Dentonet
ASYSTA
E-mail
WYBIERZ KATEGORIĘ
Praca
Materiały i technologie
Lifestyle
Aktualności
Finanse i podatki
Edukacja

Zasady współczesnej profilaktyki chorób przyzębia

Publikacja:
Zasady współczesnej profilaktyki chorób przyzębia

Zasady współczesnej profilaktyki chorób przyzębia

Według dostępnych danych, z chorobami przyzębia boryka się około 750 mln osób na całym świecie, co stawia je na 6. miejscu wśród najczęściej występujących w ujęciu globalnym schorzeń. W Polsce statystyki nie są lepsze – jedynie 1% Polaków w wieku 35-44 lata ma całkowicie zdrowe przyzębie. Tymczasem nie ma żadnych wątpliwości, że chorobom przyzębia w dużej mierze można zapobiegać. Jakie są więc zasady współczesnej profilaktyki chorób przyzębia?

Przyzębie to otaczające ząb tkanki, do których zalicza się dziąsło, ozębna, kość wyrostka zębodołowego oraz cement korzeniowy. Choroby tkanek przyzębia spowodowane są infekcjami bakteryjnymi w tym obrębie – przy niedostatecznej higienie jamy ustnej, połączonej np. z predyspozycjami genetycznymi oraz czynnikami zewnętrznymi (stres, palenie papierosów, otyłość), zamieszkujące jamę ustną patogenne bakterie kolonizują obszary przyszyjkowe zębów, tworząc tam płytkę nazębno-dziąsłową, czyli tzw. biofilm. Bytując w biofilmie bakterie pobudzają komórki do produkcji mediatorów zapalnych, które powodują zarówno niszczenie tkanek przyzębia, jak i aktywują procesy zapalne w całym organizmie.

Choroby przyzębia i ich skutki dla organizmu

Dowiedziono, że stany zapalne w obrębie przyzębia skutkować mogą nie tylko przedwczesną utratą zębów, ale również powikłaniami ogólnoustrojowymi. Choroby przyzębia powodują wzrost zachorowań lub modyfikują przebieg wielu schorzeń, takich jak miażdżyca, choroba wieńcowa, cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów, osteoporoza czy choroby nerek. U kobiet w ciąży choroby przyzębia są poważnym czynnikiem ryzyka przedwczesnego porodu oraz niskiej masy urodzeniowej dziecka.

Choroby przyzębia – epidemiologia

Choroby przyzębia plasują się na 6. miejscu wśród najczęściej występujących w ujęciu globalnym schorzeń – boryka się z nimi około 750 mln osób na całym świecie. Według badań przeprowadzonych w Polsce, w grupie wiekowej 35-44 lata u 16% badanych rozpoznano zaawansowaną chorobę przyzębia, a całkowicie zdrowe tkanki przyzębia miało jedynie 1% uczestników. Niestety, tym samym trzeba stwierdzić, że stan zdrowia przyzębia Polaków jest jednym z najgorszych w całej Europie.

Choroby przyzębia – czy można im zapobiegać?

Jak już wspomniano, istnieją różne czynniki zwiększające ryzyko występowania chorób przyzębia. O ile na niektóre z nich – np. wiek, płeć czy predyspozycje genetyczne – nie ma wpływu ani pacjent ani opiekujący się nim zespół stomatologiczny, o tyle inne są w dużej mierze zależne od człowieka. Znajduje się wśród nich m.in. palenie papierosów, poziom higieny jamy ustnej czy stosowana dieta. Warto pamiętać, że w kształtowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych czy higienicznych w kontekście profilaktyki schorzeń przyzębia olbrzymią rolę odgrywają asystentki i higienistki stomatologiczne.

Elementy profilaktyki chorób przyzębia

Skoro współczesny stan wiedzy pozwolił na konkretne ustalenie czynników negatywnie wpływających na stan zdrowia przyzębia, możliwe było utworzenie merytorycznych podstaw zasad profilaktyki. Z punktu widzenia pracy asystentki i higienistki stomatologicznej są to: prawidłowa codzienna higiena jamy ustnej, stosowanie odpowiednich środków do higieny jamy ustnej, regularne wizyty kontrolne i profesjonalna higienizacja, a także prawidłowe nawyki żywieniowe.

Prawidłowa higiena jamy ustnej

Zgodnie z ogólnymi zasadami, w celu zapobiegania chorobom jamy ustnej, w tym schorzeniom przyzębia, konieczne jest szczotkowanie zębów po każdym posiłku, a przynajmniej 2 razy dziennie (rano i wieczorem) przez 2-3 minuty przy użyciu pasty do zębów z fluorem oraz dopasowanej do indywidualnych potrzeb szczoteczki. Bardzo ważnymi elementami uzupełniającymi szczotkowanie jest oczyszczanie przestrzeni między zębami przy pomocy nici dentystycznych lub szczoteczek międzyzębowych, regularne oczyszczanie języka oraz stosowanie płynów do płukania ust.

