Pełnomocnik podatkowy – Twój sojusznik podczas kontroli skarbowej

Powołanie pełnomocnika, który nie tylko będzie nas reprezentował w kontaktach z fiskusem, lecz również monitorował przebieg kontroli podatkowej oraz weryfikował podejmowane przez pracowników skarbówki działania (sprawdzając np. czy są one zgodne z obowiązującymi przepisami) – często stanowi jedyną szansę na uniknięcie kary skarbowej. Jeśli więc grozi nam kontrola fiskusa, a my nie ustanowiliśmy jeszcze pełnomocnika, jak najszybciej skorzystajmy z tego rozwiązania.

Kim jest pełnomocnik i co może?
Co do zasady, pełnomocnikiem podatkowym może zostać każda osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Mówiąc inaczej, pełnomocnictwa możemy udzielić osobie pełnoletniej, w stosunku do której nie zostało orzeczone ubezwłasnowolnienie.
Ponieważ prawo podatkowe nie precyzuje kompetencji pełnomocnika, de facto nasze interesy w kontaktach ze skarbówką może reprezentować członek najbliższej rodziny lub przyjaciel.
Decydując się na ustanowienie pełnomocnictwa, powinniśmy jednak pamiętać, iż profesjonalista – czyli pracownik biura rachunkowego lub doświadczony doradca podatkowy – w razie problemów z urzędem skarbowym będzie znacznie skuteczniejszy w działaniu, niż laik nie orientujący się kwestiach podatkowych.
Praktyczna wskazówka: Pamiętajmy, iż zgodnie z polskim prawem nie można udzielić pełnomocnictwa instytucji lub podmiotowi gospodarczemu (pełnomocnitwo zawsze dajemy konkretnej osobie). Dlatego też pełnomocnikiem nie może być biuro rachunkowe prowadzone w formie spółki, lecz wskazany imiennie współwłaściciel biura, ewentualnie zatrudniony u niego księgowy.

W jaki sposób udzielamy pełnomocnictwa?
W postępowaniu podatkowym pełnomocnictwo może być udzielone w formie ustnej lub w formie pisemnej. Pisemne pełnomocnictwo powinno zawierać: imię i nazwisko pełnomocnika, numer jego dowodu osobistego oraz adres zamieszkania. Ponadto upoważnienie musi precyzyjnie wskazywać zakres czynności, które w imieniu podatnika może podejmować pełnomocnik. Złożenie upoważnienia daje pełnomocnikowi kompetencję do dokonywania czynności prawnych w imieniu i ze skutkiem dla mocodawcy.
Natomiast ustne udzielenie pełnomocnictwa jest dopuszczalne podczas kontroli skarbowej. Podatnik może wówczas poinformować pracownika fiskusa o zamiarze udzielenia pełnomocnictwa, ten zaś musi ów fakt odnotować w protokole. Zaprotokołowanie tej informacji przez kontrolera podatkowego zwalnia podatnika z obowiązku złożenia odrębnego pisma w późniejszym terminie.

Zakres pełnomocnictwa (umocowanie prawne pełnomocnika)
Działający w naszym imieniu pelnomocnik będzie mógł podejmować rozmaite czynności jedynie we wskazanym przez nas zakresie. Pamiętajmy więc, iż istnieją dwa odrębne rodzaje pełnomocnictwa:
– pełnomocnictwo do pewnego rodzaju czynności – czyli do podejmowania przez pełnomocnika ściśle określonych działań: np. składania odwołań albo podpisywania deklaracji podatkowych lub też odbioru przychodzącej z US korespodencji itp.
– pełnomocnictwo ogólne – które upoważnia pełnomocnika do działania w identycznym zakresie, w jakim mógłby działać samodzielnie podatnik.
Stwierdziliśmy wcześniej, iż czynności wykonywane na podstawie pełnomocnictwa są uznawane za równoznaczne z działaniami podatnika (czyli powodują określone skutki prawne). Jeśli więc działający w naszym imieniu pełnomocnik popełni jakiś błąd lub niedopatrzenie, my poniesiemy jego konsekwencję.

W jakich czynnościach może nas zastąpić pełnomocnik?
Profesjonalny doradca podatkowy lub doświadczona księgowa mogą nas wyręczyć w następujących czynnościach:
– odbieraniu korespondencji urzędowej,
– odbieraniu i podpisywaniu protokołów kontroli,
– monitorowaniu przebiegu działań organów podatkowych,
– sporządzaniu zastrzeżeń i wyjaśnień do protokołów kontroli,
– składaniu oświadczeń i wnoszeniu zażaleń,
– przeglądzie i weryfikacji akt podatkowych,
– sporządzaniu wniosków dowodowych oraz odwołań od decyzji.
Ponadto działający w naszym imieniu pełnomocnik może weryfikować czynności organów podatkowych, pomagać w przygotowaniu merytorycznym do przesłuchania (oraz wspólnie z podatnikiem w nim uczestniczyć), a także brać udział w postępowaniu odwoławczym przez Dyrektorem Izby Skarbowej.

B.Sz.