Resorpcja korzeni często niewidoczna na pantomogramach

W badaniu naukowców z Niemiec wykrywalność resorpcji zewnętrznej korzeni trzecich zębów trzonowych na pantomogramach RTG oceniono jako niewystarczającą. Znacznie lepsze wyniki w wykrywaniu tego stanu udało się osiągnąć w przypadku zastosowania tomografii wiązki stożkowej (CBCT). Wyniki badania zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym „Clinical Oral Investigations”.

– Konwencjonalny pantomogram jest mało precyzyjną metodą oceny radiologicznej, ze względu na to, że często daje fałszywie dodatnie, jak i fałszywie ujemne wyniki – napisali autorzy z zespołu prof. Martina Kunkela, kierownika Katedry Chirurgii Szczękowo-Twarzowej na Uniwersytecie Medycznym w Bochum.

Resorpcja korzeni to zjawisko omawiane już od kilku dekad, ale dopiero niedawno resorpcja, której przyczyną są zęby zatrzymane, w większym stopniu zwraca uwagę lekarzy. Dzieje się tak dzięki postępowi w obrazowaniu, w tym coraz powszechniejszemu zastosowaniu wysokiej jakości trójwymiarowych skanów tomografii wolumetrycznej.

Aby porównać precyzję dwuwymiarowych zdjęć rentgenowskich oraz CBCT w diagnozowaniu resorpcji korzeni, przeprowadzono retrospektywne badanie przekrojowe – ocenę 367 pacjentów, u których między grudniem 2017 r. i lipcem 2019 r. wykonano obydwa rodzaje obrazowania. Jako zmienne predykcyjne wykorzystano wcześniej przeprowadzone leczenie ortodontyczne, wiek, płeć, nakładanie się drugich i trzecich trzonowców na zdjęciach RTG, głębokość retencji i kąt nachylenia do płaszczyzny zgryzu drugich zębów trzonowych.

Resorpcja na CBCT wykazywana cztery razy częściej niż na pantomogramie

Na mniej niż 5% panoramicznych zdjęć rentgenowskich udało się potwierdzić resorpcję korzeni powiązaną z trzecimi trzonowcami, podczas gdy tomografia wiązki stożkowej wykazała resorpcję w 20% drugich trzonowców znajdujących się obok zatrzymanych zębów mądrości. Większe uszkodzenie zębów trzonowych drugich było powiązane z takimi czynnikami jak nachylenie mezjalne zębów, starszy wiek pacjenta oraz retencja.

Co więcej, na podstawie skanów CBCT potwierdzono, że w około 16% drugich zębów trzonowych występowała resorpcja korzeni, podczas gdy na panoramicznych zdjęciach rentgenowskich widoczne było nakładanie się struktur. Dlatego, jak napisali autorzy, wykonanie obrazowania CBCT przed zabiegiem usunięcia trzeciego zęba trzonowego może być korzystne dla pacjenta – może ono zapobiec usunięciu zębów bez wiedzy o uszkodzeniu drugiego zęba trzonowego z powodu resorpcji.

Badanie naukowców z Niemiec nie było wolne od ograniczeń. Jak podano, ze względu na znaczne powiązanie ze sobą użytych w badaniu danych, wykorzystanie trzecich zębów trzonowych jako typu zęba w tym badaniu może prowadzić do przeszacowania potencjalnych czynników ryzyka.

– Podsumowując, uzyskane przez nas wyniki potwierdzają, że resorpcja korzeni zębów nie jest rzadkim zjawiskiem, a samo badanie pantomograficzne nie jest wystarczające do jego prawidłowego zobrazowania – napisali autorzy artykuł pt. „Prevalence and predictive parameters of external root resorption caused by retained wisdom teeth”.

– Każdy lekarz dentysta w pewnym sensie musi być również radiologiem stomatologicznym – mówi prof. dr hab. n. med. Ingrid Różyło-Kalinowska, specjalistka w dziedzinie radiologii i diagnostyki obrazowej. – Radiologia jest obecnie nieodzownym elementem stomatologii i umiejętność interpretacji badań rentgenowskich, zarówno dwuwymiarowych, jak i trójwymiarowych, musi posiadać każdy stomatolog – dodaje.

Źródła: https://www.drbicuspid.com/

https://link.springer.com/