenia zachowawczego. Najczęściej ma to miejsce w przypadku głębokiej próchnicy, która prawie dotarła do miazgi zęba. W takiej sytuacji doczyszczanie ubytku próchnicowego niesie za sobą ryzyko obnażenia nerwu i konieczność leczenia kanałowego. Aby uniknąć tej ostateczności stomatolog może wówczas podjąć próbę uratowania zęba poprzez zastosowanie opatrunku leczniczego. W tym przypadku opatrunek tymczasowy pełni więc podwójną funkcję: z jednej strony izoluje wnętrze zęba od działania czynników zewnętrznych, z drugiej – wspomaga remineralizację częściowo odwapnionej zębiny, działa bakteriobójczo i aseptycznie.

Jaki powinien być dobry fleczer?

Warto wiedzieć, że w roli tymczasowego opatrunku są dzisiaj stosowane bardzo różne materiały. Jednak przez wiele lat najpopularniejszym tymczasowym wypełnieniem był bez wątpienia tlenek cynku. Materiał ten posiadał szereg właściwości sprzyjających cofaniu się procesu próchnicowego, niestety, jego trwałość budziła pewne zastrzeżenia.
Tymczasem materiał do wypełnień czasowych powinien się cechować:
– bardzo dobrą szczelnością (przyleganiem do ścian ubytku),
– odpowiednią trwałością – taką, która z jednej strony pozwoli łatwo go usunąć, a równocześnie przetrzyma kilkunastodniowe (lub kilkumiesięczne) szczotkowanie, nagryzanie i rozcieranie pokarmu,
– niereaktywnością – fleczer nie może wchodzić w reakcje ze stosowanymi przez pacjenta lekami,
– neutralnym smakiem – opatrunek nie powinien zostawiać nieprzyjemnych wrażeń smakowych ani też zmieniać smaku potraw.

Nowoczesne materiały do czasowych wypełnień

W zależności od potrzeb stomatolog ma dzisiaj do wyboru następujące materiały:
– gutaperkę,
– cement cynkowo-siarczany,
– cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy,
– cementy prowizoryczne,
– materiały samotwardniejące:
a) chemoutwardzalne w warunkach jamy ustnej,
b) światłoutwardzalne.

Zastosowanie tych materiałów jest rozległe, od długoterminowych opatrunków do przejściowych wypełnień. Warto jednak pamiętać, iż peparaty te znacznie się różnią stopniem trwałości, dlatego jeśli tymczasowe wypełnienie wypadnie lub ulegnie ukruszeniu zaledwie kilka dni po wizycie u stomatologa, nie musi to oznaczać od razu niedbałości dentysty, a wynikać z właściwości samego materiału.

Jakie cechy powinien mieć idealny dentysta? Zbadaliśmy oczekiwania pacjentów w Łodzi.

B.Sz.