Kształcenie podyplomowe stomatologów

Problem kształcenia podyplomowego lekarzy stomatologów czeka na rozwiązanie systemowe od kilkunastu lat. Zmiany ustrojowe w Polsce praktycznie całkowicie odsunęły lekarzy praktykujących poza tzw. publiczną służbą zdrowia od specjalizacji.

Jedynego w tamtych czasach systemu podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

Brak okresowej weryfikacji i obowiązku kształcenia ustawicznego powodował szybką degradacje poziomu wiedzy masowo wtedy produkowanych „specjalistów”. Jedynym praktycznym skutkiem uzyskania specjalizacji była zmiana stawki zaszeregowania a sporadycznie awans zawodowy. Zdobyta wiedza rzadko mogła być wykorzystana w praktyce codziennej ze względu na zakres i niskie standardy prowadzonego leczenia.

Czasy się zmieniły, znacząca większość lekarzy stomatologów ordynuje w indywidualnych praktykach lekarskich lub jest zatrudniona w niepublicznych zespołach opieki zdrowotnej. Poziom, zakres leczenia i wymagania pacjentów wzrosły niepomiernie a system kształcenia pozostał ten sam.

Dzisiaj, każdy lekarz stomatolog pierwszego kontaktu powinien posiadać wiedzę odpowiadającą poziomowi kilku dawnych specjalizacji nie rzadko drugiego stopnia.

Tymczasem istniejące relikty przeszłości, tzw. wojewódzkie przychodnie specjalistyczne ze względu na ciągle ubożejącą kadrę i nikłe środki finansowe utraciły w znacznym stopniu możliwości kształcenia specjalistów w stosunku do liczby chętnych a uczelnie z trudem sobie radzą ze specjalizacją własnych asystentów i kształceniem studentów.

Kto więc i na jakim poziomie ma prowadzić kształcenie podyplomowe?

W moim przekonaniu przede wszystkim Izby Lekarskie. Jako korporacja zawodowa powinna ona przede wszystkim dbać o poziom wykształcenia swoich członków.

Mimo wieloletnich, niekończących się dyskusji nie opracowano żadnego rozwiązania systemowego. Obowiązek kształcenia podyplomowego w ustawie o zawodzie lekarza pozostaje martwym zapisem. Znowelizowane niedawno rozporządzenie o specjalizacjach być może odpowiada lekarzom medycyny ogólnej i chirurgom szczękowo-twarzowym ale na pewno nie spełnia oczekiwań lekarzy stomatologów praktykujących indywidualnie.

Tym ostatnim niezbędna jest możliwość stałego podnoszenia kwalifikacji a nie żmudne zdobywanie przez siedem lat rezydentury papierowe specjalizacje tak naprawdę nie gwarantujące niczego. Naszych pacjentów nie interesują posiada przez nas dokumenty a jedynie rzeczywiście posiadane umiejętności.

Istnieje nadzieja, że wymuszone naszym przystąpieniem do Unii Europejskiej zmiany w ustawach o izbach lekarskich i zawodzie lekarza dotyczące daleko posuniętej autonomii, bądź też oddzielnej izby lekarzy stomatologów, uregulują również problem kształcenia ustawicznego tych ostatnich. Przy nowopowstałych 4-5 oddziałach lub izbach lekarsko-dentystycznych powinny zostać stworzone prężne centra szkoleniowe w rzeczywisty sposób niwelujące różnice w poziomie kształcenia zawodowego, które podkreślają unijni eksperci. (liczbę godzin zajęć praktycznych w dziedzinach stomatologicznych w toku studiów).

Zapewne na ten cel trzeba będzie uruchomić odpowiednie linie kredytowe. Być może uda się uzyskać przynajmniej częściowe dofinansowanie w ramach istniejšcych unijnych funduszy pomocowych (chociaż osobiście nie liczę na to).Tym niemniej taki system pozwoli większości lekarzy stomatologów ma prowadzenie normalnej praktyki zawodowej i jednoczesne podnoszenie kwalifikacji.

Aktualnie jedyną szansą są szkolenia organizowane przez PTS, Towarzystwa Naukowe, Stowarzyszenie Polskich Lekarzy Stomatologów ,firmy komercyjne, firmy stomatologiczne prowadzące szkolenia w ramach akcji marketingowej. Te ostatnie powinny być nieodpłatne o czym niektórzy dealerzy zapominają.(nie dotyczy to szanujących się firm jak np. Ivoclar Polska, 3 M Poland czy W&H, które często sponsorują innych organizatorów).

Janusz Święcicki

(Lekarz-dentysta przez dwie kadencje prowadził komisję d.s. praktyk prywatnych Naczelnej Izby Lekarskiej)