NRL przeciw zacieraniu kar utraty prawa wykonywania zawodu

Naczelna Rada Lekarska sprzeciwiła się wystąpieniu Rzecznika Praw Obywatelskich, który uważa, że utrata prawa wykonywania zawodu przez lekarzy i lekarzy dentystów powinna ulegać zatarciu.

Wczoraj informowaliśmy o apelu Rzecznika Praw Obywatelskich, który zwrócił się do ministra zdrowia z prośbą o zmianę przepisów dotyczących zacierania kar utraty prawa wykonywania zawodu przez lekarzy i dentystów. Zdaniem RPO, nieodwołalność tych kar narusza godność lekarzy i dentystów, a także jest niesprawiedliwa w porównaniu do pielęgniarek czy farmaceutów, którzy po pewnym czasie od odbycia kary mogą z powrotem starać się o członkostwo w samorządach zawodowych. Więcej informacji na ten temat znajduje się tutaj.

W specjalnym komunikacie samorząd nie podzielił jednak stanowiska zaprezentowanego przez Rzecznika Praw Obywatelskich. Jak podkreślono, kara pozbawienia prawa wykonywania zawodu lekarza lub lekarza dentysty jest najsurowszą karą, jaką sąd lekarski może orzec za naruszenie przez lekarza zasad etyki lekarskiej czy przepisów związanych z wykonywaniem zawodu. Kara ta w historii odrodzonego w 1989 r. samorządu lekarskiego została prawomocnie orzeczona w 11 przypadkach. Analiza przypadków, w których doszło do orzeczenia kary pozbawienia prawa wykonywania zawodu lekarza wskazuje, że jest ona wymierzana jako sankcja za niedające się w żaden sposób usprawiedliwić czyny godzące w istotę powołania do wykonywania zawodu lekarza czy lekarza dentysty. Czyny, za które dotychczas prawomocnie orzeczono tę karę to m.in. molestowanie seksualne pacjentek, użycie broni palnej, dokonanie nielegalnego zabiegu przerwania ciąży oraz popełnienie rażących błędów diagnostycznych.

– Istota wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty sprowadza się do niesienia pomocy chorym i cierpiącym, dlatego w ocenie samorządu lekarskiego niektóre zachowania, z uwzględnieniem szczególnie nagannej motywacji sprawcy i okoliczności, w jakich doszło do ich popełnienia, powinny definitywnie dyskwalifikować sprawcę od wykonywania w przyszłości zawodu lekarza czy lekarza dentysty. Popełnienie niektórych czynów przez lekarza czy lekarza dentystę nie rokuje możliwości odzyskania kiedykolwiek zaufania pacjentów niezbędnego do poddania się leczeniu u takiej osoby – poinformowała NRL.

Naczelna Izba Lekarska uważa, że w procesie wyważenia wolności i praw podlegających ochronie, prawo pacjenta do otrzymania właściwej pomocy medycznej osoby budzącej zaufanie co do kwalifikacji etycznych należy stawiać wyżej niż wolność jednostki do wyboru zawodu. Istnieje zatem uzasadnienie, aby w pewnych szczególnych sytuacjach, w których lekarz swym postępowaniem sprzeniewierzył się fundamentalnym wartościom etycznym obowiązującym w medycynie, pacjenci nie musieli być konfrontowani z jego powrotem do wykonywania zawodu.

Naczelna Izba Lekarska zwraca także uwagę, że w procesie wymierzania odpowiedzialności za naruszenie zasad etyki i przepisów związanych z wykonywaniem zawodu istotną rolę odgrywa kontrola nad prawidłowością orzecznictwa sądów lekarskich sprawowana przez Sąd Najwyższy uprawniony do rozpatrywania kasacji od orzeczeń Naczelnego Sądu Lekarskiego. – Istnienie kontroli ze strony Sądu Najwyższego jest gwarantem, że kary stosowane przez sądy lekarskie wobec oskarżonych lekarzy i lekarzy dentystów nie przekraczają granic dozwolonej reakcji na czyn zabroniony. Możliwość wnoszenia kasacji do Sądu Najwyższego przez ministra zdrowia i prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej zapewnia szeroką możliwość poddania orzeczenia Naczelnego Sądu Lekarskiego weryfikacji przez najwyższą instancję sądowniczą, jaką jest Sąd Najwyższy, to stwarza zaś dostateczne gwarancje, że najsurowszych kar orzekanych za lekarskie przewinienia zawodowe nie cechuje nadmierna represja w stosunku do wagi popełnionego czynu i są one orzekane z dostateczną rozwagą – dodano.

NRL zauważa również, że ewentualne utworzenie możliwości odzyskania uprawnień do wykonywania zawodu lekarza czy lekarza dentysty po kilkunastu latach (Rzecznik Praw Obywatelskich sugeruje, aby następowało to po 15 latach) od uprawomocnienia się orzeczenia o pozbawieniu prawa wykonywania zawodu wydaje się wysoce dyskusyjne z uwagi na wieloletnią przerwę w wykonywaniu zawodu, w czasie której osoba ta traci umiejętności fachowe i kontakt z aktualną wiedzą medyczną niezbędną do prawidłowego wykonywania zawodu.

Pacjenci, również stomatologiczni, są coraz bardziej świadomi swoich praw – mówi dr n. prawnych Agata Wnukiewicz-Kozłowska. W wywiadzie wyjaśnia, jak uniknąć problemów z roszczeniowymi pacjentami i dlaczego prowadzenie dokumentacji medycznej jest ważne.

AF na podst. NIL

Fot. oswaldoruiz, pixabay.com