Polip choanalny

Polip choanalny to łagodna, pojedyncza zmiana, która rozwija się w zatoce szczękowej i rozrasta się w kierunku przewodu nosowego środkowego, przez nozdrza do nosogardła. Choć jest to zmiana łagodna, wymaga odpowiedniej diagnostyki oraz leczenia.

Polip choanalny – zwany także polipem Killiana – został po raz pierwszy opisany już w 1691 r. przez Frederika Ruyscha, holenderskiego botanika, anatoma oraz pioniera w konserwacji tkanek i narządów. Pierwsza publikacja naukowa dotycząca tej zmiany pochodzi natomiast z 1906 r. z czasopisma „Lancet”, a jej autorem był niemiecki laryngolog Gustav Killian.

Polip choanalny – przyczyny

Etiologia polipów choanalnych nadal nie została do końca wyjaśniona. Wiadomo, że są to twory, które histologicznie wywodzą się ze zmienionej przez stan zapalny błony śluzowej, natomiast podłoże stanu zapalnego może być rozmaite, począwszy od alergii, przez przewlekłe infekcje, aż po czynniki zewnętrzne.

W specjalistycznej literaturze pojawiają się informacje, że polip choanalny rozwija się z błon śluzowych zatoki szczękowej – jego wyjście najczęściej znajduje się na ścianie przyśrodkowej lub tylnej zatok, w okolicach kąta szczękowo-sitowego. Gdy polip się rozrasta, zajmuje powierzchnie tylnych nozdrzy, a w zaawansowanych przypadkach – nawet nosową część gardła.

Polip choanalny – objawy

Do głównych objawów występowania polipa choanalnego zalicza się:

• jednostronna niedrożność nosa, odczuwana w szczególności w trakcie wydechu,

• rzadziej (w 20-25% przypadków) uczucie niedrożności obustronnej,

• obecność wodnistego wycieku z nosa,

• uczucie ciała obcego zalegającego w nosie,

• bardzo nieprzyjemny, cuchnący oddech,

• zaburzenia węchu, mowy i połykania,

• chrapanie oraz obturacyjne bezdechy senne.

Polip choanalny – diagnostyka i leczenie

Polip choanalny najczęściej rozpoznawany jest u dzieci i młodych dorosłych – według różnych danych, stanowi od 28 do 50% wszystkich polipów u dzieci i to właśnie w tej grupie ma największą tendencję do nawrotów.

W diagnostyce wykorzystywana bywa przede wszystkim rynoskopia przednia (wziernikowe badanie jam nosa od przodu), tomografia komputerowa zatok przynosowych i nosogardła, a także analiza histopatologiczna. Polipa choanalnego należy różnicować m.in. z glejakiem, potworniakiem, guzami nosa i nosogardła, torbielą dermoidalną, a także nowotworami złośliwymi, np. histiocytozą oraz chłoniakiem złośliwym.

Polipa choanalnego leczy się operacyjnie, różnymi technikami. Najogólniej zabiegi polegają na usunięciu przyczepu i mas polipa, czasem także na endoskopowym poszerzeniu ujścia zatoki szczękowej. Według obserwacji, zabiegi endoskopowe cechują się mniejszym ryzykiem powikłań niż tradycyjne operacje.