Zęby „wampirów” z Gliwic zbadane przez dentystów
Zęby „wampirów” z Gliwic zbadane przez dentystów
Spis treści
Dentyści z Katowic przebadali sześć czaszek ze średniowiecznego cmentarza odkrytego przed kilkoma laty w Gliwicach. Jak się okazuje, zęby „wampirów” były w całkiem dobrym stanie, a uszkodzenia pojawiały się częściej z powodu starcia niż próchnicy.
Przypomnijmy – stomatolodzy z Katowic przebadali zęby z czaszek pochodzących z odkrytego w 2013 r. cmentarzyska w Gliwicach. Było to jedno z najgłośniejszych w ostatnich latach znalezisk archeologicznych w Polsce. Okazało się ono być nekropolią osób odrzuconych przez społeczeństwo. Kilkanaście nietypowych grobów należało do skazańców ściętych mieczem przez kata, którym następnie – tak jak w pochówku antywampirycznym – umieszczono głowy między nogami. Pisaliśmy o tym TUTAJ.
Jak wyglądały badania? Oprócz tradycyjnego przeglądu, każda z czaszek miała wykonane panoramiczne zdjęcie RTG, a także zaawansowaną tomografię komputerową szczęk, co pozwoliło zajrzeć do wnętrza kości i poszukać schorzeń niewidocznych gołym okiem, np. zmian nowotworowych. Z pomocą skanera 3D w parę minut wykonanych zostało kilka tysięcy zdjęć uzębienia. W ten sposób cyfrowo zostało ono odtworzone na ekranie komputera. Dzięki temu dentyści przyjrzeli się m.in. budowie struktur anatomicznych zębów, dziąseł, skali ubytków, wadom zgryzu, a także kształtowi zębów. Wykonano również badania laserowe.
Hipoplazja szkliwa i zmiana torbielowata przy korzeniu
Jak się okazuje, zęby „wampirów” były w całkiem dobrym stanie, a uszkodzenia pojawiały się częściej z powodu starcia niż próchnicy. – U dwóch osób zaobserwowaliśmy tzw. hipoplazję, czyli niedorozwój szkliwa, prawdopodobnie o charakterze wrodzonym. Powstaje w wyniku długotrwałych braków witaminowych czy niedoborów żywieniowych, jak również ekspozycji na szkodliwe czynniki w okresie prenatalnym. Sugerowany jest też wpływ chorób zakaźnych w wieku wczesnodziecięcym m.in. ospy, odry czy różyczki. Niedobory mogą rozwinąć się na skutek chorób układu pokarmowego powodujących niedostateczne wchłanianie mikroelementów z pożywienia, czy też zaburzeń endokrynologicznych. Innym prawdopodobnym powodem jest też ograniczona dostępność odpowiednich produktów. W konsekwencji szkliwo jest słabsze i bardziej podane na próchnicę – powiedział prowadzący badania lek. dent. Sebastian Pawelec, chirurg stomatologiczny z Dentim Clinic Medicover w Katowicach.
– Na podstawie diagnostyki radiologicznej można wnioskować, że wskutek nieleczonej próchnicy u jednego z pacjentów powstała zmiana torbielowata przy korzeniu zęba trzonowego. Osoba ta nie mogła widocznie liczyć na żadną pomoc chociażby cyrulika, więc pozostawiony, zainfekowany korzeń spowodował destrukcję ograniczeń kostnych i przewlekły stan zapalny błony śluzowej zatoki szczękowej – dodał.
Mocne starcie zębów i zdrowy zgryz
Charakterystyczne jest także mocne starcie badanych zębów. – Zęby niektórych osób były bardzo starte, aż widoczne były odsłonięta zębina i miazga. Wynikać to może z charakteru spożywanych produktów, które były twarde, włókniste, a w chlebie mogły znajdować się okruchy kamienia z młyna. Obecnie starcie zębów przypisujemy stresowi, który wyzwala często nieświadome zgrzytanie zębami. Czy wtedy tak bardzo też się stresowano? Pewnie tak, choć powody były zupełnie inne – powiedziała lek. dent. Marta Szymańska-Pawelec z Dentim Clinic Medicover.
