Leczenie języka włochatego

Język włochaty (łac. lingua villosa; ang. hairy tongue, HT) to zmiana spowodowana nadmiernym rogowaceniem naskórka, które objawia się występowaniem wydłużonych brodawek nitkowatych pokrywających powierzchnię języka. W leczeniu HT stosuje się preparaty keratolityczne, zabiegi chirurgiczne z użyciem skalpela oraz – coraz częściej – laseroterapię. Język włochaty nierzadko wykazuje tendencję do nawrotów.

Lingua villosa to jeden z częściej występujących stanów patologicznych języka. Przyjmuje się, że HT to hiperkeratoza brodawek nitkowatych na 2/3 przedniej części języka. Przerost tych struktur oraz tworzenie przez nie porfiryn daje wrażenie występowania włosków na powierzchni języka. Dodatkowo pojawia się nalot, który sprawia, że język może mieć kolor białawy, żółtawy, niebieskawy, jasnobrązowy, brązowy, a nawet czarny.

Czym jest hairy tongue?

Język włochaty (HT) to nabyta łagodna zmiana patologiczna języka. Jest on konsekwencją ograniczonego złuszczania komórek i akumulacji zrogowaciałych warstw. Język włochaty jest trzy razy częściej diagnozowany u mężczyzn niż u kobiet. Pojawienie się HT może wiązać się z występowaniem różnorodnych czynników.

Należą do nich: zła higiena jamy ustnej, palenie tytoniu i spożywanie alkoholu, dieta uboga w błonnik, zakażenie grzybem Candida albicans, niedokrwistość, wadliwe uzupełnienia protetyczne, chemioterapia i/lub radioterapia okolic głowy i szyi, regularne drażnienie języka. Rozwój HT wiąże się także z przyjmowaniem pewnych leków, np. antybiotyków (penicylina, tetracyklina, doksycyklina, erytromycyna), leków wywołujących suchość skóry (w tym antydepresantów, antycholinergików) i innych, takich jak olanzapina, aureomycyna, neomycyna.

Opis przypadku

Ogólnie zdrowa, niepaląca pacjentka, lat 22, zgłosiła się do kliniki z biało-żółtawym przebarwieniem występującym na grzbietowej powierzchni języka. Pacjentka została skierowana na leczenie przez lekarza stomatologa. Kobieta wspomniała, że około 1,5 roku wcześniej wystąpiła u niej całkowita utrata odczuwania smaku (ageuzja), która znacznie obniżała jakość życia chorej. Mimo podjętego leczenia, nie udało się poprawić stanu pacjentki w tym zakresie. U kobiety nie występowały jednak żadne inne objawy w jakie ustnej, w tym takie jak ból języka czy halitoza.

Kobieta nie przyjmowała żadnych leków. Badanie wewnątrzustne wykazało dobrą higienę jamy ustnej według wskaźnika płytki nazębnej Silnessa i Löe. W badaniu tkanek miękkich nie stwierdzono nieprawidłowości na błonie śluzowej policzków i warg oraz na podniebienia. Natomiast na grzbiecie języka występowało białawo-żółtawe przebarwienie jako wydłużenie brodawek nitkowatych. Ponieważ nie można było go usunąć przy użyciu gazy, klinicznie postawiono diagnozę: język włochaty.

Po uzyskaniu świadomej zgody pacjentki przeprowadzono zabieg w znieczuleniu miejscowym (lidokaina HCL 2% z epinefryną 1 : 100 000). Do leczenia zmiany zastosowano laser diodowy o długości fali 810 nm, mocy 4 W, czas trwania impulsu: 20 ms, odstęp: 20 ms, światłowód: 400 μm. Połowa zmiany była przez 3–4 minuty laserowo usuwana powolnym ruchem omijającym, 4 mm nad powierzchnią i pod kątem 30^o do języka (w celu zmniejszenia głębokości penetracji i uniknięcia uszkodzenia tkanek). Podczas zabiegu zastosowano odsysanie próżniowe. Szczególną uwagę zwrócono na to, by usunąć tylko wydłużone brodawki nitkowate, bez uszkadzania brodawek grzybowatych, okolonych i liściastych. Podczas tej małoinwazyjnej procedury nie wystąpiło krwawienie, pacjentka odczuwała tylko niewielkie dolegliwości bólowe.

Następnie miejsce operacji zostało zwilżone przy użyciu wilgotnej gazy. Pacjentce przepisano płyn do płukania jamy ustnej zawierający chlorheksydynę (0,2%), nie zastosowano antybiotyków. Po zabiegu nie zgłoszono krwawienia. Pacjentka odczuwała niewielki ból pooperacyjny i przyjęła tylko kilka leków przeciwbólowych.

W trakcie wizyt kontrolnych po upływie 1 i 2 tygodni zaobserwowano częściowe gojenie rany. Druga połowa zmiany została usunięta przy użyciu tego samego lasera diodowego. Procedurę tę przeprowadzono na dwóch kolejnych sesjach. Po miesiącu od zabiegu osiągnięto całkowite wygojenie wraz z ustąpieniem ageuzji.

Tytuł artykułu: Diode Laser Surgery as a Conservative Management of Hairy Tongue Lesion Resistance to Treatment

Nazanin Samiei1, Hadi Kaseb Ghane2, Reza Fekrazad3, 4

1 Periodontics Department, School of Dentistry, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

2 Department of Prosthodontics, Dental Branch, Islamic Azad University of Medical Sciences, Tehran, Iran

3 Radiation Sciences Research Center, Laser Research Center in Medical Sciences, AJA University of Medical Sciences, Tehran, Iran

4 International Network for Photo Medicine and Photo Dynamic Therapy (INPMPDT), Universal Scientific Education and Research Network (USERN), Tehran, Iran

Hindawi. Case Reports in Dentistry, Volume 2021, Article ID 656884, 5 pages, https://doi.org/10.1155/2021/5656884

Artykuł dostępny jest pod adresem:

https://downloads.hindawi.com/journals/crid/2021/5656884.pdf

Materiał redakcyjny