Stomatologia zachowawcza

Co to jest lapisowanie zębów?

Czy jest możliwe (i normalne), że po upływie tygodnia od borowania ciągle boli mnie ząb?

Czy mleczne zęby warto leczyć?

Czy mozliwe jest usuwanie próchnicy poprzez piaskowanie?

Czy szwedzki żel (Carisolv) całkowicie eliminuje borowanie?

Czy wypełnienia amalgamatowe są szkodliwe dla zdrowia?

Czy wypełnienia amalgamatowe są trujące (Hg)?

Moim problemem są „psujące się od środka” zęby…

Przy dziąśle na zębach pojawiają się małe dziurki. Co to oznacza? Jak temu zaradzić?

Co to jest lapisowanie zębów?

Lapisowanie jest potoczną nazwą techniki, w której wykorzystuje się azotan srebra (lapis), a która nazywa się impregnacją zębiny. Zabieg taki stosuje się w przypadku, gdy spora część powierzchni zęba mlecznego jest już mocno zniszczona przez próchnicę i nie da się założyć wypełnienia. Impregnacja zębiny pozwala zatrzymać próchnicę, a jednocześnie ocala ząb przed usunięciem. Ząb mleczny warto ratować, bo przedwczesna utrata zębów mlecznych grozi późniejszymi poważnymi wadami zgryzu. W technice tej powierzchnię zniszczonego próchnicą zęba smaruje się roztworem azotanu srebra, a potem z roztworu wytrąca się samo srebro, poprzez smarowanie np: eugenolem. Jedynym minusem jest fakt, że zęby po takim zabiegu zęby nie wyglądają najpiękniej, mają bowiem charakterystyczny czarny kolor. Można być za to pewnym, że próchnica już ich nie zaatakuje, gdyż srebro ma silne właściwości bakteriobójcze.

Czy jest możliwe (i normalne), że po upływie tygodnia od borowania ciągle boli mnie ząb? Nie jest to ból silny, jednak uporczywy, mam wrażenie promieniowania bólu do dużej części twarzy. Precyzując ból trochę przypomina „swędzenie”, ma charakter pulsujący. Ząb jest zaplombowany. Ból nie ma związku z drażnieniem termicznym, a raczej z fizycznym (np. przy gryzieniu).

W tym przypadku prawdopodobnie doszło do ostrego zapalenia miazgi (nerwu) z przejściem stanu zapalnego na tkanki znajdujące się w okolicy wierzchołka korzenia, dlatego odczuwany jest ból na nagryzanie. Czasami jednak bywa, że kilka dni po założeniu wypełnienia występuje nadwrażliwość pozabiegowa, jednak szybko mija. Nasze informacje mają jedynie charakter informacyjny, dlatego jak najszybciej należy udać się do Swojego dentysty. Prawdopodobnie będzie trzeba usunąć wypełnienie, i zatruć zęba a następnie przeleczyć go kanałowo. Jednak o tym wszystkim zdecyduje stomatolog. Nie nalezy zwlekać z wizytą, gdyż stan zapalny może rozszerzyć się na kość wokół korzenia zęba, a wtedy może wystąpić obrzęk i znaczne dolegliwości bólowe.

Czy mleczne zęby warto leczyć?

Oczywiście, że tak. Od stanu zdrowia zębów mlecznych w dużym stopniu zależy stan przyszłych zębów stałych. Niektórzy stomatolodzy traktują usunięcie zęba mlecznego jako sposób na pozbycie się próchnicy. Jednak obecnie uważa się, że przedwczesne usunięcie zębów mlecznych grozi później poważnymi wadami zgryzu. U dzieci wszystkie kości rosną dość intensywnie, również kości szczęki. Żeby proces wzrostowy przebiegał prawidłowo potrzebuje bodźców. Jednym z takich bodźców jest tkwiący w szczęce mleczny ząb, który „pracuje”, czyli gryzie pokarm. Idąc dalej tym tokiem rozumowania, im więcej zębów się usunie, tym mniejszą ilość bodźców będą miały kości do wzrostu. W efekcie, może dochodzić do przedwczesnego wyrzynania się zębów stałych, które są większe od zębów mlecznych, i może się okazać, że się w szczęce po prostu nie mieszczą. Rosną wtedy pod złym kątem albo na siebie zachodzą, nie dają miejsca dla pozostałych zębów. Zwiększa się wtedy szansa pojawienia się próchnicy, chorób przyzębia oraz wad ortodontycznych. Dlatego naprawdę opłaca się zęby mleczne leczyć – borować i plombować. Zwłaszcza że nieleczona próchnica może się przenieść na zęby stałe. W sytuacji gdyby próchnica zaatakowała dużą powierzchnię zęba lub objęła wiele zębów mlecznych, proces ten można powstrzymać, nie usuwając zęba – potrzebne jest wtedy lapisowanie, lub inaczej impregnacja zębiny.

