Warto wiedzieć – profilaktyka czyli zapobieganie wadom zgryzu

Wadą zgryzu nazywamy nieprawidłowy kontakt zębów górnych z dolnymi, nieprawidłowe ustawienie poszczególnych zębów w łukach zębowych lub oba te problemy występujące równocześnie.

Większość wad stanowią wady nabyte tj. takie, które powstały w wyniku działania na zgryz czynników z zewnątrz, niezależnych od cech wrodzonych, uwarunkowanych genetycznie.

To daje nam możliwość podjęcia takich działań, które zapobiegną powstaniu wady zgryzu, a tym samym zapewnią naszemu dziecku piękny uśmiech bez konieczności korzystania z drogich usług ortodonty.

O wyższości karmienia naturalnego nad sztucznym napisano już całe tomy, proponuję więc tylko wszystkim mamom karmiącym piersią, żeby przyjrzały się jak dziecko ssie pierś. Jakby coś przeżuwało, prawda? To ta właśnie praca mięśni warunkuje prawidłowy rozwój narządu żucia.

Jeśli jednak nie karmisz piersią nie martw się na zapas. Twoje dziecko na pewno nadrobi zaległości w gryzieniu jak tylko wyrzną mu się zęby. Pamiętaj tylko, żeby zamiast podawać mu smoczek uspokajający przytulić je do siebie. Dziecko potrzebuje poczucia bezpieczeństwa a nie smoczka, a jeśli już musisz mu go podać, koniecznie wyjmij go z ust dziecka gdy tylko zaśnie.

Nie ma żadnego wytłumaczenia dla pozostawania smoczka w buzi dziecka przez całą noc lub noszenia go w ustach przez cały dzień. Oczywiście smoczek w ustach dziecka rocznego to gruba przesada, powinno przestać go używać zanim zdmuchnie pierwszą świeczkę na torcie.

Wszystkie nowo wprowadzane pokarmy podawaj łyżeczką, a napoje z kubeczka. Nie ma powodu, żeby podawać dziecku soki przez smoczek bo już półroczne niemowlę potrafi napić się z kubeczka.

Jeszcze zanim skończy pierwszy rok życia zaczynamy podawać pokarmy wymagające gryzienia (chrupki kukurydziane, chlebek ryżowy itp.) i stopniowo przestajemy miksować wszystkie dania. Dziecko z zainteresowaniem powita drobno pokrojone i dobrze ugotowane warzywa, choć początkowo może je wypluwać. Trzyletni maluch powinien już umieć pogryźć praktycznie każde danie.

Kolejną ważną sprawą jest zachowanie zębów mlecznych do czasu ich fizjologicznej wymiany, która nastąpi pomiędzy 6-tym, a 12-tym

(tak to nie pomyłka) rokiem życia. Najdłużej w ustach dziecka pozostaną mleczne czwórki i piątki, a także górne kły. Nie można zaniedbywać codziennego czyszczenia zębów mlecznych, jak również ich leczenia, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Zęby mleczne mogą też być poddawane takim zabiegom profilaktycznym jak lakowanie czy lakierowanie. Ewentualną potrzebę wykonania takich zabiegów trzeba omówić z dentystą.

Tu nasuwa się pytanie jak namówić dziecko do wizyty? Nie namawiać. Potraktować sprawę naturalnie i pójść skontrolować uzębienie zanim pojawi się jakikolwiek problem. Nie mówić:

“to nie będzie bolało”, bo podświadomość nie rozumie negacji.

Proszę powiedzieć głośno dwa zdania:

1. To nie jest tanie.

2. To jest drogie.

Które brzmi lepiej? Którą rzecz obejrzymy nie bojąc się o stan naszego portfela? A przecież oba znaczą to samo. Dziecko w dużo większym stopniu używa podświadomości, więc dla niego różnica jest jeszcze większa.

Powinniśmy też zwrócić uwagę na przyzwyczajenia dziecka dotyczące jamy ustnej i zębów. Ssanie palców, nagryzanie warg, policzków, zabawek, wciąż otwarte usta też mogą zaburzyć prawidłowy rozwój zgryzu.

Jeśli zadbamy jeszcze o to by nasze dziecko nie uległo urazowi powodującemu uszkodzenie lub utratę zębów, albo uszkodzenie kości szczęk lub stawów skroniowo-żuchwowych, mamy duże szanse na to, że znajdzie się ono w 25% dzieci nie potrzebujących leczenia ortodontycznego, a opieka ortodontyczna będzie polegała na okresowych kontrolach, czego Państwu oraz sobie (też jestem matką) życzę.

Irena Murakowska-Brzezicka

lek. stom. specjalista ortodonta

murakowska@dentonet.pl