Najważniejsze zalecenia dla pacjentów po ekstrakcji ósemki

Ekstrakcja zębów mądrości to jeden z najpoważniejszych zabiegów stomatologicznych przeprowadzanych u pacjentów. Aby proces gojenia się rany i rekonwalescencji przebiegał w sposób prawidłowy, pacjentowi należy udzielić zaleceń dotyczących postępowania pozabiegowego.

Ósemki, czyli trzecie zęby trzonowe, zazwyczaj pojawiają się u osób między 17. a 25. rokiem życia, choć znane są przypadki, że zęby mądrości pojawiają się nawet u pacjentów w podeszłym wieku. U ludzi przed tysiącami lat trzecie (a nawet czwarte) trzonowce były niezbędne w procesie prawidłowego rozdrabniania pokarmu. Obecnie spożywamy żywność ugotowaną, przetworzoną, miękką – więc są już zbędne. W związku z tym w budowie szczęki człowieka zaszły zmiany, po których na ósemki brakuje miejsca. Ósemki mogą w ogóle nie przebić się przez dziąsło (mamy wówczas do czynienia z tzw. ósemkami zatrzymanymi), rosnąć częściowo lub nieprawidłowo, uciskając sąsiednie zęby. Może to powodować ból, stan zapalny, opuchliznę, szczękościsk i stany podgorączkowe.

Nawet jeśli ósemka wyrośnie prawidłowo, ze względu na położenie w głębi jamy ustnej trudno zadbać o jej prawidłową higienę, a dentysta ma utrudniony dostęp do jej leczenia. Dlatego w wielu przypadkach ósemki się po prostu usuwa.

Usuwanie ósemek przeprowadzane jest zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym, rzadziej – w znieczuleniu ogólnym (np. u pacjentów ze skrajną dentofobią czy osób niepełnosprawnych). Zalecenia po usunięciu ósemki są udzielane zarówno przez lekarza stomatologa, jak i asystentkę lub higienistkę stomatologiczną. Mają one na celu zminimalizowanie dolegliwości związanych z wykonanym zabiegiem, a także ułatwienie oraz przyspieszenie procesu gojenia rany.

Zalecenia po usunięciu ósemki – jak obchodzić się z raną?

Tampon opatrunkowy umieszczony w miejscu ekstrakcji należy przygryzać przez około 30 minut – pacjenta warto poinformować, że niewielkie krwawienie z tego obszaru może utrzymywać się nawet do kilkunastu godzin i nie jest niczym niepokojącym.

Przez około trzy dni po ekstrakcji może występować obrzęk i ból – należy je minimalizować poprzez zimne okłady (uwaga – lodu lub kompresów nie należy przykładać bezpośrednio na skórę, ale poprzez ściereczkę lub ręcznik) oraz przyjmowanie przepisanych przez lekarza środków przeciwbólowych.

W ciągu doby po zabiegu zabronione jest palenie papierosów i picie alkoholu, spożywanie gorących napojów i pokarmów, nie wolno również wykonywać intensywnych czynności fizycznych.

Jakie dolegliwości powinny skłonić pacjenta do ponownej wizyty w gabinecie? Są to:

• pojawienie się gorączki,
• nieustępujące silne krwawienie,
• bardzo silne dolegliwości bólowe,
• mocny obrzęk utrzymujący się dłużej niż trzy-cztery dni.

Co jeść po usunięciu ósemki?

Przez około 2 godziny po zabiegu nie wolno nic jeść ani pić. Przez około tydzień dieta powinna składać się najpierw z półpłynnych, a później miękkich produktów, niewymagających intensywnego gryzienia i żucia.

Zalecenia po usunięciu ósemki – higiena jamy ustnej

W procesie gojenia po ekstrakcji ósemki kluczowa jest prawidłowa pielęgnacja jamy ustnej. W ciągu 12 godzin po zabiegu nie wolno szczotkować zębów, przez następne kilka dni należy podczas mycia omijać okolicę zabiegową, a przez następne dwa tygodnie szczotkować ją bardzo delikatnie, z wykorzystaniem szczoteczki o miękkim włosiu, przeznaczonej dla pacjentów po zabiegach chirurgicznych.

W tym samym czasie lepiej jest zrezygnować z płukanek do ust zawierających alkohol, który mógłby dodatkowo podrażniać ranę – wskazane są natomiast płukanki ziołowe. Sama czynność płukania ust powinna być wykonywana w sposób delikatny.

Fakty i mity dotyczące odbudowy zębów materiałami kompozytowymi przedstawia prof. dr hab. n. med. Jerzy Sokołowski z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

AF