Czy mozliwe jest usuwanie próchnicy poprzez piaskowanie?

Piaskowanie jest metodą z wyboru do opracowywania ubytków, usuwania wypełnień kompozytowych, oczyszczania bruzd przed lakiem. Jedynie nie wolno usuwać amalgamatu z wykorzystaniem tej techniki, ponieważ wydzielają się toksyczne opary rtęci. Zaletą dość poważna tej techniki jest prawie bezbolesne usuwanie próchnicy. Niewielkie dolegliwości bólowe są indywidulane dla każdego pacjenta i można je łatwo wyeliminować przez zmianę ciśnienia wylatującego piasku. Jednak jak wykazały badania naukowe, około 90% pacjentów nie wymagało znieczulenia miejscowego przy opracowywaniu ubytku. Drobinki tkenku glinu wylatujące pod ciśnieniem nie powodują uszkodzenia tkanek miękkich, nie są toksyczne oraz dużą zaletą metody jest usuwanie tylko chorej tkanki bez uszkadzania zdrowej. Jedyną subiektywną wadą piaskowania jest unoszący się umiarkowany kurz, znacznie niższy niż poziom bezpieczeństwa. Metoda powyższa jest godna polecenia. Pamiętać należy, że nie zawsze możemy jej użyć. Pozostaje więc tradycyjne wiertło.

Czy szwedzki żel (Carisolv) całkowicie eliminuje borowanie?

Niestety nie. System Carisolv, który składa się z żelu i odpowiednich instrumentów, pozwala na opracowanie ubytków próchnicowych. Nie można jednak powiedzieć, że całkowicie wyklucza użycie wiertła i sprawia, że zabieg jest bezbolesny oraz że nadaje się do wszystkich rodzajów ubytków i dla wszystkich pacjentów. Tradycyjne wiertło wymagane jest do tzw. otwarcia ubytku, czyli zniesienia szkliwa aby umożliwić działanie żelu na zębinę (głębiej leżącą warstwę), do usunięcia nieszczelnego starego wypełnienia. Niestety praca Carisolvem w głębokich ubytkach może być również czasem bolesna. Stwierdzono ją u min. 3% pacjentów. Czyli system Carisolv nie eliminuje całkowicie borowania, ale nadaje się szczególnie u dzieci, które pierwszy raz odwiedzają gabinet stomatologiczny.

Czy wypełnienia amalgamatowe są szkodliwe dla zdrowia?

Ostatnimi laty, w środowisku medycznym, sporo czasu poświęcano wypełnieniom wykonanym z amalgamatu. Tematem przewodnim było bezpieczeństwo. Do tej pory istnieją zagorzali przeciwnicy stosowania amalgamatu, jak liczne grono zwolenników. Jednak jak jest naprawdę? Przeprowadzono wiele badań naukowych na całym świecie, aby stwierdzić, czy rtęć zawarta w wypełnieniach amalgamatowych jest szkodliwa dla człowieka. Dowiedziono, że rtęć zawarta w amalgamacie nie wpływa negatywnie na organizm. Jednak niektórzy dentyści wolą je wymieniać, gdyż wypełnienia amalgamatowe ciemnieją i są mniej kosmetyczne. Dobrze założony i wypolerowany amalgamat wytrzymuje w jamie ustnej nawet do 40 lat. Mimo to nie należy przesadzać z ilością takich plomb w jamie ustnej. Nowoczesne wypełnienia, glasjonomerowe, czy kompozytowe utwardzane światłem, rzeczywiście imitują strukturę i kolor zęba. Są jednak o wiele droższe i trzeba przyznać, że nie zawsze trwalsze.

