Science Advances: bakterie z dziąseł a choroba Alzheimera
Science Advances: bakterie z dziąseł a choroba Alzheimera
W mózgach osób zmarłych, które chorowały na Alzheimera, wykryto bakterie atakujące ludzkie dziąsła – wynika z badań, w których uczestniczyli także polscy naukowcy. O wynikach poinformowało pismo „Science Advances”.
W ostatnich latach pojawia się coraz więcej prac sugerujących, że choroba Alzheimera może mieć podłoże zakaźne. Jednak dokładny mechanizm infekcji nie został jak dotąd poznany.
Międzynarodowy zespół naukowców, wśród których znaleźli się także Polacy, odkrył w mózgach zmarłych pacjentów z chorobą Alzheimera bakterię Porphyromonas gingivalis, mogącą powodować przewlekłe zapalenie dziąseł i mającą związek z reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz miażdżycą.
DNA P. gingivalis wykryto zarówno w mózgach osób zmarłych, które chorowały na Alzheimera, jak i w płynie mózgowo-rdzeniowym żyjących pacjentów z podejrzeniem tej choroby. Być może badanie płynu mózgowo rdzeniowego pod kątem obecności tej bakterii ułatwiłoby wczesne wykrywanie choroby.
Podczas eksperymentów na myszach doustne podanie patogenu doprowadziło do skolonizowania mózgów gryzoni przez bakterie oraz zwiększonej produkcji amyloidu beta – lepkiego białka charakterystycznego dla choroby Alzheimera. Wyniki badania sugerują, że amyloid beta może mieć działanie antybakteryjne i nie jest przyczyną demencji, lecz przejawem infekcji.
Zespół zidentyfikował ponadto w 96% próbek pobranych z mózgów osób chorych na Alzheimera wydzielane przez Porphyromonas gingivalis toksyczne enzymy znane jako gingipainy. Ich obecność wiązała się z występowaniem dwóch różnych wskaźników choroby Alzheimera: nieprawidłowego białka tau oraz ubikwityny.
Co więcej, zespół wykrył toksyczne gingipainy w mózgach zmarłych, u których nigdy nie zdiagnozowano alzheimera. Jest to ważne, ponieważ już wcześniej wiązano P. gingivalis z chorobą Alzheimera, nie było natomiast jasne, czy to choroba dziąseł powoduje demencję, czy raczej demencja sprzyja pogorszeniu higieny jamy ustnej. Wykrycie niskiego poziomu gingipain także u osób nie cierpiących na Alzheimera sugeruje, że choroba mogłaby się u nich rozwinąć, gdyby pożyli dłużej.
Przy współudziale firmy farmaceutycznej Cortexyme udało się opracować będący obecnie w fazie badań klinicznych na ludziach potencjalny lek COR388, który hamuje działanie gingipain. Podczas badań na myszach zmniejszał on liczbę bakterii P. gingivalis w mózgu, jednocześnie obniżając wytwarzanie amyloidu beta, łagodząc proces zapalny oraz chroniąc neurony w odpowiadającej za zapamiętywanie części mózgu – hipokampie. Możliwe, że lek sprawdziłby się także w przypadku chorób przyzębia.
Kwestią wymagającą wyjaśnienia pozostaje, czy także inne gatunki bakterii wytwarzające gingipainy mogłyby powodować choroby mózgu. Chodzi na przykład o występującą w ślinie zwierząt domowych – w tym psów – Porphyromonas gulae. Niedawne badania wskazują, że psy mogą przekazywać te bakterie swoim właścicielom.
Wśród autorów badań jest biochemik i mikrobiolog prof. Jan Potempa z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu w Louisville w USA. Oprócz niego, do liczącego 26 osób zespołu należeli m.in. Karina Adamowicz, dr Małgorzata Benedyk, Agata Marczy oraz dr hab. Piotr Mydel.
Profesor Marzena Dominiak opowiada o skutkach nieleczonej recesji dziąseł oraz zadaniach higienistki stomatologicznej po zakończonym leczeniu.
Oprac. AF na podst. http://naukawpolsce.pap.pl/zdrowie
Fot. Archiwum
POWIĄZANE ARTYKUŁY
– Tylko około 1% Polaków nie ma problemu z dziąsłami – alarmuje prof. dr hab. n. med. Renata Górska, prezes Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego. Obchodzony 12 maja Światowy Dzień Zdrowych Dziąseł przypomina, że wszystkie działania podejmowane ...
Przejście na dietę roślinną może ograniczyć stan zapalny przyzębia u pacjentów, u których występuje ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Taki wniosek płynie z badania niemieckich naukowców, które zostało opublikowane 14 października w czasopiśmie nauk...
Recesja dziąseł to dolegliwość, która może dotknąć pacjentów właściwie w każdym wieku. Wielu z nich początkowo traktuje recesję jako defekt estetyczny, a tak naprawdę jest to poważny problem zdrowotny, który może prowadzić do rozwoju nadwrażliwości, ...
Coraz więcej badań naukowych sugeruje, że choroba Alzheimera może mieć podłoże infekcyjne. Choć mechanizmy tego procesu wciąż nie zostały w pełni poznane, kolejne odkrycia wskazują, że jej rozwój może być związany z bakteriami Porphyromonas gingivali...
Bakterie odpowiadające za chorobę przyzębia mogą również przyczyniać się do rozwoju choroby Alzheimera (AD). Do takiego wniosku doszli pochodzący z Tajwanu autorzy artykułu, który opublikowano w czasopiśmie „Journal of Dental Sciences”. Do tej pory ...
Nadwrażliwość dziąseł to dolegliwość, która często bywa bagatelizowana – całkowicie niesłusznie, bo może prowadzić do znacznych trudności w codziennym funkcjonowaniu, a zarazem być objawem toczących się w obrębie dziąseł stanów zapalnych. Dlatego na ...
Swędzenie dziąseł to pozornie niegroźna dolegliwość, która jednak może sygnalizować poważniejsze problemy zdrowotne. Od ząbkowania u niemowląt, przez alergie, aż po choroby dziąseł – przyczyny tego objawu bywają różnorodne. Dowiedz się, co może oznac...
Obrzęk dziąseł to dolegliwość, która może dotknąć każdego, niezależnie od wieku. Może mieć wiele różnych przyczyn, od ogólnie niezbyt groźnych urazów mechanicznych, przez niedobory żywieniowe aż po stany zapalne i choroby dziąseł. Warto więc dowiedzi...
Towarzystwa stomatologiczne powinny opracować formalne wytyczne na temat postępowania u pacjentów z chorobami przyzębia ze stanem zapalnym utrzymującym się po skalingu i root planingu. To wniosek płynący z komentarza opublikowanego w czasopiśmie „Jo...
To, w jaki sposób komórki jamy ustnej utrzymują barierę pomiędzy zasiedlonym przez liczne drobnoustroje środowiskiem przyzębia a powierzchnią zębów, wpływa na reakcję organizmu na ataki patogenów. To wniosek płynący z badania zespołu naukowców z USA ...
Cofanie się dziąseł – czyli recesja dziąseł – to problem, który może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak nadwrażliwość zębów, próchnica korzeni czy choroby przyzębia. Wielu pacjentów nie zdaje sobie sprawy z jego istnienia aż ...
