Badania przesiewowe w kierunku cukrzycy u dentysty?

Wprowadzenie badań przesiewowych w kierunku cukrzycy u pacjentów stomatologicznych z grupy podwyższonego ryzyka może być łatwą do wdrożenia i szeroko akceptowaną przez pacjentów metodę wczesnego wykrywania tej choroby. Wyniki badania naukowców z Nowego Jorku opublikowano 6 marca w „Journal of the American Dental Association” (JADA).

Autorzy badania podkreślają, że lekarze stomatolodzy mogą odegrać istotną rolę w identyfikowaniu nierozpoznanego stanu przedcukrzycowego oraz cukrzycy, ponieważ wielu pacjentów stomatologicznych z grupy ryzyka, bez wcześniejszej diagnozy, w wykonanych testach wykazywało nieprawidłowe wartości glikemii.

– Badanie przesiewowe ma kluczowe znaczenie dla wczesnego wykrywania, zapobiegania oraz leczenia cukrzycy. Gabinet stomatologiczny, w którym możliwe jest przeprowadzenie takiego testu przy fotelu, może stanowić ważne ogniwo w walce z epidemią cukrzycy – napisali autorzy badania z zespołu kierowanego przez dr Nadię Laniado z Albert Einstein College of Medicine w Nowym Jorku.

W badaniu obserwacyjnym wzięło udział 243 dorosłych pacjentów poddawanych rutynowemu leczeniu stomatologicznemu w Jacobi Medical Center w Nowym Jorku pomiędzy grudniem 2022 a marcem 2023 r. Do oceny ryzyka zastosowano narzędzie przesiewowe uwzględniające czynniki takie jak: wiek, płeć, wywiad rodzinny w kierunku cukrzycy, nadciśnienie tętnicze, aktywność fizyczna oraz otyłość.

Pomiar hemoglobiny glikowanej (HbA1c) wykonano z użyciem pojedynczej kropli krwi pobranej z opuszka palca. Do analizy zależności pomiędzy poziomem HbA1c, wynikiem oceny ryzyka choroby oraz charakterystyką pacjentów zastosowano statystykę opisową. Po zakończeniu wizyty stomatologicznej uczestnicy wypełniali ankietę dotyczącą ich doświadczeń związanych z badaniem przesiewowym, co pozwoliło ocenić akceptowalność tej formy testowania, a także bariery, które z tym się wiązały.

Jedna osoba na 3 uczestników z nierozpoznanym stanem przedcukrzycowym

Wyniki testów na poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c) wykazały, że u 34,2% uczestników występował nierozpoznany stan przedcukrzycowy, a u 6,6% – nierozpoznana cukrzyca. Wśród pacjentów, którzy mieli swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, 78,3% miało poziomy HbA1c wskazujące na stan przedcukrzycowy, a 68,8% – na cukrzycę.

Co więcej, wszyscy uczestnicy uznali test za wygodny, byli zadowoleni z jego przebiegu i mieli zaufanie do uzyskanych wyników. Jeśli chodzi o dyskomfort, 3,7% osób uznało test za bolesny, natomiast pozostali uczestnicy stwierdzili, że test był bezbolesny. Podczas wizyty kontrolnej po upływie 6 miesięcy, 2 na 3 uczestników (64,6%) zadeklarowało, że skonsultowało się ze swoim lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej.

Badanie miało jednak swoje ograniczenia. Autorzy wskazali, że błędna klasyfikacja oraz tzw. błąd pamięciowy (związany z niedokładnością danych podawanych przez uczestników) mogły wpłynąć na wiarygodność informacji dotyczących uprzednio zdiagnozowanej cukrzycy, a także pomiarów wzrostu i masy ciała.

– Dla wielu pacjentów z grup szczególnego ryzyka dentysta może być jedynym punktem kontaktu z systemem opieki zdrowotnej – i jak pokazuje to badanie, ten prosty test diagnostyczny ma realny potencjał wykrywania nierozpoznanego wcześniej stanu przedcukrzycowego oraz cukrzycy – napisali autorzy badania pt. „Point-of-care glycemia testing in a safety-net dental care setting”.

– W Polsce około 3,5 mln osób ma zdiagnozowaną cukrzycę. Kolejny 1 mln jeszcze o tym nie wie. Dlatego musimy uświadamiać pacjentów, edukować ich i zachęcać do badań profilaktycznych – mówi dypl. hig. stom Paulina Pakuła, higienistka stomatologiczna, edukatorka w zakresie cukrzycy i potrzeb higienizacyjnych pacjentów diabetologicznych, uczestniczka licznych kursów oraz szkoleń krajowych i zagranicznych. – Są to m.in. oznaczenie hemoglobiny glikowanej, krzywa cukrowa, insulina na czczo oraz lipidogram – dodaje.

Źródła: https://www.drbicuspid.com/

https://jada.ada.org/