Leki na HIV a objawy manifestujące się w jamie ustnej
Leki na HIV a objawy manifestujące się w jamie ustnej
Spis treści
Przy okazji Światowego Dnia Walki z AIDS (1 grudnia) niemiecki portal stomatologiczny ZM Online zwrócił uwagę czytelników na występujące w obrębie jamy ustnej skutki przyjmowania leków zapobiegających rozwojowi AIDS u pacjentów zakażonych ludzkim wirusem niedoboru odporności.
Stomatolog to w praktyce jedyny lekarz, który regularnie kontroluje błony śluzowe jamy ustnej i z tego powodu ma możliwość rozpoznania – także na wczesnym etapie – zmian występujących w jamie ustnej pacjenta.
Ponieważ do połowy lat 90. nie było skutecznych metod walki z wirusem HIV, zakażenie zwykle prowadziło do rozwoju choroby AIDS, której skutkiem była śmierć pacjenta. Natomiast od wprowadzenia leczenia antyretrowirusowego (ARV) osoby zarażone wirusem HIV mogą przez długi czas prowadzić w dużej mierze normalne życie, o ile zostaną odpowiednio wcześnie zdiagnozowane. Obecnie badacze poszukują odpowiedzi na inne pytania, np. jaki jest wpływ terapii antyretrowirusowej na objawy występujące w jamie ustnej.
Kandydoza u co trzeciego zakażonego
Autorzy artykułu pt. „Wpływ terapii antyretrowirusowej na objawy w jamie ustnej związane z HIV” (The influence of antiretroviral therapy on HIV-related oral manifestations) podają, że najczęstszą manifestacją zakażenia w jamie ustnej u osób z wirusem HIV jest kandydoza (35%). Obserwowane są również takie objawy jak leukoplakia włochata jamy ustnej, zakażenia wirusem opryszczki pospolitej (HSV), mięsak Kaposiego, owrzodzenia jamy ustnej związane z HIV, choroby przyzębia, choroby ślinianek związane z HIV, przebarwienia błon śluzowych oraz zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
Porównując obecne dane (w tym przedstawione podczas VIII Światowe Warsztaty Zdrowia i Chorób Jamy Ustnej ) z danymi EC Clearinghouse i WHO z roku 1993 można zauważyć, że niektóre zmiany w obrębie błony śluzowej nadal występują często, inne rzadziej, ale pojawiły się też nowe zmiany. Badacze przypuszczają, że za tą zmianą objawów manifestujących się w jamie ustnej stają właśnie leki antyretrowirusowe.
Zdaniem Khoury’ego i Meeks częstość występowania kandydozy zmniejszyła się od czasu wprowadzenia terapii przeciwretrowirusowej. Niemniej nasilenie kandydozy wydaje się korelować ze stopniem niedoboru odporności i skutecznością prowadzonej terapii antyretrowirusowej. Wraz z wprowadzeniem terapii ARV zmniejszyła się również częstość występowania leukoplakii włochatej jamy ustnej, chorób gruczołów ślinowych i chłoniaków nieziarniczych, owrzodzeń związanych z HIV, zakażeń HSV, zakażeń HPV, mięsaka Kaposiego. Częściej natomiast rozpoznawane są zakażenia półpaścem.
Czy za częstość objawów odpowiada zespół rekonstrukcji immunologicznej?
Autorzy artykułu, dr Zaid Khoury i prof. Valli Meeks, za przyczynę zmian w częstości niektórych objawów po rozpoczęciu terapii antyretrowirusowej uznają wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji zwanej zespołem rekonstrukcji immunologicznej (ang. immune reconstitution syndrome; IRS). Termin ten opisuje nadmierną odpowiedź immunologiczną na czynniki zakaźne i stany patologiczne, które można przypisać odporności przywróconej przez terapię antyretrowirusową.
Nadmierna reakcja immunologiczna jest zatem ściśle związana z rozpoczęciem terapii antyretrowirusowej. Zdaniem Khoury’ego i Meeks wyjaśnia to również, dlaczego owrzodzenia jamy ustnej występują częściej u pacjentów leczonych przeciwretrowirusowo niż u pacjentów, którzy nie poddali się tej terapii. Uważa się też, że z przyjmowaniem leków antyretrowirusowych oraz leków przeciw infekcjom drobnoustrojowym wiąże się częste występowanie hiperpigmentacji błon śluzowych.
