Ruszają ponowne badania pacjentów w programie Białystok Plus

Około 150 osób – po sześciu latach od pierwszych badań – dostanie do końca 2024 r. zaproszenia do powtórnego udziału w badaniu zdrowia mieszkańców Białegostoku w ramach programu Białystok Plus. Prowadzi je Ośrodek Badań Populacyjnych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku (UMB). Z pierwszych wyników badania wynikało, że białostoczanie mają problem z otyłością (zwłaszcza brzuszną), notowanych jest wiele stanów przedcukrzycowych i przypadków cukrzycy, mają także zły stan jamy ustnej, wysoki cholesterol oraz nadciśnienie.

Białystok Plus to pierwsze i jedyne jak dotąd w Polsce badanie populacyjne stanu zdrowia mieszkańców. Jego główny cel to zbadanie wpływu różnych czynników na rozwój chorób przewlekłych oraz zebranie wniosków, które mają być podpowiedzią do opracowania celowanych programów profilaktycznych czy edukacyjnych, aby diagnozowanym problemom zdrowotnym zapobiegać.

Dotychczas przebadano około 3,2 tys. osób wybranych z grupy 20-80 lat. Tylko do końca 2024 r. z badań mogą skorzystać ci zaproszeni już wcześniej mieszkańcy, którzy do tej pory tego nie zrobili. W listopadzie zaczynają się ponowne, powtórne badaniach tych osób, które po raz pierwszy przebadano kilka lat temu. Badania trzeba powtarzać, aby uchwycić zmiany i ich przyczyny.

Kompleksowe badania – również jamy ustnej

Prof. Karol Kamiński – dyrektor Ośrodka Badań Populacyjnych UMB, prorektor ds. medycyny prewencyjnej i otwartej nauki – podczas konferencji prasowej zaapelował do wszystkich białostoczan, do których zostały wysłane listy z zaproszeniami na pierwsze lub powtórne badania, aby zgłosili się do ośrodka.

– Tym osobom, których nie przebadaliśmy do tej pory, a które już zapraszaliśmy, niestety nie będziemy mogli zaoferować badania po grudniu bieżącego roku. Natomiast już w listopadzie pierwsze osoby, które przebadaliśmy w 2018 r. zostaną zaproszone na kolejną edycję badań – poinformował prof. Kamiński.

Pacjenci przechodzą w Ośrodku Badań Populacyjnych bezpłatne, kompleksowe, całodzienne badania. Są im wykonywane różne oznaczenia z krwi, badany jest skład ciała, gęstość kości, wykonywane USG tętnic szyjnych, tarczycy, wątroby, echo serca, badanie dna oka, oceniana funkcja płuc i układu krążenia. Każdy uczestnik przechodzi przez pełne badanie stomatologiczne, które ma na celu nie tylko ocenę ogólnego stanu zdrowia jamy ustnej, ale również zebranie danych za pomocą wymazów z kieszonek dziąsłowych. Jest też wykonywane badanie rezonansem magnetycznym prawie całego ciała. Pacjent dostaje kompleksowe wyniki i jest kierowany dalej do opieki – jeśli tego wymaga.

Lekarzy wspomagają socjologowie

Przeprowadzających badania lekarzy wspomagają socjologowie. – Zdrowie to nie tylko to, co badają medycy, czyli to, co jest w nas. Zdrowie to także czynniki społeczne i środowiskowe, które determinują w jakiej jesteśmy kondycji – powiedział dziennikarzom dr Łukasz Kiszkiel, prodziekan wydziału socjologii Uniwersytetu w Białymstoku (UwB). Dodał, że dlatego w programie Białystok Plus ważne są także kwestie socjologiczne.

Jak poinformował ekspert, badani pytani są o wykonywaną pracę, relacje rodzinne i inne kwestie, które mogą wpływać na rozwój chorób w przyszłości. Dodał, że zdobyta w programie wiedza powinna służyć budowie bardziej efektywnego systemu opieki zdrowotnej i polityki społecznej nakierowanej na zapobieganie chorobom, a nie ich leczenie.

– W badaniach nie tyle warto, co koniecznie trzeba wziąć udział, ponieważ każdy uczestnik jest jak żywa komórka tego projektu. Odmowa bądź brak udziału w badaniach osłabia cały organizm (…) tego projektu. Bez tych informacji nie będziemy mieć pełnego obrazu zdrowia i stylu życia białostoczan – podkreślił dr Łukasz Kiszkiel.

10-letni grant z Agencji Badań Medycznych

Większość badań była dotąd finansowana przez UMB. Prof. Kamiński poinformował, że uczelnia dostała teraz 32 mln zł na 10-letni grant z Agencji Badań Medycznych na badania wielochorobowości i będzie on wykorzystywany przy rozpoczynających się ponownych badaniach w programie Białystok Plus. Dodał, że w ramach tego grantu będzie też zwiększony zakres badań o dzieci w wieku 11-16 lat.

– Do tej pory badaliśmy osoby w wieku 20-80 lat. Od tego roku zaczniemy również badać dzieci naszych uczestników w wieku 11-16 lat. Te osoby, które już raz przebadaliśmy, a które mają dzieci w tej grupie wiekowej zaprosimy na badania razem, aby ocenić w jaki sposób model życia i funkcjonowania rodziców przekłada się na stan zdrowia dzieci – wyjaśnił prof. Karol Kamiński.

Z pierwszych prezentowanych już wcześniej wyników badania wynika, że białostoczanie mają problem z otyłością (zwłaszcza brzuszną), notowanych jest wiele stanów przedcukrzycowych i przypadków cukrzycy, mają także zły stan jamy ustnej, wysoki cholesterol oraz nadciśnienie.

– Z jednej strony świadomość dotycząca zdrowia jamy ustnej w polskim społeczeństwie zmienia się, ale dotyczy to tylko części pacjentów, która widzi potrzebę leczenia stomatologicznego. U innych świadomość prozdrowotna utknęła i stąd statystyki związane z próchnicą wśród Polaków wciąż są zbyt wysokie – mówi prof. Marzena Dominiak, prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego.

Źródło: https://naukawpolsce.pl/