Dentonet
LEKARZ
E-mail
WYBIERZ KATEGORIĘ
Aktualności
Prawo i finanse
Praca w gabinecie
Student
Edukacja i technologie
Medycyna

Efekty negocjacji z UE

Publikacja:

Efekty negocjacji z UE

Zapisy Traktatu Akcesyjnego i uzgodnień technicznych do Unii Europejskiej w sprawach związanych z zawodem lekarza stomatologa

Komisja Europejska przychylnie odniosła się do propozycji rządu RP, który przedstawił wypracowany przez polskie uczelnie kształcące lekarzy stomatologów i Ministerstwo Zdrowia projekt nowego programu kształcenia przeddyplomowego. Projekt uzyskał pozytywną opinię Komisji Europejskiej. Komisja Europejska przyjęła też pozostałe warunki przedstawione w stanowisku rządu RP zaprezentowane w czasie konsultacji technicznych prowadzonych w Brukseli 26 lipca 2002 r. oraz 17 września 2002 r.

W przesłanym krajom kandydującym, w tym Polsce, projekcie Traktatu Akcesyjnego (Orig: Commision Services Akcessions Treaty Md 087/2/02 REV 2 z 21.10.02. Draft – European Union Agreed Text on the Accession Treaty. Chapter 2:Freedom of Movement for Persons (Qualifications) To be inserted in the Annex after the text for Freedom of Movement for Persons (Social Security and Free Movement of Workers) Candidate Countries CZ/EE/CY/LV/LT/HU/MT/PL/SI/SK. Aquis up to: June 2002 – przypis autora) nie postawiono Polsce żadnych innych warunków poza zmianą tytułu zawodowego i wprowadzeniem zaakceptowanego programu studiów. Do dyrektywy UE wprowadzone więc zostaną odpowiednie zapisy dotyczące tytułu zawodowego oraz wzory dokumentów potwierdzających uprawnienia zawodowe i uzyskane wykształcenie jako równorzędne z wymogami dyrektyw UE.

Tytuł zawodowy i skutki jego zmiany

Zmiana tytułu zawodowego „lekarz stomatolog” na „lekarz dentysta” nie skutkuje zmianami w zakresie dotychczasowych uprawnień zawodowych lekarza stomatologa opisanych w obowiązującej ustawie o zawodzie lekarza. Nie proponuje się także takich zmian w projekcie proponowanej przez rząd jej nowelizacji, która powinna być uchwalona przez Sejm RP przed 31 grudnia 2002 r.

Dla przypomnienia. Art. 2, ust.1 i ust. 2 ustawy o zawodzie lekarza. Cyt.: z ust. 2 – „Wykonywanie zawodu lekarza stomatologa (po zmianie: lekarza dentysty) polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje potwierdzone odpowiednimi dokumentami świadczeń (…) w zakresie jamy ustnej, części twarzowej czaszki oraz okolic przyległych” – przypis autora.

Utrzymanie dotychczasowych uprawnień zawodowych jest sprawą najważniejszą. Pozwolą one polskim lekarzom dentystom uzyskiwać specjalizację w zakresie chirurgii szczękowo-twarzowej i wykonywać ją przez obecnie posiadających tę specjalizację na obszarze naszego kraju. Specjalizacja ta w krajach członkowskich Unii jest przypisana lekarzom.

Zmiana tytułu zawodowego musi zostać wprowadzona w polskim prawodawstwie tak, aby od dnia akcesji pociągała za sobą zmianę tytułu na dyplomie ukończenia studiów, na dokumencie „Prawo wykonywania zawodu” oraz zmianę nazw praktyk (pieczątki, tabliczki etc.).Wymagane dokumenty warunkujące wykonywanie zawodu lekarza dentysty przez obywateli polskich w innych krajach członkowskich UE

W krajach członkowskich do wykonywania zawodu i praktyki lekarsko-dentystycznej uprawniona jest osoba, która ukończyła pięcioletnie studia lekarsko-dentystyczne zgodnie z programowym minimum określonym przez UE i uzyskała dokument (dyplom) potwierdzający ukończenie tych studiów i prawo do używania tytułu zawodowego.

W krajach członkowskich nie ma obowiązku odbycia stażu podyplomowego i nie ma dokumentu takiego jak polskie „Prawo wykonywania zawodu”.