Podwyższone ryzyko rozwoju próchnicy
Podsumowując, Khoury i Meeks zwracają uwagę na większą podatność osób, które zostały zakażone ludzkim wirusem niedoboru odporności, na występowanie próchnicy. Jak zakładają naukowcy z Wydziału Onkologii i Diagnostyki na Wydziale Stomatologii Uniwersytetu Maryland w Baltimore (USA), odpowiedzialna jest za to zwiększona obecność grzybów Candida albicans związana z procesem immunosupresji. Dodatkowo Candida albicans wchodzi w interakcję ze Streptococcus mutans, co skutkuje większą kolonizacją jamy ustnej przez te patogeny.
Stany nagłego zagrożenia życia w gabinecie stomatologicznym – to temat wielu szkoleń czy warsztatów. – Fakt, że dochodzi do nich stosunkowo rzadko, sprawia jednak, że reakcja lekarza dentysty nie zawsze jest prawidłowa. A mamy przecież do czynienia z osobą fachową – mówi radca prawny, Paweł Strzelec.
T.H.
źródło: https://www.zm-online.de/news/zahnmedizin/hiv-medikamente-veraendern-orale-manifestationen/
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Brodawczak płaskonabłonkowy jamy ustnej to łagodna zmiana nowotworowa wywoływana przez wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Chociaż zwykle nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia, może budzić niepokój pacjentów i powodować dyskomfort w codzi...
Coraz więcej badań naukowych sugeruje, że choroba Alzheimera może mieć podłoże infekcyjne. Choć mechanizmy tego procesu wciąż nie zostały w pełni poznane, kolejne odkrycia wskazują, że jej rozwój może być związany z bakteriami Porphyromonas gingivali...
Według badań opublikowanych w "Journal of the American Heart Association", niektóre rodzaje bytujących w jamie ustnej bakterii mogą mieć związek z występującym u kobiet po menopauzie nadciśnieniem. Nadciśnienie tętnicze to jedna z najbardziej rozpow...
Zdrowie jamy ustnej to nie tylko codzienne szczotkowanie zębów oraz regularne wizyty u dentysty. Niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na kondycję zębów, dziąseł i błon śluzowych jest prawidłowe odżywianie. Niedobór witamin – czyli awitaminoza – ...
Afty to nawracające, bolesne nadżerki błony śluzowej jamy ustnej, które mogą znacząco obniżać komfort życia. Choć wydają się niegroźne, ich występowanie często wiąże się z niedoborami składników odżywczych, stresem, chorobami ogólnoustrojowymi czy na...
Przegląd opracowany przez autorów z Uniwersytetu Kampanii im. Luigiego Vanvitelliego w Neapolu potwierdza, że symptomy celiakii manifestują się również w jamie ustnej. W uwzględnionych w przeglądzie artykułach szczególnie często opisywano nawracające...
Anemia, czyli niedokrwistość, to zaburzenie, które może dotyczyć osób w każdym wieku. W wielu przypadkach pozostaje nierozpoznana dopóki nie pojawią się wyraźne objawy. Choć najczęściej kojarzymy ją z uczuciem osłabienia i zmęczenia, może się manifes...
Zaburzenia psychiczne są zazwyczaj niewidoczne, ale o ich obecności mogą świadczyć np. ślady dostrzegalne w jamie ustnej. W pracy przeglądowej autorów z Indii podsumowano objawy chorób i stanów psychicznych, które manifestują się w jamie ustnej. Zali...
Lekarz dentysta ma doskonałe warunki do dokładnego zbadania pacjenta pod kątem zmian nowotworowych. Nie należy ograniczać się jednak tylko do kontroli jamy ustnej, o czym w kontekście stomatologów mówi się najczęściej. – Większość nowotworów skóry zn...
Rany w jamie ustnej mogą mieć różne przyczyny – od urazów mechanicznych, przez przebyte zabiegi chirurgiczne, zakażenia bakteryjne, aż po choroby ogólnoustrojowe. Ich regeneracja zależy od wielu czynników, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych – w...
Z artykułu opublikowanego w „International Journal of Radiation, Oncology, Biology, Physics” wynika, że osoby, u których w dzieciństwie w leczeniu nowotworu w obszarze głowy i szyi stosowano radioterapię, są w większym stopniu narażone na ryzyko wyst...
