Melatonina na ból i obrzęk po ekstrakcji ósemki

Z randomizowanego badania klinicznego przeprowadzonego przez naukowców z Fayoum University w Egipcie wynika, że u pacjentów z zatrzymanymi trzecimi trzonowcami żuchwy mogą występować mniejszy obrzęk i ograniczone dolegliwości bólowe jeżeli w miejsce ekstrakcji podawana jest melatonina.

– Uzyskane przez nas wyniki potwierdzają przeciwzapalne działanie melatoniny, które wpływa na ograniczenie dolegliwości bólowych i obrzęku – napisali autorzy badania z zespołu kierowanego przez dr Shaimę Mohsen Refahee z Fayoum University w Egipcie.

Warta rozważenia metoda walki z bólem poekstrakcyjnym

Melatonina, która jest wydzielana przez szyszynkę, wykazuje właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Wzmacnia odporność organizmu oraz ma wpływ na różnicowanie osteoblastów i tworzenie kości, co może potencjalnie ograniczyć problemy związane z ubytkami śródkostnymi i utratą kości w przypadku usuwania zatrzymanych ósemek żuchwy. Mimo to w praktyce miejscowe stosowanie tego hormonu jest wciąż ograniczone.

Aby ocenić efekty zastosowania melatoniny w kontekście ekstrakcji trzecich zębów trzonowych, badacze przeprowadzili randomizowane badanie (ślepa próba), w którym wzięło udział 38 pacjentów, u których usuwano dolne zęby mądrości. U połowy pacjentów po przeprowadzonej ekstrakcji aplikowano 3 mg melatoniny zmieszanej z 2 ml żelu hydroksyetylocelulozowego 2%. Natomiast w drugiej grupie uczestników zastosowano placebo z 2 ml tego samego żelu.

Badanie z użyciem tomografii CBCT zostały wykonane 1 dzień po zabiegu oraz 6 miesięcy później, a jego celem było pomiar gęstości kości, pozwalający ocenić aktywność osteogeniczną w obrębie zębodołu. Aby poddać ocenie proces gojenia kości, wykonano badania krwi, mierząc poziom osteoprotegeryny bezpośrednio po zabiegu, a także 4 tygodnie oraz 6 miesięcy później.

Aby ocenić działanie przeciwzapalne, mierzono zakres rozwarcia ust, ból i obrzęk przed zabiegiem, a następnie 1, 3 oraz 7 dni po zabiegu. Zakres rozwarcia ust u każdego pacjenta mierzono od krawędzi siecznej siekacza centralnego szczęki do krawędzi siecznej siekacza centralnego żuchwy. Intensywność dolegliwości bólowych oceniano przy pomocy 10-punktowej skali VAS, a wielkość obrzęku ustalono przy użyciu miarki (od ucha do kącika ust).

Badanie wykazało, że wystąpiła statystycznie istotna poprawa w maksymalnym rozwarciu ust pierwszego dnia (mediana = 38,33, odchylenie standardowe ± 1,20; p = 0,031), poziomie osteoprotegeryny w czwartym tygodniu (mediana = 1,9 [1,4 do 2,4], p = 0,02) oraz zakresie obrzęku w trzecim dniu (mediana = 14,36, odchylenie standardowe ± 0,80; p = 0,003) u osób, które otrzymały melatoninę, w porównaniu z pacjentami, którym podano placebo.

W porównaniu z grupą przyjmującą placebo wykazano też statystycznie istotny wpływ melatoniny na obniżenie doznań bólowych w dniu pierwszym, trzecim i siódmym. Poziom odczuwanego bólu pierwszego dnia był niższy o -1,69 (95% przedział ufności [CI] = -2,4, -0,99; p < 0,001). Z kolei w siódmym dniu po zabiegu wskaźnik bólu był niższy o -2,16 (95% CI = -1,78, -0,77; p < 0,001) niż w drugiej grupie uczestników badania.

Potrzeba kolejnych badań

Miejscowe stosowanie melatoniny w miejscu ekstrakcji może być uważane za zamiennik leków przeciwzapalnych, które mogą powodować ogólnoustrojowe skutki uboczne. Jednak, jak podali autorzy artykułu, wskazane jest przeprowadzenie kolejnych badań, które będą koncentrowały się na stosowaniu wolno działającego nośnika melatoniny w celu utrzymania stałej dawki tego hormonu w całym okresie gojenia.

– Oprócz roli w poprawie maksymalnego otwarcia ust, przeprowadzone badanie ujawniło przeciwzapalne działanie melatoniny wyrażające się w zmniejszeniu dolegliwości bólowych i ograniczeniu obrzęku – napisali naukowcy z Uniwersytetu w Fajum.

Praca pt. „The Effect of Local Melatonin Application Following the Removal of an Impacted Mandibular Third Molar” została opublikowana w czasopiśmie naukowym „Journal of Oral and Maxillofacial Surgery”.

– Chirurgia stomatologiczna rozwija się cały czas i nie ogranicza się tylko do prostych ekstrakcji zębów. W jej ramach pojawiają się coraz to nowe subdziedziny: sterowana regeneracja tkanek, odbudowa kostna czy odbudowa tkanek miękkich – mówi dr hab. n. med. Maciej Czerniuk, specjalista w zakresie chirurgii stomatologicznej i periodontologii, adiunkt Zakładu Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia WUM. Eksperci rozmawiają o wyzwaniach współczesnej chirurgii stomatologicznej. Co zmieniło się w ekstrakcjach zębowych na przestrzeni ostatnich lat? Jakie są związki chirurgii stomatologicznej z medycyną ogólną?

T.H.

źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=apm&pag=dis&ItemID=332941  

https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0278239123000952