Osoby o chronotypie wieczornym – większe ryzyko cukrzycy

W badaniu przeprowadzonym przez naukowców z uniwersytetów w Lejdzie i Amsterdamie wykazano, że osoby, które mają w zwyczaju kłaść się spać później i później też wstają, są o prawie 50% bardziej zagrożone zachorowaniem na cukrzycę typu 2 niż ci, których wypoczynek nocny rozpoczyna się o wczesnej porze.

Poprzednie badania dotyczące tej tematyki potwierdziły związek między obu chronotypami a stylem życia. Przykładowo, udowodniono, że „nocne marki” częściej palą i wybierają niezdrową dietę, a obydwa te zachowania są czynnikami rozwoju cukrzycy.

Jednak zdaniem naukowców z Niderlandów ich odkrycie wskazuje, że wyższe ryzyko cukrzycy typu 2 nie jest zależne od innych czynników związanych ze stylem życia. Główny autor badania dr Jeroen van der Velde z Leiden University Medical Centre powiedział: – Styl życia nie tłumaczy w pełni związku pomiędzy późnym chronotypem a zaburzeniami metabolicznymi. Ponadto, chociaż wiadomo, że późny chronotyp wiąże się z wysokim BMI, nie jest jasne, w jakim stopniu chronotyp ten wpływa na ilość tkanki tłuszczowej.

Badanie z udziałem ponad 5000 osób

Zespół dr. van der Velde przeanalizował wzorce snu, rozkład tkanki tłuszczowej i występowanie cukrzycy typu 2 u 5026 uczestników (średni wiek: 56 lat), wśród których 54% stanowiły kobiety. Każdy uczestnik wypełnił kwestionariusz dotyczący swoich nawyków związanych ze snem – wyniki te zostały wykorzystane do obliczenia środkowego czasu snu (ang. midpoint of sleep; MPS) każdej z osób. Uczestnicy zostali następnie podzielenie na trzy grupy: wczesny chronotyp („ranny ptaszek”), typ pośredni oraz późny chronotyp („nocny marek”).

Stan zdrowia uczestników badania był monitorowany przez kilka lat (mediana 6,6 roku). W tym czasie u 225 osób zdiagnozowano cukrzycę typu 2. Po skorygowaniu wyników (czynniki takie jak wiek, płeć, wykształcenie i styl życia) wykazano, że osoby prowadzące nocny tryb życia były o 46% bardziej narażone na ryzyko zachorowania na tę chorobę.

Czy styl życia wpływa na prawdopodobieństwo cukrzycy?

Zdaniem autorów zwiększonego ryzyka cukrzycy u osób o późnym chronotypie nie wyjaśniają wyłącznie czynniki związane ze stylem życia. Jeroen van der Velde dodał: – Uważamy, że w grę wchodzą również inne mechanizmy. Prawdopodobnym wyjaśnieniem jest to, że rytm okołodobowy czy zegar ciała u osób reprezentujących późny chronotyp nie jest zsynchronizowany z czasem pracy i czasem innych zachowań przyjętych w społeczeństwie. Może to skutkować rozregulowaniem rytmu dobowego, co może prowadzić do zaburzeń metabolicznych, a w końcu do cukrzycy typu 2. Następnym krokiem jest zbadanie, czy u osób o późnym chronotypie zdrowie metaboliczne ulega poprawie, gdy wprowadzają zmiany w harmonogramie swoich życiowych nawyków.

Innym możliwym wyjaśnieniem był czas spożywania posiłków przez „nocne marki”. Dr van der Velde powiedział: – Osoby z późnym chronotypem prawdopodobnie częściej jedzą do późnych godzin wieczornych. Chociaż nie mierzyliśmy tego czynnika w naszym badaniu, istnieje coraz więcej dowodów na to, że jedzenie o stałej porze i powstrzymywanie się od posiłków po określonej godzinie (np. po 18:00) może być korzystne dla naszego metabolizmu. „Nocne marki”, które obawiają się ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2, mogą spróbować powstrzymać się od jedzenia późnym wieczorem.

W badaniu dowiedziono ponadto, że w porównaniu z „rannymi ptaszkami”, „nocne marki” mają więcej tkanki tłuszczowej (obwód talii średnio większy o 7 cm), wskaźnik BMI wyższy 0,7 kg/m, a także o 7 cm² więcej tłuszczu trzewnego.

Wyniki badania pt. „Associations between chronotype waist circumference, visceral fat, liver fat, and incidence of type 2 diabetes” zostały przedstawione 8 września podczas odbywającej się w Madrycie dorocznej konferencji Europejskiego Towarzystwa Badań nad Cukrzycą (European Association for the Study of Diabetes; EASD).

Źródło: https://www.dentistry.co.uk/