Instruktaż prawidłowej higieny jamy ustnej jest jednym z najczęstszych zadań edukacyjno-profilaktycznych asystentek/higienistek stomatologicznych. Niestety, w praktyce bywa tak, że nauka konkretnej techniki szczotkowania oraz zmiana nawyków higienicznych wymaga od pacjenta cierpliwości i odpowiedniej motywacji. Dlatego można uznać, że prawidłowa jest każda efektywna metoda szczotkowania, która nie wpływa urazowo na zęby i dziąsła.

Wybór szczoteczki do zębów

VITAMMY 2U większości osób w profilaktyce chorób jamy ustnej, w tym schorzeń przyzębia, sprawdzają się szczoteczki z miękkim lub średniomiękkim włosiem. Jeśli mamy do czynienia z pacjentem np. z nadwrażliwością szyjek zębowych lub z ostrym stanem zapalnym, wskazane są szczoteczki z włosiem bardzo miękkim, przy czym zużywają się one szybciej i wymagają dłuższego codziennego szczotkowania.

Coraz większym zainteresowaniem pacjentów cieszą się szczoteczki soniczne. Oczyszczają one zęby oraz miejsca niedostępne dla klasycznych szczoteczek manualnych, usuwając płytkę nazębną z okolic przestrzeni międzyzębowych, obszarów przydziąsłowych, implantów czy mostów. Szczoteczki soniczne mogą być stosowane do pielęgnacji jamy ustnej dzieci i dorosłych, osób z delikatnymi dziąsłami, paradontozą, pacjentów po leczeniu implantologicznym, z wypełnieniami protetycznymi oraz osób ze stałym aparatem ortodontycznym. Szczotkowanie przy pomocy ruchów wymiatających (drgań sonicznych) jest bezpieczne dla najmłodszych dzieci oraz osób starszych. Szczoteczki soniczne są polecane już najmłodszym dzieciom – wówczas rodzice mają pewność, że jest stosowana odpowiednia technika mycia zębów.

Jedną z dostępnych na rynku propozycji w tym zakresie są soniczne szczoteczki do zębów VITAMMY Symphony o wysokiej mocy drgań oraz wyciszonej obudowie. Wyposażone są w pięć specjalistycznych programów szczotkowania (nawet ten najbardziej delikatny do zębów wrażliwych) oraz odliczanie czterech stref mycia wszystkich powierzchni zębowych. Główka poruszająca się z prędkością 82 tys. ruchów na minutę zapewnia bardzo precyzyjne usuwanie płytki nazębnej, a w pełni naładowana szczoteczka (można ją ładować przy pomocy dowolnych urządzeń zasilających USB i indukcyjnej ładowarki) działa aż 45 dni. VITAMMY w swojej ofercie posiada całą gamę szczoteczek sonicznych – zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Jako jedyna firma na polskim rynku VITAMMY oferuje szczoteczki dla dzieci z podziałem na zęby mleczne i stałe, a proponowana przez firmę kolorystyka sprawia, że mycie zębów jest dla dzieci przyjemnością, a nie tylko nudną koniecznością.

VITAMMY 3

Profesjonalna higienizacja

Wykonywana przynajmniej dwa razy do roku profesjonalna higienizacja jamy ustnej zmniejsza ryzyko występowania chorób przyzębia, poprawia estetykę zębów oraz ma wpływ na funkcjonalność użytkowania ewentualnych uzupełnień protetycznych. Na profesjonalną higienizację składa się przede wszystkim zabieg skalingu, czyli usunięcia złogów płytki i kamienia nazębnego. Może on być wykonany ręcznie lub przy użyciu odpowiedniego urządzenia dźwiękowego bądź ultradźwiękowego. Skaling łączony bywa z piaskowaniem zębów, polerowaniem oraz fluoryzacją.

Oczywiście warto pamiętać, że bardzo ważne jest także badanie przyzębia, które może być wykonane przez lekarza dentystę np. przy okazji wizyty higienizacyjnej. Wywiad lekarski, ocena stanu higieny i ogólnego stanu dziąseł, zdiagnozowanie ewentualnego krwawienia, ocena ruchomości zębów – wszystko to pozwala rozpoznać pierwsze, niekiedy jeszcze ukryte oznaki choroby.

Kształtowanie nawyków żywieniowych

Asystentki/higienistki stomatologiczne mogą również w dużej mierze kształtować nawyki żywieniowe pacjentów, a powszechnie wiadomo, że dieta ma związek ze zdrowiem przyzębia. Niedobór niektórych składników i substancji może przyspieszać oraz pogłębiać procesy zapalne, a także upośledzać funkcjonowanie układu odpornościowego.