Czy wypełnienia amalgamatowe są trujące (Hg)?

W trakcie pięćdziesięcioletniej ery amalgamatu, zarówno klinicznie jak i naukowo nigdy nie dowiedziono szkodliwości amalgamatu. Wśród środowisk naukowych całego świata wciąż toczy się spór, choć jest on czysto akademicki. Czy też może inaczej: jest to głównie spór pomiędzy producentami amalgamatu rtęci, a producentami wypełnień kompozytowych – zdecydowanie bardziej kosmetycznych, ale czy trwalszych? Nigdy nie namawiamy nikogo, by pozbywał się prawidłowo wykonanych (podkreślam), szczelnych amalgamatów, jeśli nie wchodzą w grę względy estetyczne. Na podstawie licznych badań naukowych stwierdzono jedynie, iż w jamie ustnej nie powinno być więcej niż 6-8 wypełnień amalgamatowych, lub połączyć go z innymi metalami np.: w protezie szkieletowej, gdyż mogą tworzyć się w jamie ustnej mikroogniwa, które posiadają właściwości zapaleniotwórcze. Reasumując: naszym zdaniem wypełnienia amalgamatowe w umiarkowanej ilości zdecydowanie nie są szkodliwe dla zdrowia.

Moim problemem są „psujące się od środka” zęby. Często jest tak, że idę do dentysty, bo ząb reaguje na słodkie bądź zimne bodźce, a lekarz nie stwierdza żadnego ubytku, albo też „coś tak niewielkiego, że nie warto jeszcze nic robić”. Po jakimś czasie, kiedy ból jest już stały a ubytek widoczny, okazuje się, że po rozwierceniu nawet niewielkiej dziurki w środku zęba jest już ruina, zgorzel a leczenie jest długotrwałe i bolesne. Czy mogę jakoś zapobieć takim – chyba nietypowym – problemom?

Podstawową rzeczą przed przystąpieniem do leczenia jest wykonanie zdjecia pantomograficznego, które obrazuje wszystkie zęby jak i okoliczne tkanki twarde. Jest to już standard europejski. Na takim zdjęciu, jeszcze przed badaniem klinicznym widoczne są ukryte ubytki próchnicowe, których w jamie ustnej może jeszcze nie być widać. Wynika to z fakty, ze szkliwo, powierzchowna wartwa zęba jest bardzo dobrze zmineralizowana (najtwardsza w organizmie), natomiast zębina leżąca pod nią o wiele mniej. Tam proces próchnicowy toczy sie o wiele szybciej przedostając się do niej poprzez różnie ukształtowane bruzdy. Szkliwo zęba zaatakowanego próchnicą obserwowane w dobrym oświetleniu jest matowe o zabarwieniu szarawym. Ale to powinien zobaczyć Lekarz stomatolog. Jeśli wystepują dolegliwości bólowe to świadczy to najprawdopodobnie o nieodwracalnym stanie zapalnym miazgi zęba (nerwu).

Przy dziąśle na zębach pojawiają się małe dziurki. Co to oznacza? Jak temu zaradzić?

Ubytki zęba w okolicy szyjki zęba mogą być pochodzenia niepróchnicowego lub próchnicowego. W obrębie zębów przednich dolnych częściej są to ubytki pierwszego typu najczęściej spowodowane nieprawidłową techniką szczotkowania zębów. Są to tzw. ubytki abrazyjne i powstają w trakcie szorowania zębów na boki, w miejscu gdzie szkliwo jest stosunkowo cienkie, czyli przy szyjce zęba. Należy w takim przypadku niezwłocznie zmienić technikę mycia zębów, a utworzone ubytki wypełnić materiałem kosmetycznym w gabinecie stomatologicznym.