Asystentko, higienistko, raz w roku zgłoś się na morfologię!

Morfologia krwi obwodowej to proste i szybkie badanie, wykonywana raz w roku może nas uchronić przed poważnymi chorobami, takimi jak nowotwory krwi – przekonują eksperci.

Wrzesień jest Miesiącem Świadomości Nowotworów Krwi. Z tej okazji w ramach ogólnopolskiej kampanii „Odpowiedź masz we krwi!” wystartował portal edukacyjny www.omwk.pl, popularyzujący wiedzę o chorobach krwi i szpiku kostnego.

Specjaliści przekonują, że proste i tanie badanie, jakim jest morfologia, pozwala wcześnie wykryć tak groźne choroby, jak białaczka, chłoniak oraz szpiczak, zanim jeszcze wywołają jakiekolwiek objawy. Jeśli jednak się pojawiają jakiekolwiek dolegliwości, to są często mało charakterystyczne i trudne do uchwycenia. – Morfologia krwi umożliwia rozpoznanie niedokrwistości i ich różnicowanie, stanów zapalnych, infekcji, małopłytkowości, jak również umożliwia wstępną diagnostykę chorób nowotworowych szpiku kostnego i układu limfatycznego – wylicza w informacji przekazanej PAP prof. Ewa Lech-Marańda, konsultant krajowy w dziedzinie hematologii, dyrektor Instytutu Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie.

Podstawa profilaktyki

W 1996 r. morfologię krwi wyłączono z pakietu badań okresowych zlecanych przez lekarza medycyny pracy. – Ważne jest zatem, aby stała się ona standardowym badaniem wykonywanym w ramach badań profilaktycznych u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej – przekonuje specjalistka.

– Lekarz rodzinny jest najważniejszym ogniwem wczesnej diagnostyki. Musi zbadać pacjenta, wykonać badania i w odniesieniu do morfologii krwi i badania fizykalnego lub obrazowego, np. USG jamy brzusznej, może pokierować diagnostykę w dobrą stronę – uważa prof. Krzysztof Giannopoulos, kierownik Zakładu Hematoonkologii Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Nadmienia, że niepokojące jest na przykład powiększenie śledziony (splenomegalia) oraz węzłów chłonnych.

Lekarze rodzinni zwracają jednak uwagę, że wiele zależy od pacjenta. Prezes Warszawskiego Oddziału Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce dr Michał Sutkowski podkreśla, że rola lekarza rodzinnego jest istotna, ale to pacjent musi zwrócić się do niego z prośbą o pomoc. – Ważna jest czujność, roztropność dotycząca zbieranego wywiadu i badań. Uważność i wiedza o pacjencie determinuje tę szczególną rolę medycyny rodzinnej, którą powinno być nakierowane na działania profilaktyczne, na wykrywanie wczesne chorób onkologicznych w tym hematologicznych – dodaje.

7% nowotworów to rak krwi

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), 7% wszystkich rozpoznań chorób nowotworowych to nowotwory krwi. Według Krajowego Rejestru Nowotworów, w ostatnich trzech dekadach w Polsce liczba nowych zachorowań na nowotwory układu krwiotwórczego i chłonnego wzrosła ponad dwukrotnie. Obecnie na nowotwory krwi choruje u nas ok. 100 tys. osób. – Niewiele osób z gorączką, nocnymi potami czy infekcją udaje się do lekarza i wykonuje tak proste badanie jak morfologia krwi obwodowej. Nie powinniśmy czekać aż nasilą się objawy i diagnozować już rozwiniętą chorobę. Lepiej zbadać swoją krew od razu, kiedy zaobserwujemy u siebie niepokojące symptomy – przekonuje Aleksandra Rudnicka z Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych.

Dzięki postępowi medycyny znaczna część nowotworów krwi może być skutecznie leczona, jednak wczesne ich wykrycie ma kluczowe znaczenie dla powodzenia terapii. Na portalu www.omwk.pl informacje na temat morfologii krwi obwodowej oraz niespecyficznych objawów i przebiegu chorób takich jak przewlekła i ostra białaczka szpikowa, mielofibroza czy mastocytoza. Na platformie można także wykonać test ryzyka nowotworów krwi i szpiku kostnego.

Jakie czynniki decydują w najwyższym stopniu o efektywnej współpracy w zespole medycznym? Pytamy dr. n. med. Michała Ganowicza, wykładowcę tegorocznego Asysdentu. – Zespół powinien być „skalibrowany”. Co to znaczy? Taką kalibrację przeprowadza się podczas pracy przy badaniach klinicznych. Chodzi o to, żeby każdy z badających oceniał np. ubytek próchnicowy dokładnie tak samo – mówi nasz rozmówca.

Źródło: https://naukawpolsce.pap.pl/