Dlaczego dzieciom tak szybko psują się zęby?

Czy wiesz, że próchnica może zaatakować nawet nie do końca wyrżnięte zęby?

Jak podkreślają dentyści, próchnica zębów mlecznych staje się zjawiskiem powszechnym. Coraz częściej obserwuje się przypadki próchnicy u dzieci pomiędzy 7 a 12 miesiącem życia, a w grupie 4 i 5-latków ubytki próchnicowe ma już ponad 47% dzieci. Nawet nie do końca wyrżnięte ząbki niemowlaków są narażone na szkodliwy wpływ bakterii. Bywa, że kiedy wreszcie wyrosną, nadają się jedynie do usunięcia.

Dlaczego dzieciom tak szybko psują się zęby?
Charakterystyczną cechą próchnicy dziecięcej jest bardzo szybkie tempo rozwoju choroby. Początkowo niewielka zmiana na szkliwie może po upływie zaledwie kilku miesięcy zmienić się w głęboki, zbliżający się do miazgi ubytek. Wynika to ze specyficznej budowy mleczaków, jednak dużą rolę w szybkim rozwoju próchnicy u dzieci odgrywa również niewłaściwa dieta.

Szkliwo zębów mlecznych jest dwukrotnie cieńsze niż zębów stałych (grubość twardych tkanek na powierzchniach stycznych i w bruzdach powierzchni żujących waha się od 0,3 do 0,6 mm). Cieńsza jest również warstwa zębiny, która dodatkowo posiada szerokie kanaliki stwarzające dogodny dostęp dla chorobotwórczych bakterii.

Próchnica w uzębieniu mlecznym występuje przeważnie w bruzdach, na powierzchniach stycznych i przyszyjkowych zębów (tuż nad linią dziąsła), rzadziej na powierzchniach gładkich. W zależności od stopnia zaawansowania choroby wyróżniamy: próchnicę początkową, powierzchowną, średnią i głęboką.

Pierwszym sygnałem, że z ząbkami dziecka dzieje się coś niedobrego, są wszelkiego rodzaju przebarwienia szkliwa. Na powierzchni zęba pojawiają się specyficzne białe plamy (tzw. plamy próchnicowe), szkliwo staje się matowe i chropowate. Bywa, że po otworzeniu takiego na pozór niegroźnego ogniska próchnicy, stomatolog odkrywa głęboki ubytek, który dochodzi niemal do samej miazgi.
Próchnica u dzieci może występować w dwóch postaciach: próchnicy wczesnej i próchnicy okrężnej.

Próchnica okrężna – (zwana fachowo amelozą dziecięcą lub chorobą Beltramiego) – atakuje najczęściej zęby przednie (kły i siekacze), symetrycznie po stronie prawej i lewej. Początkowo występuje jako plama próchnicowa, później tworzy się ubytek opasujący dookoła szyjkę zęba. Podminowane szkliwo odpryskuje na dużych powierzchniach, utrzymując się najdłużej na brzegach siecznych. W końcowym etapie rozwoju próchnicy okrężnej w buzi dziecka pozostają kikuty zębów pokryte rozmiękczoną zębiną. Nieleczona próchnica okrężna prowadzi z czasem do powikłań ze strony miazgi

Próchnica wczesna (caries praecox) – może zaatakować ząb w niedługim czasie po jego wyrznięciu. Początkowo zjawia się w siekaczach szczęki, po czym anektuje następne grupy zębów, w miarę ich wyrzynania. Rozwój choroby jest bardzo dynamicznyi; w krótkim czasie dochodzi do zniszczenia dużych powierzchni korony zęba oraz do powikłań ze strony miazgi.
Charakterystyczną cechą próchnicy wczesnej jest stały, niezahamowany postęp procesu chorobowego mimo prowadzonego leczenia. Główną rolę w ostrym przebiegu próchnicy odgrywa słabe zmineralizowanie twardych tkanek zęba. Szczególnie predysponowane do próchnicy wczesnej są zęby dzieci wcześnie ząbkujących.

Ważne!
Ze względu na większą podatność na próchnicę i szybszy przebieg choroby małe dzieci powinny znacznie częściej odwiedzać dentystę, niż dorośli pacjenci (czyli co 3-4 miesiące). Tymczasem wiele maluchów trafia do stomatologa dopiero wtedy, gdy proces próchnicowy jest mocno zaawansowany, a ząb reaguje silnym bólem.

B.Sz.