Dlatego obywatele krajów członkowskich, którzy będą chcieli, po wejściu Polski do UE, wykonywać zawód na obszarze naszego kraju będą obowiązani przedstawić właściwej okręgowej radzie lekarskiej odpowiedni dokument. Wymóg ten będzie również dotyczyć obywateli polskich.

Ustawa z 6 września 2001 r. o zmianie ustawy o zawodzie lekarza oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. nr 126, poz. 1383) określa szczegółowe zasady przyznawania przez OIL prawa wykonywania zawodu osobie będącej obywatelem innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego UE.

Dalsza planowana nowelizacja tej ustawy wprowadzi zapisy zapewniające zgodność z wymogami dyrektyw UE.

Wzory dokumentów uprawniających do wykonywania zawodu jakie wydawane są w poszczególnych krajach członkowskich opisane są w załącznikach do Dyrektywy UE 2001/19/EEC (zał. II, A Nazwy dyplomów, świadectw i innych dowodów formalnych kwalifikacji w dziedzinie dentystyki; zał. B Nazwy dyplomów, świadectw i innych kwalifikacji w dziedzinie dentystyki specjalistycznej – 1. Ortodoncja oraz 2. Chirurgia jamy ustnej).

W dyrektywie tej na podstawie podpisanego Traktatu Akcesyjnego jako dokumenty wymagane od absolwentów polskich uczelni będą wpisane: 1) dyplom ukończenia studiów wyższych z tytułem „lekarz dentysta” (diploma of dental doctor) wydany przez: 1) akademie medyczne, 2) uniwersytet medyczny (medical university), 3) Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz dokument potwierdzający zdany „lekarsko – dentystyczny egzamin państwowy” (State Exmination of Dental Doctor’s), dla absolwentów rozpoczynających staż podyplomowy we wrześniu 2003 r. Staż podyplomowy zostanie utrzymany. Można się jednak spodziewać, że nie będą go musieli odbywać absolwenci, którzy ukończą studia wg nowego programu.Wykaz tytułów zawodowych zawarty jest w art. 1 Dyrektywy 78/686 EEG.

Po podpisaniu Traktatu Akcesyjnego w dyrektywie tej zostanie wpisany dla Polski tytuł „lekarz dentysta” (dental doctor).

Polska nie musi wymieniać ani dyplomów, ani już wydanych dokumentów „Prawo wykonywania zawodu”, a jedynie zapisać w znowelizowanej (nowej?) ustawie o zawodzie lekarza, że właściwym tytułem jest tytuł „lekarz dentysta”. Zgodnie z dyrektywą 2001/19 EEC wydawane będą zaświadczenia stwierdzające zgodność dotychczas wydanych dyplomów i dokumentów prawa wykonywania zawodu z wymogami dyrektywy.

Nie ma konieczności dokonywania zmian nazwy kierunku studiów i wydziałów, np. na lekarsko-dentystyczny.

Zasada ochrony praw nabytych będzie miała zastosowanie do osób, które rozpoczęły kształcenie przed dniem przystąpienia do UE wg programu uznanego przez KE za niezgodny z dyrektywą (źródło informacji: Notatka z konsultacji technicznych z KE 26 lipca 2002 w Brukseli, ustalenia te nie zostały wpisane do projektu Traktatu Akcesyjnego).

Specjalizacja zawodowa

W dyrektywie 78/687 EEC opisane są dwie uznawane przez kraje członkowskie specjalizacje lekarzy dentystów, tj. ortodoncja i chirurgia jamy ustnej. Dyrektywa opisuje dokładnie wymogi programowe oraz sposób i okres odbywania szkolenia specjalizacyjnego.

W kilku krajach (Szwecja, Zjednoczone Królestwo) występują inne specjalizacje. Przepisy UE nie regulują zasad i warunków niezbędnych do ich uznawania.

