Ksylitol podwyższa ryzyko zdarzeń sercowych o 57%

Badanie prowadzone w centrum medycznym Cleveland Clinic (USA) we współpracy z Niemieckim Instytutem Kardiologicznym Charité (DHZC) dowiodło, że podwyższony poziom we krwi ksylitolu – popularnego słodzika, sprzedawanego nie tylko jako substytut cukru, ale również środek przeciwpróchnicowy – wiąże się ze znacznie większym ryzykiem poważnych chorób serca oraz udaru mózgu.

Wyniki badania pt. „Xylitol is prothrombotic and associated with cardiovascular risk” prowadzonego przez zespół dr. hab. Marco Witkowskiego z Niemieckiego Instytutu Kardiologicznego szpitala Charité w Berlinie zostały opublikowane 6 czerwca w czasopiśmie naukowym „European Heart Journal”.

Nie do końca zdrowy substytut cukru

Ksylitol jest reklamowany jako „naturalny słodzik”, ponieważ w niewielkich ilościach występuje także w owocach i warzywach; może być też wytwarzany przez organizm. Słodziki, takie jak ksylitol, zostały sklasyfikowane przez instytucje ochrony zdrowia zarówno w USA, jak i w Unii Europejskiej jako „uznawane za bezpieczne”.

Ich stosowanie było zalecane przez kilka organizacji przygotowujących wytyczne dla osób cierpiących m.in. na otyłość, cukrzycę i choroby układu krążenia. Według niektórych badań ksylitol ma także działanie przeciwpróchnicowe. Słodzik ten jest zatem sprzedawany nie tylko jako substytut cukru, ale również środek przeciwpróchnicowy – jest dodawany do past do zębów, pastylek do ssania czy gumy do żucia.

Słodzik i wyższa reaktywność płytek krwi

Podczas kilkuletniego pobytu w USA dr Marco Witkowski badał, czy spożywanie ksylitolu zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych chorób układu krążenia, takich jak zawał serca i udar mózgu. W tym celu najpierw przeanalizowano próbki krwi ponad 3300 pacjentów z chorobami układu krążenia. Następnie pacjentów tych poddano obserwacji przez okres 3 lat. W tym okresie u pacjentów z wysokim stężeniem ksylitolu we krwi znacznie częściej występował udar i zawał serca, częstsze były także przypadki zgonu.

Związek ten został później dodatkowo potwierdzony: w badaniach laboratoryjnych, a także w badaniach na zdrowych uczestnikach wykazano, że ksylitol podwyższa reaktywność płytek krwi, co sprzyja tworzeniu się skrzepów krwi, a zatem może zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Stwierdzono, że przy podwyższonym poziomie ksylitolu we krwi ryzyko poważnych zdarzeń sercowych wzrosło o 57%.

„Konsumenci powinni ponownie przemyśleć celowość spożywania ksylitolu”

– Nasze badania podkreślają potencjalne ryzyko związane ze stosowaniem ksylitolu i wskazują, że słodziki niekoniecznie są nieszkodliwymi alternatywami cukru, za jakie często się je uważa. Spożywanie ksylitolu może stwarzać ryzyko dla zdrowia, szczególnie u osób zagrożonych chorobami sercowo-naczyniowym. Ważne jest, aby konsumenci byli świadomi tych zagrożeń i ponownie rozważyli celowość spożywania tego typu słodzików. A jeśli nie masz pewności, skontaktuj się ze swoim lekarzem lub dietetykiem – wyjaśnia Marco Witkowski.

Biorąc pod uwagę szerokie stosowanie ksylitolu w żywności oraz produktach do pielęgnacji jamy ustnej, autorzy badania uważają, że wskazane jest podjęcie dalszych badań nad potencjalnym zagrożeniem tego rodzaju produktów dla zdrowia.

Warto przypomnieć, że już w 2023 r. zespół dr. Witkowskiego wykazał we wspólnym badaniu Cleveland Clinic i DHZC, że podwyższone ryzyko zawału serca oraz udaru mózgu należy wiązać także ze spożywaniem innego słodzika – erytrytolu.

– U pacjentów, którzy przyjeżdżają na oddziały kardiologiczne z ostrymi zespołami wieńcowymi, czyli zawałami, stan zdrowia jamy ustnej bywa dramatyczny. Po udzieleniu pierwszej pomocy kardiologicznej wielu z nich jest kierowanych na sanację jamy ustnej – mówi dr hab. n. med. Maciej Czerniuk, specjalista w zakresie chirurgii stomatologicznej i periodontologii, adiunkt Zakładu Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia WUM.  Jakie są związki między chorobami kardiologicznymi a zdrowiem jamy ustnej? Czy u pacjentów po rozpoznaniu choroby sercowo-naczyniowej świadomość dotycząca roli prawidłowej higieny jamy ustnej się zmienia? Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego!

T.H.

Źródła: https://www.zm-online.de/

https://academic.oup.com/