Skamieniałe szkliwo i dieta ssaków człowiekowatych

Naukowcy z Niemiec i Republiki Południowej Afryki poddali badaniu skamieniałe szkliwo zębów ssaków z rodziny człowiekowatych. Przeprowadzone analizy potwierdziły, że australopiteki spożywały bardzo mało mięsa lub nie jadły go w ogóle. Podstawę ich diety stanowił pokarm roślinny.

Wniosek ten płynie z analizy izotopów azotu w skamieniałym szkliwie zębów siedmiu australopiteków – ssaków naczelnych z podrodziny Homininae. Australopiteki zamieszkiwały rozległe obszary wschodniej, południowej i środkowej Afryki między 4 a 1 milionem lat temu. Badanie wykazało, że dieta tych homininów opierała się głównie na spożyciu roślin. Jeżeli australopiteki w ogóle jadły mięso, było ono spożywane sporadycznie.

Spożywanie pokarmów zwierzęcych, zwłaszcza mięsa, jest uważane za kluczowy punkt zwrotny w ewolucji człowieka. Ta bogata w białko żywność miała wpływ na większą objętość mózgu i zdolność do tworzenia narzędzi. Jednak bezpośrednie dowody na to kiedy mięso pojawiło się menu naszych wczesnych przodków i jak jego spożywanie ewoluowało w czasie, pozostaje wciąż niejasne

Zespół naukowców z Instytutu Chemii Maxa Plancka w Niemczech oraz Uniwersytetu Witwatersrand w Johannesburgu (RPA) dowiódł, że przodkowie człowieka z rodzaju Australopithecus, którzy żyli na terenie Republiki Południowej Afryki między 3,7 a 3,3 mln lat temu, żywili się głównie roślinami. Badacze porównali izotopy ze szkliwa zębów australopiteków z próbkami zębów zwierząt takich jak małpy, antylopy oraz dużych drapieżników, w tym hien, szakali i dużych kotów.

Wartość badawcza zachowanego szkliwa zębów

Dr Tina Lüdecke, geochemik z Max-Planck-Institut für Chemie w Moguncji (RFN) i główna autorka badania, powiedziała: – Szkliwo zębów jest najtwardszą tkanką ciała ssaków i może zachować izotopowy ślad diety zwierzęcia sprzed milionów lat.

Kiedy zwierzęta trawią pokarm, reakcje biochemiczne sprzyjają „lekkiemu” izotopowi azotu (14N). W związku z tym produkty rozkładu wytwarzane w ich ciele zawierają wysokie proporcje 14N. Wydalanie tych „lekkich” związków azotu w moczu, kale lub pocie zwiększa stosunek „ciężkiego” azotu (15N) do tego „lekkiego” azotu w ciele w porównaniu do spożywanego pokarmu.

Oznacza to, że roślinożercy mają wyższy stosunek izotopów azotu niż rośliny, które spożywają. Mięsożercy z kolei mają wyższy stosunek izotopów azotu niż ich ofiary. Dlatego im wyższy stosunek 15N do 14N w próbce tkanki, tym wyższa pozycja troficzna organizmu w sieci pokarmowej (tzn. miejsce, jakie dany organizm zajmuje w hierarchii łańcucha pokarmowego, zależnie od tego, czym się żywi i w jaki sposób pozyskuje energię).

Dieta oparta na produktach roślinnych

W badaniach prowadzonych w Instytucie Chemii Maxa Plancka zespół dr Lüdecke wykorzystał nowatorską technikę do pomiaru stosunku izotopów azotu w skamieniałym szkliwie zębów. Naukowcy odkryli, że stosunki izotopów azotu w szkliwie zębów australopiteków były różne. Jednak były stale niskie, podobne jak u innych roślinożerców i znacznie niższe niż u współczesnych mięsożerców.

Naukowcy doszli do wniosku, że dieta australopiteków była zmienna, ale składała się głównie lub wyłącznie z pokarmów roślinnych. Dlatego australopitek nie polował regularnie na duże ssaki, tak jak robił to np. neandertalczyk miliony lat później. Chociaż badacze nie mogą całkowicie wykluczyć możliwości okazjonalnego spożywania źródeł białka zwierzęcego (np. jaja lub termity), dowody wskazują na dietę głównie wegetariańską.

Źródło: https://www.the-dentist.co.uk/

Fot. Didier Descouens, wikipedia.org, CC BY-SA 4.0