W kontekście profilaktyki chorób przyzębia ważne jest dostarczanie organizmowi odpowiednich ilości witaminy A, witaminy C, kwasu foliowego, selenu i miedzi. Witamina C pozytywnie wpływa na stan naczyń krwionośnych, a witamina A i kwas foliowy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowanie nabłonka kieszonek dziąsłowych. Korzystnie na stan zdrowia tkanek przyzębia wpływają substancje zawarte w zielonej herbacie. Z kolei produkty mleczne zawierają w sobie duże ilości witaminy D, wapnia i fosforu (zwiększa wytrzymałość kości), a także kazeinę, która zmniejsza odkładanie kamienia nazębnego.

Choroby przyzębia są wciąż dużym problemem zdrowotnym w Polsce. Ich profilaktyka, zależna m.in. od stylu życia, nawyków higienicznych i sposobu odżywania pacjentów, wymaga współpracy profesjonalistów z różnych dziedzin stomatologii, w tym oczywiście udziału asystentek/higienistek stomatologicznych.

Materiał zewnętrzny

Źródła:

http://www.jchc.eu/numery/2014_1/201416.pdf

https://journals.viamedica.pl/choroby_serca_i_naczyn/article/view/42541/31441

https://stomatologianews.pl/15116-2/

https://stomatologianews.pl/wyzwania-wspolczesnej-profilaktyki-schorzen-przyzebia/

http://www.jchc.eu/numery/2014_2/201426.pdf


POWIĄZANE ARTYKUŁY

Ewa Jaskowska
Wypełnienia pośrednie we współczesnej stomatologii Lekarz

Wypełnienia pośrednie onlay, inlay i overlay znajdują zastosowanie w wielu sytuacjach klinicznych. Jak przekonuje dr n. med. Ewa Jaskowska, prowadząca prywatną praktykę ukierunkowaną na zabiegi estetyczne, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Poznan...

zapalenie przyzebia
Nieswoiste zapalenia jelit zwiększają ryzyko chorób przyzębia Lekarz

Jak wynika z badań opublikowanych w „Journal of Periodontology”, u pacjentów z nieswoistym zapaleniem jelit obserwuje się prawie 3,5-krotnie większe ryzyko chorób przyzębia o średnim lub dużym nasileniu. Naukowcy z Uniwersytetu w Turynie przeprowadz...

ROZWIŃ WIĘCEJ
Karas KDO
Czy we współczesnej endodoncji są "sytuacje stracone"? Lekarz

Już tylko do najbliższej niedzieli 2 stycznia można zapewnić sobie dostęp do wykładu "Nekrodoncja, czyli gdzie są granice naszych pacjentów" autorstwa lek. dent. Bartłomieja Karasia w wyjątkowej cenie 149 zł. Można z niego dowiedzieć się, czy we wspó...

technika dentystyczna
Innowacje we współczesnej technice dentystycznej Lekarz

Na przestrzeni ostatnich lat innowacje szturmem wdarły się w świat techniki dentystycznej, a cyfrowe technologie wykorzystywane są dziś do tworzenia implantów, koron, mostów czy protez. Dzięki temu praca techników dentystycznych stała się nie tylko p...

dzieci1
Niedobory odporności u dzieci a ryzyko chorób przyzębia Lekarz

Pierwotne niedobory odporności (ang. primary immune deficiency, PID) charakteryzują się nieprawidłowym funkcjonowaniem układu immunologicznego organizmu, a nawet brakiem jego działania. Zaburzenie to – występujące od urodzenia lub nabyte w późniejszy...

leczenie ortodontyczne - Dentonet.pl
We współczesnej ortodoncji liczy się czas leczenia Lekarz

W ortodoncji niezwykle ważny dla efektu leczenia jest czas. Aparaty czy nakładki muszą być używane przez pacjentów przez wiele miesięcy. Czy dla pacjentów stanowi to problem? Czy współczesna ortodoncja pozwala ten czas skrócić? Odpowiada ortodonta dr...

Wojciech Bednarz
Rola higienistek w diagnostyce chorób przyzębia Asysta

O głównych zadaniach higienistki stomatologicznej w diagnostyce i leczeniu chorób przyzębia mówi dr hab. n. med. Wojciech Bednarz, specjalista periodontologii, członek Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego i Polskiego Towarzystwa Periodontologiczne...

implantologia
Innowacyjne nanosrebro nadzieją współczesnej implantologii Lekarz

Antybakteryjne działanie nanosrebra pozwoli uniknąć zakażeń będących poważnym powikłaniem po operacji wszczepienia implantu. Naukowcy z AGH opracowali pierwszy implant laryngologiczny z tworzywa polimerowego pokrytego cienką warstwą srebra. Będzie on...

zdrowa dieta - Dentonet.pl
Dieta ważnym elementem leczenia chorób przyzębia? Asysta

Badanie pilotażowe przeprowadzone w Niemczech dowiodło, że osoby cierpiące na zapalenie przyzębia mogą znacznie poprawić swój stan zdrowia stosując odpowiednią dietę. Powinna być ona uboga w węglowodany, a bogata w kwasy tłuszczowe omega-6, witaminy ...