Ekstrakcja ósemki żuchwy a ryzyko suchego zębodołu i infekcji

Włączenie antybiotykoterapii może zmniejszać ryzyko suchego zębodołu oraz infekcji w obrębie pola zabiegowego po usunięciu trzeciego zęba trzonowego żuchwy. To konkluzja z badania opublikowanego pod koniec lutego w czasopiśmie „Journal of Evidence-Based Dental Practice”.

Jednak, jak podkreśla autor badania, lekarze stomatolodzy powinni zawsze indywidualnie oceniać wskazania do zastosowania antybiotyku, biorąc pod uwagę stan zdrowia pacjenta oraz jego historię medyczną.

– Nie do końca wiarygodne badania sugerują, że profilaktyczne stosowanie antybiotyków może zmniejszyć ryzyko suchego zębodołu i infekcji po ekstrakcji ósemki żuchwy u zdrowych pacjentów – napisał autor pracy, prof. Omer Waleed Majid z Katedry Chirurgii Jamy Ustnej i Szczękowo-Twarzowej Wydziału Stomatologii Uniwersytetu w Mosulu (Irak).

Aby ocenić skuteczność profilaktyki antybiotykowej w ograniczeniu ryzyka suchego zębodołu oraz infekcji po usunięciu zęba mądrości żuchwy, badacz z Iraku przeprowadził przegląd systematyczny randomizowanych badańh, które ukazały się pomiędzy 1999 a 2021 r.

Prof. Majid uwzględnił w nim zdrowych pacjentów poddawanych ekstrakcji trzeciego trzonowca żuchwy, porównując stosowanie antybiotyków doustnych z placebo lub brakiem leczenia. Analiza miała na celu porównanie wyników częstości występowania suchego zębodołu, infekcji w miejscu ekstrakcji oraz działań niepożądanych związanych z zastosowaniem antybiotyków.

Analiza 16 badań randomizowanych

W analizie autor uwzględnił 16 badań randomizowanych z udziałem 2158 pacjentów, u których usunięto 2428 trzonowców żuchwy. Choć pojedyncze badania nie wykazały istotnych różnic w częstości występowania suchego zębodołu między grupami, analiza zbiorcza potwierdziła, że antybiotyki znacząco ograniczają ryzyko wystąpienia tego powikłania po ekstrakcji zęba (iloraz szans [OR] 0,54; 95% przedział ufności [CI] 0,33–0,90; p = 0,02; I² = 0%), a liczba pacjentów, których należało poddać leczeniu, wyniosła 25.

Metaanaliza sieciowa nie wykazała istotnych różnic między antybiotykami, chociaż najlepszym wyborem okazała się klindamycyna podawana przed zabiegiem. Antybiotyki w znacznym stopniu ograniczyły również ryzyko infekcji w polu zabiegowym (OR 0,36; 95% CI 0,22–0,57; p < 0,001; I² = 4%); w tym celu leczono 18 pacjentów. Jak napisał prof. Majid, największą skuteczność zapewniło zastosowanie amoksycyliny po zabiegu, a częstość działań niepożądanych była podobna w grupie osób stosujących antybiotykoterapię i w grupie kontrolnej (OR 1,08; 95% CI 0,60–1,94; p = 0,79; I² = 63%).

Pewnym ograniczeniem badania prowadzonego przez naukowca z Iraku było to, że we włączonych do przeglądu badaniach stosowano różne metody diagnozowania suchego zębodołu, a ich autorzy często opierali swoje wyniki na poziomie nasilenia bólu zgłaszanym przez pacjentów, a to mogło prowadzić do błędów w ocenie.

– Zważywszy na fakt, że oporność na antybiotyki jest poważnym zagrożeniem zdrowotnym w skali całego świata, lekarze dentyści powinni rozważać zasadność przepisywania antybiotyków, uwzględniając stan ogólny każdego pacjenta oraz ryzyko wystąpienia suchego zębodołu lub stanu zapalnego po ekstrakcji trzeciego zęba trzonowego żuchwy – podsumował autor badania pt. „Prophylactic Antibiotic Use in Lower Third Molar Surgery May Reduce Dry Socket and Infections, but Evidence Remains Weak”.

Polska jest w pierwszej dziesiątce krajów europejskich, w których przyjmuje się najwięcej antybiotyków. Często są one zalecane niewłaściwie i zamiast pomagać, szkodzą. Szacuje się, że co roku z powodu oporności bakterii na antybiotyki w Europie umiera kilka tysięcy mieszkańców.

Źródła: https://www.drbicuspid.com/

https://linkinghub.elsevier.com/