Amenhotep I – najpiękniejszy uśmiech starożytnego Egiptu
Amenhotep I – najpiękniejszy uśmiech starożytnego Egiptu
Spis treści
Za klasyczny przykład urody Egiptu faraonów powszechnie uznaje się Neferititi, żonę potężnego faraona Echnatona, której słynne popiersie oglądać można w berlińskim Neues Museum. Z kolei o miano najbardziej perfekcyjnego uśmiechu mógłby ubiegać się Amenhotep I. Mumia tego władcy z XVIII dynastii została w grudniu ubiegłego roku poddana badaniu przy pomocy tomografii komputerowej.
Okres panowania Amenhotepa I (1525–1504 p.n.e.) przypadł na czas pokoju i stabilizacji wewnętrznej i zewnętrznej, dzięki czemu władca ten mógł skoncentrować swoje działania przede wszystkim na usprawnianiu administracji oraz wznoszeniu świątyń.
Uszkodzona przez rabusiów mumia zachowała się w dobrym stanie
Mumia faraona została odnaleziona w Deir el Bahari na południu Egiptu w 1881 roku. Choć została częściowo zniszczona przez rabusiów grobów jeszcze w okresie starożytnym (ciało poddano dekapitacji), szczątki faraona zachowały się do dziś w bardzo dobrym stanie. Było to możliwe między innymi dzięki temu, że mumia nie została otwarta i odwinięta w czasach nowożytnych, co w większości przypadków skutkowało szybkim niszczeniem zwłok. Mumia Amenhotepa I jest też pierwszą znaną mumią z okresu Nowego Państwa z rękami skrzyżowanymi na klatce piersiowej. Mumia znajduje się od 1902 roku w zbiorach Muzeum Egipskiego w Kairze.
Wiek faraona i jego zęby
Na podstawie prostych zdjęć rentgenowskich mumii Amenhotepa I wykonanych w roku 1967 przez badaczy z Uniwersytetu Michigan (USA) wiek faraona w chwili śmierci oceniono wówczas na 20–25 lat – przede wszystkim ze względu na dobry stan uzębienia. Nowe badanie przy użyciu tomografii komputerowej wykazało jednak, że faraon w chwili śmierci miał około 35 lat, co według naukowców jest zgodne z przekazami historycznymi.
Za późniejszym czasem zgonu przemawia również stan uzębienia: w jamie ustnej zachowały się wszystkie zęby, w tym cztery zęby mądrości, ale z niewielkimi śladami starcia widocznymi na zębach szczęki i żuchwy. Nie rozpoznano oznak próchnicy, lecz przednie zęby górne wykazują nieznaczne cechy progenii.
TK pozwoliła na odtworzenie wyglądu władcy
Tomografia komputerowa umożliwiła również wizualizację twarzy: Amenhotep I miał owalną twarz z głęboko osadzonymi oczami i zapadniętymi policzkami, nos mały, wąski i nieco spłaszczony, wąską brodę, niewielkie uszy (w płatku lewego ucha widoczny jest niewielki piercing). Z tyłu i po bokach głowy zachowały się nieliczne kosmyki kręconych włosów.
Amenhotep I był ostatnim faraonem, którego zwłoki nie zostały pozbawione mózgu. Wnętrzności władcy zostały usunięte przez pionowe nacięcie na lewym boku. Serce widoczne jest w lewej, półotwartej części klatki piersiowej, a nad nim umieszczony został amulet. Szkielet Amenhotepa I ma długość 161,5 cm.
Badanie szczątków faraona, który przez 3500 lat niepodzielnie władał Egiptem, przeprowadził zespół pod kierunkiem dr. Sahara Saleema, profesora radiologii na Uniwersytecie Kairskim. – Po raz pierwszy w historii możemy uzyskać informacje o mumii bez jej naruszania – powiedział prof. Zahi Hawass, wybitny egiptolog i jeden z naukowców zaangażowanych w badanie.
Najstarszy znany naukowcom problem z zębami miał gad żyjący 275 mln lat temu. Jego żuchwę odnaleziono w Oklahomie. Stwierdzono w niej ubytki zębowe i uszkodzenie kości szczęki. Odkrycie to rzuca nowe światło na ewolucję uzębienia.
T.H.
źródła: https://www.zm-online.de/news/zahnmedizin/dieser-pharao-hatte-ein-top-gebiss/
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmed.2021.778498/full
POWIĄZANE ARTYKUŁY
W 2023 r. Katowice po raz pierwszy realizują „Program profilaktyczny zapobiegania próchnicy u dzieci”, dzięki któremu dzieci z 34 przedszkoli miejskich będą miały możliwość skorzystania z bezpłatnych świadczeń stomatologicznych i edukacyjnych. Jak p...
Jak dowodzą badania Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, co drugi Polak nie ma przynajmniej jednego zęba, a aż 98 % osób doświadcza problemów z zębami i przyzębiem. Niska świadomość znaczenia higieny jamy ustnej oraz możliwości zadbania o estetykę ...
BBC donosi o mieszkance Bury St Edmunds na wschodzie Anglii, która przez dłuższy czas nie była w stanie uzyskać dostępu do dentysty Narodowej Służby Zdrowia. Wskutek zaawansowanej postaci nieleczonej choroby periodontologicznej 42-latka utraciła kilk...
W sobotę 3 lutego The University of Minnesota School of Dentistry była gospodarzem 20. edycji akcji „Give kids a smile” („Podaruj dzieciom uśmiech”), w ramach której z darmowych przeglądów, higienizacji i leczenia stomatologicznego mogły skorzystać p...
Zły stan zębów i dziąseł może przyczyniać się do powstawania chorób ogólnoustrojowych, a także ich cięższego przebiegu, powikłań czy też mniejszej efektywności terapii. Według szacunków Ministerstwa Zdrowia, problem próchnicy dotyczy niemal każdego d...
Gmina Piaseczno poinformowała, że po raz kolejny finansuje program profilaktyki próchnicy "Piękny uśmiech", który będzie realizowany wśród uczniów z klas I-VI szkół podstawowych z gminy. Mogą oni uzyskać pomoc stomatologa w pięciu szkolnych gabinetac...
Zły stan zębów i dziąseł może przyczyniać się do powstawania chorób ogólnoustrojowych, a także ich cięższego przebiegu, powikłań czy też mniejszej efektywności terapii. Według szacunków ministerstwa zdrowia, problem próchnicy dotyczy niemal każdego d...
Choć żyjemy w czasach powszechnie wykonywanych selfie, wielu z nas nie lubi być fotografowanymi, nie przepada też za oglądaniem własnych zdjęć. Czasem jednak sytuacja zmusza nas do obserwowania własnego wizerunku – jak obecnie, podczas udziału w służ...
Lekarz stomatolog praktykujący w stanie Oklahoma zdecydował o przeprowadzeniu bezpłatnego leczenia u fana futbolu amerykańskiego, który stał się ofiarą internetowego hejtu ze względu na zły stan uzębienia. Koszt planowanego leczenia szacuje się na ok...
Co sprawia, że uśmiech jest uznawany za atrakcyjny lub przeciwnie – nieatrakcyjny, zaburzony, nieproporcjonalny? Do tej drugiej kategorii zaliczany jest często tzw. uśmiech dziąsłowy (ang. gummy smile), a w tym przypadku decydującym czynnikiem jest z...
Na każdym etapie życia człowieka występują czynniki, które mogą prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia jamy ustnej. Jakie to czynniki w każdej grupy wiekowej i co możesz zrobić, aby twoi pacjenci zachowali zdrowy uśmiech przez długie lata? Odpowiedzi...
