Separatory: apele do ministra zdrowia, instrukcje dla lekarzy

Usunięcie wypełnienia amalgamatu jako świadczenie w katalogu świadczeń gwarantowanych NFZ? O to apeluje samorząd lekarski w liście do ministerstwa zdrowia. Apeli, uwag i wątpliwości dotyczących tego gorącego w ostatnich tygodniach tematu jest więcej. Przypomnijmy – zgodnie z unijnymi regulacjami od 1 stycznia 2019 r. gabinety, w których stosowany jest amalgamat stomatologiczny oraz usuwane są wypełnienia amalgamatu stomatologicznego lub zęby zawierające takie wypełnienia, muszą być wyposażone w separatory amalgamatu.

Samorząd lekarski zaapelował do ministerstwa zdrowia, by do katalogu świadczeń gwarantowanych dołączyć świadczenie usunięcia wypełnienia amalgamatowego. Izba Lekarska zaznaczy, by – do czasu dokonania taryfikacji świadczeń – przypisać temu świadczeniu nie mniej niż 60  punktów rozliczeniowych.

– Wobec nowych obowiązków nałożonych na lekarzy dentystów w art. 10 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/852 z dnia  17 maja 2017 r. w sprawie rtęci oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1102/2008, związanych z koniecznością instalacji od dnia 1 stycznia 2019 r.  separatorów amalgamatu oraz mając na uwadze, że w wykazie materiałów stomatologicznych stosowanych przy udzielaniu świadczeń gwarantowanych, określonych w załączniku nr 11 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego znajduje się amalgamat, wniosek ten, podyktowany względami bezpieczeństwa pacjentów oraz lekarzy dentystów jest jak najbardziej zasadny. Wycena publicznych świadczeń stomatologicznych, będąca wynikiem niezmienianej od lat, oraz znacznie zróżnicowanej w obrębie kraju wyceny punktu rozliczeniowego – nie pozwala gabinetom stomatologicznym na sfinansowanie inwestycji instalacji separatorów amalgamatu z bieżących przychodów kontraktu stomatologicznego. Wobec powyższego określenie wprost w rozporządzeniu liczby 40 punktów rozliczeniowych zabezpieczy stały poziom wyceny tego świadczenia, do czasu rzetelnej taryfikacji wszystkich świadczeń stomatologicznych – czytamy w apelu.

Samorząd lekarski zaapelował też o refundację kosztów „dostosowania gabinetów stomatologicznych do wymogów wynikających z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego”. Izba zwraca uwagę, że realizacja ww. obowiązku stanowi dla lekarzy dentystów znaczny wydatek, a koszt instalacji (zakup i montaż) separatora amalgamatu nie będzie jedynym wydatkiem związanym z wykonaniem przedmiotowego obowiązku. Na gabinetach stomatologicznych będzie ciążyła konieczność pokrycia kosztów serwisowania zainstalowanych urządzeń, a wraz z upływem lat – ich wymiany, a także pojawią się zwiększone koszty związane z utylizacją odpadów amalgamatowych.

– Biorąc pod uwagę, że celem przedmiotowego Rozporządzenia UE jest wyłącznie ochrona środowiska, będąca zadaniem należącym do władz państwowych oraz samorządu terytorialnego Naczelna Rada Lekarska apeluje o refundację kosztów dostosowania gabinetów stomatologicznych do wymogów wynikających z Rozporządzenia – czytamy w apelu.

Separatory amalgamatu. Instrukcje dla lekarzy

W podpisanym przez Naczelną Radę Lekarską stanowisku czytamy, że od dnia 1 stycznia 2019 r. praca gabinetu lekarza dentysty, w aspekcie stosowania amalgamatu stomatologicznego powinna polegać na zastosowaniu się do jednego z trzech modeli:

Model 1:  do czasu podjęcia przez władze publiczne decyzji, o których mowa w apelach wymienionych w pkt. 1 lub 2, gabinety stomatologiczne, które chcą docelowo wykonywać wypełnienia amalgamatowe i je usuwać, a nie chcą bez zapewnienia należytej refundacji ryzykować inwestycji w separator amalgamatu, powinny w regulaminie podmiotu, sporządzonym na podstawie art. 24 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej zawrzeć informację o tym, że do czasu instalacji separatora wspartej skutkami jednej z powyższych decyzji (z pkt.1-w przypadku wszystkich gabinetów lub z pkt. 2-w przypadku gabinetów posiadających kontrakt z NFZ):

– usuwają wypełnienia amalgamatowe tylko w przypadkach, kiedy nie mają możliwości skierowania pacjenta do gabinetu wyposażonego w separator, oraz

– nie zakładają wypełnień amalgamatowych.

Model 2: gabinet inwestujący w chwili obecnej w instalację separatora amalgamatu, lub posiadający taką instalację, spełniającą warunek zatrzymywania co najmniej 95% cząstek amalgamatu (art.10 ust 4 lit. a Rozporządzenia UE) musi mieć możliwość skorzystania z zastosowanej przez władze publiczne formy refundacji kosztów, o której mowa w Apelu NRL do Prezesa RM. Gabinet taki, z racji posiadania separatora pracuje z amalgamatem stomatologicznym usuwając i zakładając wypełnienia amalgamatowe, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w art.10 ust. 2 Rozporządzenia UE (zęby mleczne, wypełnienia u dzieci i młodzieży poniżej 15 r.ż. oraz kobiet ciężarnych i karmiących).

Model 3: gabinet stomatologiczny, w regulaminie podmiotu sporządzonym na podstawie art. 24 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej dodaje informację, że całkowicie i bezterminowo nie zakłada wypełnień amalgamatowych i z zastrzeżeniem przypadków pierwszej pomocy polegającej na trepanacji zęba poprzez wypełnienie amalgamatowe- również ich nie usuwa.

Szereg wątpliwości dot. obowiązków instalowania separatorów

Ponadto Naczelna Rada Lekarska zwraca uwagę na istotny błąd w art. 10 ust. 4 Rozporządzenia UE, polegający na przyjęciu związku pomiędzy usuwaniem zębów zawierających wypełnienia amalgamatowe a obowiązkiem instalacji separatora amalgamatu. W ocenie samorządu lekarskiego związek ten nie istnieje. Wypełnienia amalgamatowe usuwane są razem z zębami, tym samym razem z usuniętym zębem podlegają zasadom gospodarki odpadami medycznymi i poza nielicznymi sytuacjami, kiedy w trakcie ekstrakcji zachodzi konieczność naruszenia wypełnienia amalgamatowego (np. separacji korzeni z pozostałością części koronowej zawierającej takie wypełnienie) procedura ekstrakcji zęba nie powoduje dostania się opiłków amalgamatu do wody opuszczającej system wodny unitu stomatologicznego (a tylko tę część obsługuje separator).

Wobec powyższego, dla ustalenia obowiązku instalacji separatora bez znaczenia pozostaje gotowość do udzielenia pacjentowi pomocy, polegającej na:

– trepanacji komory zęba poprzez istniejące wypełnienie amalgamatowe,

– ekstrakcji, również z separacją korzeni zęba z resztą części koronowej zawierającą takie wypełnienie, lub

– sytuacji, w której lekarz dentysta uzna założenie takiego wypełnienia za absolutnie niezbędne z uwagi na szczególne potrzeby medyczne pacjenta (art. 10 ust. 2 Rozporządzenia UE).