Jak leczyli zęby starożytni Chińczycy?
Jak leczyli zęby starożytni Chińczycy?
Zdaniem historyków medycyny starożytni Chińczycy stosowali bardzo zróżnicowane i jak na owe czasy bardzo nowatorskie metody leczenia zębów.
Z traktatów poświęconych dentystyce wynika, iż Chińczycy doceniali rolę profilaktyki i pieczołowicie dbali o higienę jamy ustnej – regularnie myli zęby bambusową szczoteczką, która swoim kształtem przypominała współczesne szczoteczki oraz przyrządzali ziołowe płukanki, za pomocą których zwalczali halitozę (nieprzyjemny zapach z ust). Przeprowadzali również skomplikowane zabiegi z zakresu chirurgii stomatologicznej, stosując przy tym różne metody walki z bólem. Chińscy lekarze potrafili np. skorygować rozszczep górnej wargi, usuwać nabłoniaki wargowe, a także ewakuować ropnie okołowierzchołkowe.
W przeciwieństwie do starożytnych lekarzy greckich czy egipskich nie mieli również oporów przed wykonywaniem ekstrakcji. Warto w tym miejscu wyjaśnić, iż w dawnych czasach uważano, że wyrywanie zębów jest bardzo ryzykownym i niebezpiecznym zabiegiem. Na przykład Hipokrates zalecał ekstrakcję jedynie w przypadku zębów na tyle rozchwianych, iż dało się je usunąć z jamy ustnej palcami. Tymczasem Chińczycy wyrywali zęby mocno osadzone w kości, znieczulając pacjentów ziołowymi wywarami (zwłaszcza naparem z ziaren maku). Przy ekstrakcji większej liczby zębów chińscy lekarze stosowali również akupunkturę do zniesienia bólu oraz jad węża do zatamowania krwotoku.
Choć, jak większość starożytnych ludów, Chińczycy byli przekonani, iż próchnicę powodują „zębowe robaki”, potrafili leczyć zmiany próchnicowe w zaskakująco racjonalny sposób. Nie uciekali się do magii i zaklęć (jak to czynili np. Babilończycy), nie wkładali do ubytku ziół lub dziwnych sproszkowanych przypraw. Dziurę najpierw oczyszczali z próchnicy, a następnie wypełniali amalgamatem (który doktor Su Kung w traktacie z 659 r. poetycko nazwał „srebrnym ciastem”). W dziełach starożytnych chińskich medyków przetrwał nawet przepis na wykonanie plomby z amalgamatu – powinna się ona składać ze 100 części ołowiu, 45 części srebra i 900 części cyny.
Starożytni Chińczycy wymyślili także wkładki dewitalizacyjne z arsenu, które umożliwiały zatrucie chorego zęba (inną metodą była kauteryzacja miazgi przy pomocy rozżarzonego żelaza). Wykonywali ponadto całkowite protezy zębowe poprzedzone pobraniem wycisku przy użyciu pszczelego wosku – dzięki temu mogli dopasować protezę do warunków anatomicznych panujących w jamie ustnej pacjenta. Proteza (najczęściej wykonana z drewna) była następnie pokrywana lakiem odpornym na działanie śliny.
W „Opisaniu świata” Marco Polo wspomina o jeszcze jednym dentystycznym zabiegu, który był popularny wśród zamożnych mieszkańców Państwa Środka. Wenecki podróżnik stwierdza, iż mieszkańcy prowincji Kardandan nosili w jamie ustnej starannie wymodelowane i ściśle przylegające do zewnętrznej powierzchni zębów cieniutkie płytki ze złota, które stanowiły odpowiednik współczesnych licówek. Płytki te z jednej strony pełniły funkcję leczniczą (miały chronić zęby przed atakiem „robaków zębowych”), z drugiej – upiększały uśmiech właściciela i świadczyły o jego statusie społecznym.
B.Sz.
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Palenie papierosów to nałóg bardzo szkodliwy dla całego organizmu człowieka – nie wyłączając jamy ustnej. Substancje zawarte w dymie tytoniowym niszczą szkliwo, prowadzą do chorób przyzębia, a także są jedną z głównych przyczyn nowotworów jamy ustnej...
Zęby taurodontyczne to anomalia morfologiczna wielokorzeniowych trzonowców stałych oraz mlecznych, zarówno w obrębie szczęki, jak i żuchwy. Można ją rozpoznać wyłącznie na podstawie badań obrazowych – zęby taurodontyczne cechują się przesunięciem dow...
Krzywe zęby mogą być problemem zarówno estetycznym, jak i zdrowotnym. Wiele osób zastanawia się, jak wyprostować zęby, aby poprawić nie tylko wygląd swojego uśmiechu, ale także zdrowie jamy ustnej. Na szczęście istnieje wiele metod prostowania zębów,...
W Polsce niewielu lekarzy dentystów posiada specjalizację z zakresu periodontologii. Tymczasem trzeba pamiętać, że współczesna stomatologia to nie tylko zęby, ale też dziąsła czy tkanki miękkie jamy ustnej. – Zwracajmy na to uwagę. Działajmy przede w...
Zęby kołkowate to zaburzenie anatomiczne kształtu koron zębowych, które przyjmują dość charakterystyczną postać przypominającą tzw. kołki. Zazwyczaj są one diagnozowane u osób ze skomplikowanymi zespołami genetycznymi oraz oligondoncją. W stomatolog...
Czy dieta oparta na miękkich pokarmach spożywanych już w dzieciństwie w połączeniu ze zbyt niskim poziomem witaminy D może być przyczyną tak powszechnego obecnie zatrzymania zębów mądrości? Tę zależność bada doktorantka z Uniwersytetu Saskatchewan w ...
Dieta odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej. Odpowiedni dobór składników odżywczych może znacząco wzmocnić strukturę zębów i dziąseł, podczas gdy niewłaściwe nawyki żywieniowe przyczyniają się do rozwoju próchnicy, erozji szkliwa i c...
W XVII i na początku XVIII wieku stan zdrowia jamy ustnej elit i najniższych warstw francuskiego społeczeństwa nie różnił się zasadniczo. O pewnych zmianach można mówić począwszy od połowy XVIII stulecia, gdy na dwór królów Francji trafiła pasta do z...
Zęby stożkowate to anatomiczna nieprawidłowość kształtu zębów, które przyjmują charakterystyczną stożkowatą postać – są spiczaste, od dziąsła mocno zwężają się w stronę korony. Najczęściej występują one u pacjentów z hipodoncją oraz niektórymi zespoł...
Zęby oczne to potoczna, nieznajdująca potwierdzenia w specjalistycznych źródłach naukowych nazwa górnych kłów, czyli tzw. trójek. Skąd wzięło się to określenie? Tego tak naprawdę nie wiadomo – być może ma to związek z faktem, że są położone bezpośred...
Zęby pieńkowe to zaburzenie rozwojowe zębów będące efektem negatywnego wpływu różnych czynników na etapie kształtowania się zębów w okresie prenatalnym. Mają one charakterystyczny kształt, przypominający nieco pieńki lub stożki, z wyraźnie szpicowatą...
