Higiena jamy ustnej u dzieci w wieku 0-2 lata

O higienę jamy ustnej dziecka należy dbać od pierwszych dni jego życia. Bardzo ważnym aspektem pracy asystentek i higienistek stomatologicznych jest instruktaż rodziców w tym zakresie, tak aby byli w stanie zapewnić maluszkowi należytą opiekę. Rodziców trzeba nauczyć, jak dbać o higienę jamy ustnej noworodków, czym myć zęby rocznemu dziecku, od kiedy myć dziecku zęby przy pomocy szczoteczki i wielu innych kwestii.

Właściwa higiena jamy ustnej jest jednym z podstawowych elementów zapobiegania próchnicy. Wiedzę dotyczącą tego, jak myć zęby rocznemu dziecku, jakich szczoteczek i past używać czy kiedy udać się z dzieckiem do stomatologa, uzyskać można z oficjalnych wytycznych Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej.

– Pielęgnacja jamy ustnej powinna być rozpoczęta w pierwszych miesiącach życia dziecka. Rodzice powinni regularnie oczyszczać błonę śluzową i wały dziąsłowe już od wczesnego okresu niemowlęcego – codziennie wieczorem przed położeniem dziecka spać. Celem zabiegów higienicznych rozpoczynanych w tym okresie jest utrzymanie jamy ustnej w czystości oraz przyzwyczajanie dziecka do manipulacji w jamie ustnej. Zabiegi te można wykonywać specjalnymi akcesoriami dla niemowląt nawijanymi lub nakładanymi na palec wskazujący takimi jak: kawałek gazy lub bawełniana chusteczka, gumowa lub silikonowa szczoteczka lub specjalny naparstek z mikrofibry – informuje PTSD o zasadach higieny jamy ustnej u niemowląt.

Od kiedy myć zęby dziecku?

Codzienne oczyszczanie zębów jest konieczne od momentu pojawienia się u dziecka pierwszego zęba mlecznego. – Do oczyszczania zębów należy stosować miękką szczoteczkę, która umożliwia usuwanie resztek pokarmowych z zębów oraz delikatne masowanie dziąseł. Już od tego momentu należy dziecko uczyć trzymywania szczotki w ręku, wkładania jej do ust i wykonywania prostych ruchów czyszczących – dodaje PTSD.

Jak powinno wyglądać mycie zębów u rocznego dziecka?

Około 1. roku życia u dziecka pojawiają się zęby boczne, które posiadają bruzdy i guzki. Takie zęby można dokładnie wyczyścić jedynie szczoteczką. Zęby dziecku należy szczotkować dwa razy dziennie, a zwłaszcza po ostatnim wieczornym posiłku. Nadal należy jednocześnie przecierać dziecku zęby gazikiem (po pozostałych posiłkach).

Rocznym dzieciom można pozwolić na próby samodzielnego szczotkowania zębów bez użycia pasty. Należy je jednak traktować jako zabawę i oswajanie się z myciem zębów, a nie ich pełną higienę. Warto jednak oswajać dziecko ze szczoteczką i pokazywać mu, do czego ona służy (do czyszczenia ząbków, a nie innych części ciała), że nie należy jej gryźć, ssać czy żuć. Jednak małe dziecko może używać szczoteczki jedynie pod opieką dorosłych.

Jaka szczoteczka jest odpowiednia dla dzieci w wieku do dwóch lat i czym należy się kierować przy jej zakupie?

Szczoteczka dla najmłodszych dzieci powinna być bezpieczna (mieć zaokrąglone krawędzie, zwłaszcza główkę, odpowiednią wielkość, być raczej mała) i posiadać szeroki, antypoślizgowy uchwyt wygodny dla rączki malucha i dla ręki rodzica, jak również mieć miękkie włosie o zaokrąglonych końcach.

Ważne jest, by była ona kolorowa i przyciągała uwagę dziecka, a przez to zachęcała do jej używania. Przy zakupie należy również zwrócić uwagę, czy jest szczelnie i higienicznie zapakowana.

Od kiedy można czyścić zęby dzieci pastą do zębów i jak ją odpowiednio dobrać?

Według wytycznych PTSD, jedyną zalecaną do codziennej higieny jamy ustnej dzieci pastą do zębów jest pasta z fluorem. – Ilość nakładanej pasty i jej rodzaj ze względu na stężenie fluoru powinny być dostosowane do wieku dziecka. Dzieci należy stopniowo uświadamiać, że pasty do zębów nie należy połykać, ale ją wypluwać. Nie trzeba małych dzieci uczyć płukania jamy ustnej po zabiegu szczotkowania zębów, gdyż dziecko najczęściej nie rozumie tej czynności i zwykle połknie wodę razem z pastą – czytamy w wytycznych.

Stosując pastę z fluorem u maluchów należy przestrzegać pewnych zasad:

– nakładać niewielką ilość pasty (u dzieci, które nie potrafią płukać jamy ustnej ilość ta nie powinna być większa niż wielkość paznokcia najmniejszego paluszka dziecka),

– wcierać pastę we włosie szczotki, aby dziecko jej nie połykało (niektóre szczoteczki dziecięce mają specjalnie zaznaczony na włosiu obszar, który pokazuje ilość pasty, jaką można nałożyć),

– po szczotkowaniu należy zetrzeć z zębów dziecka resztki pasty wilgotnym gazikiem.

Należy również pilnować, by dziecko nie ssało szczoteczki z pastą. Małe dzieci nie powinny jej w ogóle używać bez nadzoru dorosłych.

Kiedy zgłosić się z dzieckiem na pierwszą wizytę u stomatologa?

Po pojawieniu się pierwszych ząbków dobrze jest zaprowadzić dziecko do dziecięcego stomatologa. Podczas wizyty sprawdzi on stan jamy ustnej, ale także udzieli wskazówek odnośnie prawidłowej higieny i diety.

Pierwsze ubytki próchnicowe mogą pojawić się już u niespełna rocznych dzieci i mogą przybrać postać bardzo szybko postępującej próchnicy (tzw. wczesnej). Dlatego każde dziecko po ukończeniu 1. roku życia powinno już być przebadane w gabinecie stomatologicznym. U dzieci w tym wieku można rozpocząć profilaktykę fluorową. Wczesny i niepołączony z bólem kontakt dziecka ze stomatologiem wpłynie na lepszy stan jego zębów w przyszłości i zapobiegnie powstaniu u niego lęku przed wizytą w gabinecie stomatologicznym.

– Sytuacja nie jest prosta. Gabinety muszą ograniczyć liczbę przyjmowanych pacjentów, a przecież doskonale wiemy jaki olbrzymi problem mamy w naszym kraju, jeśli chodzi o zdrowie jamy ustnej dzieci. Jakie będą skutki zdrowotne tej pandemii? Nie ma profilaktyki, nie ma planowego leczenia – mówi prof. Dorota Olczak-Kowalczyk, krajowy konsultant ds. stomatologii dziecięcej.

BZ

Źródło: „W trosce o Twój uśmiech i zdrowie”

https://ptsd.net.pl/aktualnosci/