Co ciekawe, badania nie wykazały nieprawidłowości w obrębie zgryzu pochowanych na cmentarzu osób. – W tych przypadkach, w których mieliśmy taką możliwość, czyli były zachowane szczęka i żuchwa, stwierdzaliśmy prawidłowe warunki zgryzowe (zgryz eugnatyczny). To również może być zasługą diety. Żucie i gryzienie twardych, włóknistych produktów sprzyja prawidłowemu rozwojowi kości szczęki oraz żuchwy, a tym samym właściwemu ustawieniu się zębów. Nie bez znaczenia może być też fakt braku smoczków dla dzieci, które -zbyt długo używane sprzyjają wadom zgryzu. Dzieci wtedy karmiono piersią, a dieta nie zawierała aż tylu miękkich, papkowatych produktów – dodała.
Sprzęt stomatologiczny i medyczny to niezbędny ekwipunek dzisiejszego stomatologa. Odszukaliśmy zdjęcia, które przedstawiają instrumenty sprzed wieków. Warto zobaczyć co się zmieniło i jak kiedyś pojmowano ergonomię.
Źródło: https://twojezdrowie.rmf24.pl/
Fot. R. Kaźmierczak, http://muzeum.gliwice.pl
POWIĄZANE ARTYKUŁY
British Dental Association zaapelowało do brytyjskich dentystów, aby nie przepisywali pacjentom antybiotyków inną drogą niż w trakcie ich wizyty w gabinecie. To efekt prowokacji jednego z tamtejszych dziennikarzy, który w kilka minut zdobył przez Int...
28-letni stomatolog został śmiertelnie postrzelony przez pacjenta w gabinecie na przedmieściu San Diego (USA). Do zdarzenia doszło 29 lutego – pojawiły się spekulacje, że mogło to być zabójstwo z nienawiści na tle narodowościowym. 28-letni stomatol...
Brytyjski rząd zakomunikował, że zdobyte w Europie kwalifikacje do wykonywania zawodu lekarza stomatologa będą uznawane w Wielkiej Brytanii przez następne pięć lat. Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej (DHSC) poinformowało, że przepisy przewidują...
Dr n. med. Mariusz Duda - zmarły tragicznie były prezydent Polskiego Stowarzyszenia Implantologicznego - został pośmiertnie uhonorowany medalem za zasługi dla polskiej stomatologii. Nagrodę z rąk prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego pr...
Andrzej Cisło – wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej – zwrócił się z pismem do grupy posłanek, autorek interpelacji ws. możliwości odrębnego kontraktowania świadczeń stomatologicznych z zakresu profilaktyki przez higienistki stomatologiczne. Zdaniem ...
Powiat płoński zaprasza do współpracy podmioty, które chcą objąć opieką stomatologiczną ponad 3600 uczniów ze szkół ponadpodstawowych oraz specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych prowadzonych przez powiat. Jak czytamy w ogłoszeniu, opieka stomato...
Posłanka Joanna Jaśkowiak skierowała do ministra zdrowia interpelację, w której pyta o szansę na poprawę dostępności Polek i Polaków do leczenia ortodontycznego. Według przywołanych w interpelacji danych, wady zgryzu dotyczą nawet 90% Polaków, z cz...
Praca opublikowana w czasopiśmie naukowym „Journal of the American Dental Association” (JADA), dowodzi, że lekarze stomatolodzy mogą mieć istotny wkład w zapobieganie nowotworom związanym z wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), zachęcając pacjentów do...
Nikogo nie dziwi, że w dobie technologii cyfrowych badania naukowe prowadzone są wspólnie przez naukowców pracujących w różnych państwach, a nawet na różnych kontynentach. Jak się okazuje, badania mogą być realizowane jeszcze dalej – w przestrzeni ko...
Brytyjska Unia Obrony Stomatologów (Dental Defence Union; DDU) wydała w dniu 31 października wytyczne dotyczące potencjalnych zagrożeń i pułapek związanych z komunikowaniem się lekarzy z pacjentami za pomocą aplikacji do przesyłania wiadomości. Dent...
W opublikowanym stanowisku Naczelna Rada Lekarska podkreśliła, że sytuacja publicznej opieki stomatologicznej jest bardzo trudna, m.in. ze względu na wzrost kosztów prowadzenia działalności oraz dramatyczny poziom braku rentowności kontraktów stomato...