Amenhotep I – najpiękniejszy uśmiech starożytnego Egiptu
Amenhotep I – najpiękniejszy uśmiech starożytnego Egiptu
Spis treści
Za klasyczny przykład urody Egiptu faraonów powszechnie uznaje się Neferititi, żonę potężnego faraona Echnatona, której słynne popiersie oglądać można w berlińskim Neues Museum. Z kolei o miano najbardziej perfekcyjnego uśmiechu mógłby ubiegać się Amenhotep I. Mumia tego władcy z XVIII dynastii została w grudniu ubiegłego roku poddana badaniu przy pomocy tomografii komputerowej.
Okres panowania Amenhotepa I (1525–1504 p.n.e.) przypadł na czas pokoju i stabilizacji wewnętrznej i zewnętrznej, dzięki czemu władca ten mógł skoncentrować swoje działania przede wszystkim na usprawnianiu administracji oraz wznoszeniu świątyń.
Uszkodzona przez rabusiów mumia zachowała się w dobrym stanie
Mumia faraona została odnaleziona w Deir el Bahari na południu Egiptu w 1881 roku. Choć została częściowo zniszczona przez rabusiów grobów jeszcze w okresie starożytnym (ciało poddano dekapitacji), szczątki faraona zachowały się do dziś w bardzo dobrym stanie. Było to możliwe między innymi dzięki temu, że mumia nie została otwarta i odwinięta w czasach nowożytnych, co w większości przypadków skutkowało szybkim niszczeniem zwłok. Mumia Amenhotepa I jest też pierwszą znaną mumią z okresu Nowego Państwa z rękami skrzyżowanymi na klatce piersiowej. Mumia znajduje się od 1902 roku w zbiorach Muzeum Egipskiego w Kairze.
Wiek faraona i jego zęby
Na podstawie prostych zdjęć rentgenowskich mumii Amenhotepa I wykonanych w roku 1967 przez badaczy z Uniwersytetu Michigan (USA) wiek faraona w chwili śmierci oceniono wówczas na 20–25 lat – przede wszystkim ze względu na dobry stan uzębienia. Nowe badanie przy użyciu tomografii komputerowej wykazało jednak, że faraon w chwili śmierci miał około 35 lat, co według naukowców jest zgodne z przekazami historycznymi.
Za późniejszym czasem zgonu przemawia również stan uzębienia: w jamie ustnej zachowały się wszystkie zęby, w tym cztery zęby mądrości, ale z niewielkimi śladami starcia widocznymi na zębach szczęki i żuchwy. Nie rozpoznano oznak próchnicy, lecz przednie zęby górne wykazują nieznaczne cechy progenii.
TK pozwoliła na odtworzenie wyglądu władcy
Tomografia komputerowa umożliwiła również wizualizację twarzy: Amenhotep I miał owalną twarz z głęboko osadzonymi oczami i zapadniętymi policzkami, nos mały, wąski i nieco spłaszczony, wąską brodę, niewielkie uszy (w płatku lewego ucha widoczny jest niewielki piercing). Z tyłu i po bokach głowy zachowały się nieliczne kosmyki kręconych włosów.
Amenhotep I był ostatnim faraonem, którego zwłoki nie zostały pozbawione mózgu. Wnętrzności władcy zostały usunięte przez pionowe nacięcie na lewym boku. Serce widoczne jest w lewej, półotwartej części klatki piersiowej, a nad nim umieszczony został amulet. Szkielet Amenhotepa I ma długość 161,5 cm.
Badanie szczątków faraona, który przez 3500 lat niepodzielnie władał Egiptem, przeprowadził zespół pod kierunkiem dr. Sahara Saleema, profesora radiologii na Uniwersytecie Kairskim. – Po raz pierwszy w historii możemy uzyskać informacje o mumii bez jej naruszania – powiedział prof. Zahi Hawass, wybitny egiptolog i jeden z naukowców zaangażowanych w badanie.
Najstarszy znany naukowcom problem z zębami miał gad żyjący 275 mln lat temu. Jego żuchwę odnaleziono w Oklahomie. Stwierdzono w niej ubytki zębowe i uszkodzenie kości szczęki. Odkrycie to rzuca nowe światło na ewolucję uzębienia.
T.H.
źródła: https://www.zm-online.de/news/zahnmedizin/dieser-pharao-hatte-ein-top-gebiss/
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmed.2021.778498/full
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Sylwester wiąże się nierozerwalnie z toastem za pomyślność w nowym roku, który wznosimy o północy najczęściej lampką szampana lub innego wina musującego. Przy tej okazji warto wspomnieć o zależności pomiędzy zdrowiem jamy ustnej a spożywaniem prosecc...
BBC donosi o mieszkance Bury St Edmunds na wschodzie Anglii, która przez dłuższy czas nie była w stanie uzyskać dostępu do dentysty Narodowej Służby Zdrowia. Wskutek zaawansowanej postaci nieleczonej choroby periodontologicznej 42-latka utraciła kilk...
Co sprawia, że uśmiech jest uznawany za atrakcyjny lub przeciwnie – nieatrakcyjny, zaburzony, nieproporcjonalny? Do tej drugiej kategorii zaliczany jest często tzw. uśmiech dziąsłowy (ang. gummy smile), a w tym przypadku decydującym czynnikiem jest z...
Wkrótce na antenie Polsat Cafe będzie miał premierę 6-odcinkowy program "Doktor Emma. Patent na uśmiech". Poprowadzi go dr Emma Kiworkowa, założycielka Fundacji Wiewiórki Julii. Bohaterami programu będą osoby – w tym celebryci – które zdecydowały się...
W 2023 r. Katowice po raz pierwszy realizują „Program profilaktyczny zapobiegania próchnicy u dzieci”, dzięki któremu dzieci z 34 przedszkoli miejskich będą miały możliwość skorzystania z bezpłatnych świadczeń stomatologicznych i edukacyjnych. Jak p...
Mistrzostwa Świata w piłce nożnej, rozgrywane tym razem w Katarze, to święto fanów piłki nożnej na całym świecie. Każdy z tysięcy widzów, którzy rozgrywki najlepszych drużyn oglądają z trybun, ma zapewne inne doświadczenia i wrażenia, ale historia ma...
Jak dowodzą badania Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, co drugi Polak nie ma przynajmniej jednego zęba, a aż 98 % osób doświadcza problemów z zębami i przyzębiem. Niska świadomość znaczenia higieny jamy ustnej oraz możliwości zadbania o estetykę ...
Gmina Piaseczno poinformowała, że po raz kolejny finansuje program profilaktyki próchnicy "Piękny uśmiech", który będzie realizowany wśród uczniów z klas I-VI szkół podstawowych z gminy. Mogą oni uzyskać pomoc stomatologa w pięciu szkolnych gabinetac...
Choć żyjemy w czasach powszechnie wykonywanych selfie, wielu z nas nie lubi być fotografowanymi, nie przepada też za oglądaniem własnych zdjęć. Czasem jednak sytuacja zmusza nas do obserwowania własnego wizerunku – jak obecnie, podczas udziału w służ...
Na każdym etapie życia człowieka występują czynniki, które mogą prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia jamy ustnej. Jakie to czynniki w każdej grupy wiekowej i co możesz zrobić, aby twoi pacjenci zachowali zdrowy uśmiech przez długie lata? Odpowiedzi...
Zły stan zębów i dziąseł może przyczyniać się do powstawania chorób ogólnoustrojowych, a także ich cięższego przebiegu, powikłań czy też mniejszej efektywności terapii. Według szacunków Ministerstwa Zdrowia, problem próchnicy dotyczy niemal każdego d...
