Weź na ząb: Bilbao (wakacyjny cykl turystyczny Dentonetu)

Stolica Kraju Basków to miasto dynamicznych przemian. Jeszcze parę dekad temu była podupadającym ośrodkiem przemysłowym, nie najlepiej radzącym sobie z wysokim bezrobociem, a przy tym areną krwawego konfliktu narodowościowego. Współczesne Bilbao to jeden z symboli rewolucji cywilizacyjnej, jaka stała się udziałem Hiszpanii po jej wstąpieniu w 1986 roku do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.

Co niezbyt częste w innych miastach, najbardziej rozpoznawalnym obiektem w Bilbao nie jest wiekowy zabytek, ale realizacja na wskroś współczesna – mianowicie Muzeum Guggenheima (w zasadzie oddział nowojorskiej placówki), usytuowane na lewym brzegu rzeki Nervión. Sława światowej architektury – Frank O. Gehry (notabene ze strony matki potomek żydowskiej rodziny z Łodzi) stworzył w stolicy Baskonii charakterystyczną dla swego stylu budowlę o cechach dekonstrukcjonizmu. Dowodem wpływu, jaki otwarcie Muzeum wywarło na miasto, jest przyjęty w ekonomii termin „efekt Bilbao”. W pierwszych latach po otwarciu placówki (1997) zanotowano gwałtowny wzrost liczby przyjezdnych, z których aż 80% deklarowało, że jedynym powodem wizyty w Bilbao było właśnie muzeum.

To jednak przeszłość, a sukces muzeum sztuki współczesnej sprawił, że włodarze miasta zdecydowali się iść dalej tym tropem – powierzając prestiżowe inwestycje w mieście najbardziej uznanym twórcom. Sława wśród współczesnych hiszpańskich architektów, specjalista od pięknych, płynnych linii – Santiago Calatrava – zbudował nowy gmach portu lotniczego oraz finezyjny, niemal eteryczny w charakterze Biały Most (bask. Zubizuri) na rzece Nervión. Przeprawa ta wiedzie do Bramy miasta, kompleksu obejmującego m.in. bliźniacze 22-piętrowe wieże mieszkalne ze szkła i stali, którego autorem jest Japończyk – Arata Isozaki. Stacje metra oraz podziemne tunele zostały zaprojektowane przez Brytyjczyka sir Normana Fostera (jego jedyną realizacją na terenie Polski jest gmach Metropolitan w sąsiedztwie warszawskiego Teatru Wielkiego).

Z kolei najwyższy budynek Baskonii – 165-metrowy biurowiec Iberdrola dorrea – jest dziełem argentyńskiego architekta Césara Pelliego, projektanta m.in. najwyższej do niedawna budowli na świecie – kompleksu Petronas Towers w Kuala Lumpur. Dzięki tym i innym wybitnym realizacjom Bilbao nabrało wielkomiejskiego sznytu, pozostając przy tym relatywnie niewielkim, łatwym do eksploracji miastem.

Bilbao to miasto szerokich zadbanych ulic z wielopiętrową zabudową, zarówno nowoczesną, jak i pochodzącą z przełomu XIX-XX wieku. Odmiennie prezentuje się tutejsza dzielnica staromiejska, usytuowana na prawym brzegu rzeki Nervión, na wschód od śródmieścia. U jej „wrót”, którą stanowi prowadzący z centrum most Areatzako, warto zwrócić uwagę na dwa obiekty. Pierwszy z nich to położony po śródmiejskiej stronie rzeki dworzec kolejowy Estacion De La Concordia (1902) z urzekającą, spiętą wysokim łukiem secesyjną fasadą wyłożoną barwnymi płytkami ceramicznymi. Drugi to gmach najważniejszego teatru w mieście – Arriaga antzokia, wzniesiony w roku 1890. W pełnym neobarokowego przepychu obiekcie wystawiane są przedstawienia zarówno operowe i baletowe, jak i dramatyczne. Notabene patronem obiektu jest urodzony w Bilbao Juan Crisóstomo Arriaga, zwany „hiszpańskim Mozartem”, niemal nieznany w Polsce kompozytor, którego ze słynnym Austriakiem łączy data urodzin (przyszedł na świat dokładnie 50 lat po Mozarcie), wielki talent ujawniony już w dzieciństwie, krótkie życie (zmarł na gruźlicę tuż przed 20. urodzinami) oraz fakt, że spoczął w nieoznakowanym grobie (na jednym z paryskich cmentarzy).

Starówka (bask. zazpikaleak) nie jest, jak w niektórych europejskich miastach, swego rodzaju „makietą” dla turystów, ale żywym organizmem. Jest tu gwarno, ciasno, w plątaninie uliczek wąskich jak w arabskiej medynie mieszkańcy mijają się z turystami odwiedzającymi rodzinne bary z pintxos (baskijską odmianę tapas) czy robiącymi zakupy w salonikach z wyposażeniem wnętrz, butikach z odzieżą lub sklepach pamiątkarskich.

Ci, którzy znają Hiszpanię, wiedzą, jak ważną rolę w życiu mieszkańców tamtejszych miast pełnią hale targowe (mercado) – miejsca spotkań, wspólnych posiłków z przyjaciółmi – i oczywiście – zakupów. Na południowych obrzeżach starówki, na samym brzegu rzeki Nervión, warto odwiedzić Mercado de la Ribera. Obiekt ten został wzniesiony w 1929 roku w stylu art deco, ale tradycja prowadzenie handlu w tym miejscu sięga XIV wieku. Co ciekawe, mimo dużej powierzchni (10 tys. m2), piętrowy gmach pozostaje otwartą przestrzenią, nie jest wsparty na kolumnach. Jeśli nie planujemy nawet zrobić zakupów (ogromny wybór mięs, ryb, owoców morza i słodkości), możemy spróbować świeżo przygotowanych i niespecjalnie obciążających portfel gotowych potraw – od mini przekąsek po wyszukane dania obiadowe.

Atrakcją, nie tylko dla najmłodszych, jest także przejazd kolejką linowo-terenową (Artxandako funikularra). Co kwadrans od rana do późnego wieczoru wagoniki wyruszają z Funikularreko Plaza (wschodnia część śródmieścia, w okolicy Białego Mostu) na szczyt góry Artxanda, pokonując w 3 minuty wysokość 226 m (bilet: 0,95 €). Podziwianie rozległej panoramy miasta nie musi być jedynym powodem wizyty w tym miejscu – są tu także tereny rekreacyjne (w tym zadbany park) oraz kilka niezłych restauracji.

Artykuł autorstwa Tomasza Hankiewicza ukazał się w jednym z numerów czasopisma e-Dentico, które od niedawna możecie czytać również w formie elektronicznej -> https://edentico.pl/. Przypominamy również, że do 23 września trwa nasz wakacyjny konkurs fotograficzny, w którym do wygrania jest m.in. piaskarska Lunos. Szczegóły dotyczące konkursu znaleźć można na stronie -> https://www.konkurs-foto.pl/. Zapraszamy do wspólnej zabawy!