Podstawowe wymogi opisano w Dyrektywie 78/687 EEC art.2, gdzie napisano m. in.: ust.1. Państwa członkowskie zagwarantują, że kształcenie zakończone uzyskaniem dyplomu, świadectwa lub innego dokumentu potwierdzającego posiadanie formalnych kwalifikacji danej osoby jako praktykującego specjalisty spełnia co najmniej następujące warunki:

* związane będzie ono z ukończeniem studiów w pełnym wymiarze godzin składających się z zajęć teoretycznych i praktycznych w ramach kształcenia wymienionego w art. 1 lub posiadaniem ustalonego w dyrektywie dokumentu;

* będzie ono obejmować zajęcia teoretyczne i praktyczne;

* będą to studia w pełnym wymiarze godzin trwające minimum trzy lata nadzorowane przez upoważnione organy władzy lub organizacje;

* kształcenie odbywać się będzie w ośrodku uniwersyteckim, w centrum zajmującym się leczeniem, kształceniem i badaniami naukowymi lub w określonych przypadkach w jednostce służby zdrowia upoważnionej do tego przez odpowiednie organa władzy lub organizacje;

* będzie ono wymagać osobistego udziału lekarza dentysty kształcącego się na specjalistę w działalności i obowiązkach danych jednostek (…).Dla potwierdzenia posiadania specjalizacji w jednej z dwóch uznawanych w krajach członkowskich specjalnościach lekarzy dentystów (ortodoncja i chirurgia jamy ustnej) uznawane będą wydane w Polsce dokumenty opisane w załączniku B do cytowanej wyżej dyrektywy i tak:

B.1. Ortodoncja – Dyplom uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie ortodoncji (specialist diploma in orthodontics) wydany przez Centrum Egzaminów Medycznych (Medical Examination Centre) oraz

B.2. Chirurgia jamy ustnej (oral surgery) – Dyplom uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie chirurgii stomatologicznej (specialist diploma in oral surgery) wydany przez to samo Centrum Egzaminów Medycznych.

Polska nie zamierza zmniejszać liczby specjalizacji lekarzy stomatologów. Należy oczekiwać, że ich nazwy i zakres programowy nie ulegną zmianie, natomiast niezbędne jest, aby osoby kończące kształcenie specjalizacyjne w Polsce mogły wykazać się spełnieniem wymienionych warunków.

Konkluzja: zmiana tytułu zawodowego nie skutkuje zmianami w obecnym zakresie uprawnień zawodowych lekarza stomatologa na obszarze naszego kraju i uregulowanych w ustawie o zawodzie lekarza. Niezbędne będą zmiany pieczęci, tablic informacyjnych etc.

Absolwenci z 2003 r. kończący staż podyplomowy w 2004 r. będą zobowiązani do złożenia Egzaminu Państwowego. Zaświadczenie potwierdzające zdanie tego egzaminu będzie obok dyplomu ukończenia studiów wymaganym dokumentem potwierdzającym zgodność wykształcenia z prawem Unii Europejskiej.

Niezbędne jest dostosowanie ustawy o zawodzie lekarza pod kątem dostosowania jej zapisów do wymogów UE.

Zasada ochrony praw nabytych będzie miała zastosowanie do osób, które rozpoczęły kształcenie przed dniem przystąpienia do UE wg programu uznanego przez KE za niezgodny z dyrektywą (źródło informacji: Notatka z konsultacji technicznych z KE 26 lipca 2002 w Brukseli, ustalenia te nie zostały wpisane do projektu Traktatu Akcesyjnego).

Tak więc każdy lekarz stomatolog (lekarz dentysta), który ukończył studia stomatologiczne w Polsce od dnia akcesji będzie mógł praktykować na obszarze wybranego państwa członkowskiego Unii i odwrotnie, każdy obywatel państwa członkowskiego będzie mógł praktykować w Polsce.

Wykonywanie zawodu w formie zatrudnienia

Jedna sprawa to uznanie kwalifikacji i prawa do praktyki. To prawo mamy zapewnione.

Inną sprawą jest prawo do zatrudniania się w państwach członkowskich.

Zasady zatrudniania wynikają z regulacji określających swobodny przepływ pracowników.

