Kandydoza jamy ustnej – czynniki ryzyka
Kandydoza jamy ustnej – czynniki ryzyka
W powszechnej opinii grzybica jamy ustnej jest skutkiem ubocznym długotrwałego przyjmowania antybiotyków, efektem niewłaściwej diety lub złej higieny jamy ustnej. Istnieje jednak wiele czynników ryzyka przyczyniających się do zachorowania na tę chorobę. Niektóre z nich mają charakter niezależny od naszego zachowania (kandydoza jest wówczas konsekwencją rozwoju innych schorzeń, zaś jej wystąpienie może sugerować głębsze zaburzenia i toczące się w organizmie procesy chorobowe). Jednak wiele czynników posiada ścisły związek z błędami, jakie my sami – lekceważąc zalecenia lekarzy, stomatologów i dietetyków – popełniamy w zakresie stylu życia oraz odżywiania.
Do czynników ryzyka należących do pierwszej grupy zaliczamy:
– poważne choroby – cukrzycę, zaburzenia gospodarki hormonalnej (zwłaszcza zaburzenia funkcji tarczycy i nadnerczy), chorobę nowotworową, AIDS, białaczkę, ziarnicę złośliwą, niedokrwistość, gruźlicę i chorobę nerek,
– chemio- i radioterapię,
– niedobory żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego,
– ciążę i związane z nią zmiany endokrynologiczne oraz zmiany w gospodarce węglowodanowej,
– podeszły wiek (i związana z wiekiem mnogość chorób oraz mnogość przyjmowanych leków),
– długotrwałe stosowanie antybiotyków, kortykostroidów wziewnych, leków antykoncepcyjnych oraz antyhistaminowych (a więc preparatów zaburzających mikroflorę jamy ustnej).
Czynniki ryzyka związane ze stylem życia
Są to przede wszystkim:
– niewłaściwa dieta – z jednej strony uboga w warzywa, owoce oraz przetwory mleczne, z drugiej – nadmiernie obfitująca w cukry i węglowodany,
– przewlekłe stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej, będące efektem palenia papierosów i nadużywania alkoholu,
– niedostateczna higiena jamy ustnej,
– urazy mechaniczne i podrażnienia błony śluzowej, spowodowane np. przez niedopasowane protezy zębowe.
Przypomnijmy w tym miejscu, iż kandydoza jamy ustnej należy do tzw. zakażeń oportunistycznych. Oznacza to, że zasiedlające nasz organizm drożdżaki Candida tak długo nie powodują żadnych dolegliwości, jak długo układ immunologiczny funkcjonuje prawidłowo – do infekcji dochodzi najczęściej w stanach obniżonej odporności, spowodowanej przez opisane wcześniej czynniki ryzyka.
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Błona śluzowa jamy ustnej to wyściełająca ją tkanka, która pełni wiele funkcji, m.in. ochronną i sensoryczną. Z jednej strony, jej złożona budowa i wszechstronność sprawiają, że odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia ogólnego, z drugiej – pod wzg...
W 2024 r. w prestiżowym czasopiśmie „The Lancet” ukazał się raport autorstwa ponad 20 naukowców z całego świata, w którym wskazano wysoki poziom cholesterolu oraz utratę wzroku jako nowe czynniki ryzyka demencji. Badacze z New York University (NYU) a...
Przy okazji przypadającego 12 maja Światowego Dnia Zdrowych Dziąseł warto przypomnieć, jak na stan przyzębia wpływają codzienne nawyki pacjentów – nie tylko higieniczne, ale i żywieniowe, emocjonalne oraz ogólnoustrojowe. Choroby dziąseł i przyzębia...
Higiena jamy ustnej to kluczowy element profilaktyki chorób zębów i dziąseł. Składa się na nią szczotkowanie zębów, oczyszczanie przestrzeni między zębami oraz języka, a także płukanie jamy ustnej. Usta można płukać zwykłą wodą, ale lepszym wyborem s...
Przewlekły stres jako przyczyna zaburzeń mięśni żucia i stawów skroniowo-żuchwowych, dieta jako czynnik ryzyka rozwoju ubytków pochodzenia niepróchnicowego, aktywność fizyczna mająca wpływ na urazy mechaniczne w obrębie jamy ustnej. – Związki między ...
Poparzenia jamy ustnej to dość częsty problem – delikatna błona śluzowa jest szczególnie podatna na uszkodzenia termiczne, chemiczne czy mechaniczne. Z punktu widzenia pacjenta zaraz po wystąpieniu urazu kluczowe jest właściwe postępowanie, które moż...
Wielu mieszkańców Polski umiera zbyt wcześnie, zwłaszcza z powodu nowotworów. Eksperci NIZP-PZH wskazują na pilną potrzebę wzmocnienia działań prewencyjnych w odniesieniu do chorób nowotworowych, zwłaszcza że 90-95% wszystkich nowotworów powodowanych...
Zdrowie jamy ustnej ma ogromne znaczenie nie tylko w kontekście możliwości normalnego spożywania posiłków czy procesu artykulacji, ale również dla ogólnego stanu zdrowia organizmu. Zaniedbanie codziennej higieny może prowadzić do rozwoju próchnicy, c...
Z badania naukowców z Uniwersytetu High Point (HPU) w Karolinie Północnej wynika, że 60% mieszkańców tego stanu nie zostało nigdy przebadanych przez dentystę pod kątem ryzyka nowotworu jamy ustnej. Sondaż przeprowadzony przez Workman School of Dental...
Erytroleukoplakia jamy ustnej – zwana również leukoplakią cętkowaną (ang. speckled leukoplakia oraz speckled erythroplakia) – to występująca najczęściej na błonie śluzowej jamy ustnej, dziąsłach oraz czerwieni wargowej bezbolesna zmiana, charakteryzu...
U pacjentów zmagających się z zaburzeniami skroniowo-żuchwowymi takie czynniki, jak wiek, stres oraz zaburzenia hormonalne mogą wiązać się ze podwyższonym ryzykiem wystąpienia bruksizmu nocnego. Wyniki badania prowadzonego przez naukowców z Uniwersyt...
