Normy czasu pracy lekarzy rezydentów do natychmiastowej zmiany

Naczelna Rada Lekarska w pełni popiera wszelkie działania, które prowadzą do zaprzestania przekraczania norm czasu pracy lekarzy rezydentów. Pismo w tej sprawie wystosował prezes NRL Maciej Hamankiewicz.

Jak poinformowano w piśmie, 9 listopada doszło do spotkania przedstawicieli Porozumienia Rezydentów, ministerstwa pracy, ministerstwa zdrowia oraz kancelarii premiera. Rozmawiano przede wszystkim o nagminnym przekraczaniu norm czasu pracy lekarzy rezydentów oraz podpisywaniu z nimi odrębnych umów cywilnoprawnych na pełnienie dyżurów medycznych pomimo stosunku pracy.

Normy czasu pracy rezydentów muszą zostać uregulowane

W specjalnym piśmie prezes NRL zwrócił uwagę na problemy związane ze stosunkiem prawnym będącym podstawą pełnienia obowiązkowych dyżurów medycznych realizowanych zgodnie z programem specjalizacji. Nowelizacja ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz rozporządzenie ministra zdrowia z 18 października 2010 r. zobligowały podmiot szkolący do zawarcia z lekarzem rezydentem w trakcie szkolenia specjalizacyjnego umowy na pełnienie dyżurów medycznych, nie precyzując charakteru umowy. Nie wiadomo więc, czy musi to być umowa o pracę czy też może to być umowa cywilnoprawna.

W związku z tym zaczęło dochodzić do sytuacji, w których pomimo istniejącego między stronami stosunku pracy, podmioty szkolące zawierały ze specjalizującymi się lekarzami odrębne umowy cywilnoprawne na pełnie dyżurów medycznych. Wprowadzone przepisy miały na celu podkreślenie odrębności finansowania normalnych godzin pracy lekarzy rezydenta od godzin przeznaczonych na pełnienie przez niego dyżurów medycznych, a nie udzielenie zezwolenia na podpisywanie osobnych umów. W wydanym 13 lipca 2015 r. komunikacie ministerstwo zdrowia wyraźnie podkreśla ten fakt. Identyczną interpretacje przepisów przyjął Sąd Rejonowy w Gdańsku wytoczonej przez dwóch rezydentów jednemu z tamtejszych ZOZ-ów.

Dyskryminacja młodych lekarzy

Zdaniem prezesa NRL, lekarze rezydenci zakwalifikowani do odbywania rezydentury przed nowelizacją ustawy oraz rozporządzenia realizują dyżury medyczne w ramach obowiązującej ich umowy o pracę. Omawiane zmiany powodują nierówne traktowanie pracowników zatrudnionych na jednakowych stanowiskach. Młodzi lekarze rezydenci są również dyskryminowani względem innych zawodów, do których nie stosuje się omawianych przepisów szczegółowych. – W uchwale z 12 czerwca 1969 r. Sąd Najwyższy stwierdził, że pracodawca, który zatrudnia pracownika poza normalnymi godzinami pracy, obowiązany jest za tę pracę płacić wynagrodzenie jak za pracę nadliczbową, chyba że jest ona wykonywana na podstawie odrębnej umowy, obejmującej rodzajowo zupełnie inne czynności. W przeciwnym razie mielibyśmy, zdaniem Sądu Najwyższego wyrażonym w uchwale z dnia 12 kwietnia 1994 r., do czynienia z próbą obejścia przepisów o czasie pracy i wysokości wynagrodzenia za godzinny nadliczbowe – zaznaczono w komunikacie.

Dyżury medyczne, zgodnie z ustawą o działalności leczniczej, stanowią element stosunku pracy pracownika wykonującego zawód medyczny, w tym więc również lekarza rezydenta. Sąd Najwyższy jednoznacznie stwierdził w treści wyroków z dnia 22 czerwca 2014 r., że niedozwolone jest zawieranie odrębnych umów na pełnienie dyżurów medycznych przez podmioty medyczne z pracownikami zatrudnianym na postawie umowy o pracę. Pełnienie dyżurów przez lekarzy rezydentów odbywać się powinno zgodnie z kodeksem pracy. Powierzanie pełnienia dyżurów w trybie pozaetatowym powoduje także uszczuplenie składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Przepracowanie zwiększa ryzyko błędu lekarskiego

Kolejną ważną kwestią jest czas pracy lekarzy rezydentów, który jest notorycznie przekraczany. Obciążenie lekarzy nadmierną pracą prowadzi do zwiększenia ryzyka błędu. Taki stan rzeczy może prowadzić do szybszego wypalenia zawodowego. Lekarzowi po dyżurze powinien przysługiwać odpoczynek wynoszący co najmniej 11 godzin oraz raz w tygodniu – 35 godzin. – Wspomniane problemy w znacznym stopniu zniechęcają lekarzy to podejmowania pracy w Polsce. W celu podjęcia próby zahamowania emigracji lekarzy oraz poprawy warunków pracy wspomniane problemy należy rozwiązać natychmiast – podkreślono.

Samorząd lekarski alarmuje: polscy lekarze pracują w kilku miejscach jednocześnie, przez co są przemęczeni. To niebezpieczne zarówno dla nich, jak i dla pacjentów. Dlaczego pracują tak dużo? Odpowiada Jerzy Jakubiszyn, członek Naczelnej Rady Lekarskiej, przewodniczący Konwentu Prezesów Okręgowych Rad Lekarskich.

AF

Fot. steinchen, pixabay.com