Polska zaakceptowała regulacje przejściowe zaproponowane we Wspólnym Stanowisku Unii Europejskiej UE. Nie podzielając opinii o konieczności ustanowienia mechanizmu przejściowego Polska, jak napisano, zachęca państwa członkowskie do liberalizowania swych narodowych rynków pracy dla obywateli polskich bezpośrednio po akcesji najwcześniej jak to możliwe i oczekuje dołączenia odpowiednich deklaracji państw członkowskich do Traktatu Akcesyjnego.Ponadto Polska wnioskuje o zagwarantowanie jej wzajemności w swobodnym przepływie pracowników podczas trwania okresu przejściowego. Odpowiednio w odniesieniu do obywateli obecnych państw członkowskich Polska będzie mogła stosować regulacje swego prawa krajowego ekwiwalentnie do regulacji stosowanych przez dane państwo członkowskie wobec Polski w dziedzinie swobodnego przepływu pracowników i świadczenia usług.

Dopóty, dopóki jedno z państw członkowskich stosuje regulacje ochronne wobec obywateli jednego z nowych państw członkowskich, Polska będzie mogła sięgnąć do regulacji ochronnych wobec obywateli tego nowego państwa członkowskiego.

Regulacje prawa krajowego zarówno obecnego państwa członkowskiego, jak i Polski nie mogą być mniej korzystne niż status obecny (stanowisko negocjacyjne Rządu RP).

Trudno dzisiaj odpowiedzieć na pytanie czy istnieje wobec tego zagrożenie dla polskich lekarzy stomatologów jakie spowodować może napływ do naszego kraju lekarzy dentystów z krajów UE, nie tylko tych, które są obecnie jej członkami, lecz także z tych krajów, które zostaną przyjęte do Unii wraz z Polską.

Można rozważać różne scenariusze. Takie scenariusze rozważają lekarze dentyści w Niemczech, ale nie tylko. W Niemczech są obawy, wypowiadane w zawodowej prasie dentystycznej, że po rozszerzeniu Unii tysiące dentystów ze wschodu będzie chciało praktykować w Niemczech.

Podważa się ich przygotowanie zawodowe i kompetencje. Przeciw takim wypowiedziom zaprotestował w imieniu polskich lekarzy stomatologów prezes NRL. Koledzy niemieccy obawiają się, że przy tak skromnych uposażeniach i niskich cenach polscy, czescy, węgierscy lekarze dentyści mogą przez wprowadzanie niskich cen doprowadzić do niekorzystnej dla tego zawodu sytuacji w Niemczech.

Polska daje szerokie prawne możliwości obywatelom państw członkowskich UE. Dotychczasowe nowelizacje ustawy o zawodzie lekarza i najnowszy projekt jej nowelizacji stwarzają sytuację, w której po wejściu do UE podjęcie praktyki w naszym kraju nie napotka praktycznie na żadne przeszkody. W związku z tym Naczelna Rada Lekarska wniosła do projektu nowelizacji ustawy o zawodzie lekarza wiele poprawek i uwag. Jak zostaną one przyjęte przez Rząd i Sejm RP powinniśmy wiedzieć przed 31 grudnia 2002 r., jest to termin zakończenia prac legislacyjnych ustalony z KE.

Przyjęcie ustawy w proponowanym brzmieniu pozwoliłoby na nieograniczoną dostępność do rynku świadczeń zdrowotnych w Polsce lekarzom dentystom z krajów członkowskich UE.

W sytuacji, w której zgodnie z ustawą o zakładach opieki zdrowotnej nie tylko lekarze i lekarze stomatolodzy mają prawo do tworzenia zakładów opieki zdrowotnej mogłoby okazać się, że nasi zamożniejsi koledzy mogliby tworzyć takie zakłady w naszym kraju i zatrudniać polskich (i nie tylko) lekarzy dentystów, co może stanowić pewne zagrożenie. Trudno jednak przewidzieć dzisiaj wszystkie możliwe skutki. Dopiero przyjęcie ostatecznej wersji ustawy przez Sejm RP rozstrzygnie te problemy.

Andrzej Fortuna

Gazeta Lekarska 2003-01

www.nil.org.pl


POWIĄZANE ARTYKUŁY

implantoprotetyka
Długoterminowe efekty kluczowe w implantoprotetyce Lekarz

- Współczesna implantoprotetyka dynamicznie się rozwija. Mamy możliwości pod względem technologicznym, materiałoznawstwa oraz współpracy z innymi specjalistami - mówi lek. dent. Remigiusz Budziłło. - Dążymy przede wszystkim do tego, by zagwarantować ...