Fluoryzacja wody wyrównuje różnice społeczne w zdrowiu jamy ustnej

Fluoryzacja wody pitnej to jedno z najskuteczniejszych narzędzi profilaktyki próchnicy u dzieci – wynika z najnowszych badań australijskich naukowców. Co więcej, jak pokazuje analiza danych ponad 17 tysięcy dzieci, korzyści te są szczególnie widoczne wśród najmłodszych z rodzin o niższym statusie społeczno-ekonomicznym. Wyniki badań rzucają nowe światło na rolę fluoru w zmniejszaniu nierówności zdrowotnych oraz wspieraniu najbardziej potrzebujących grup społecznych.

Fluoryzacja wody skutecznie przeciwdziała próchnicy u dzieci, jednak – jak pokazują najnowsze badania naukowców z Uniwersytetu Queensland – największe korzyści przynosi dzieciom pochodzącym z mniej uprzywilejowanych środowisk społeczno-ekonomicznych.

Zespół badaczy pod kierownictwem prof. Loca Do z Wydziału Stomatologii Uniwersytetu Queensland – we współpracy z naukowcami z Instytutu Naukowego w Tokio oraz Uniwersytetu w Adelajdzie – przeanalizował wpływ fluoryzowanej wody na zdrowie jamy ustnej dzieci w Australii. W badaniu zestawiono ekspozycję na fluor z takimi czynnikami, jak status społeczno-ekonomiczny, sytuacja rodzinna i geograficzna.

– To pierwsze badanie na tak wysokim poziomie, które pokazuje, że fluoryzacja wody jako strategia populacyjna może skutecznie zmniejszać nierówności w zdrowiu jamy ustnej dzieci – podkreślił cytowany w komunikacie prasowym uczelni prof. Do. – Choć fluor przynosi korzyści wszystkim, najbardziej zyskują na nim dzieci z grup najmocniej narażonych na próchnicę.

Fluor skuteczniejszy tam, gdzie potrzeba go bardziej

Badacze przeanalizowali dane dotyczące zdrowia jamy ustnej 17 500 dzieci w wieku od 5 do 14 lat, zebrane w ramach ogólnokrajowego badania National Child Oral Health Study (NCOHS) w latach 2012-2014.

– Próchnica zębów to jedna z najczęstszych chorób na świecie – dotyka ponad 2,5 miliarda ludzi. Chociaż istnieje wiele dowodów na to, że fluoryzacja wody zapobiega próchnicy, niewiele wiadomo było dotąd o jej wpływie na zmniejszanie nierówności zdrowotnych – i właśnie temu poświęciliśmy naszą analizę – zaznaczył prof. Do.

Dzięki opracowanemu algorytmowi badacze prześledzili wpływ fluoryzacji wody na tle 47 zmiennych demograficznych i społecznych, takich jak dochód rodziny, poziom wykształcenia rodziców, zatrudnienie, czy sytuacja mieszkaniowa.

Dr Yusuke Matsuyama z tokijskiego Instytutu Naukowego zauważył, że dzieci przez całe życie mające dostęp do fluoryzowanej wody cieszyły się lepszym stanem uzębienia – jednak szczególnie wyraźne efekty obserwowano u dzieci z rodzin o niższym statusie społecznym.

– W grupie dzieci w pełni eksponowanych na fluor, która stanowiła 58,1% badanych, częściej spotykano dzieci z rodzin o wyższych dochodach, z prywatnym ubezpieczeniem dentystycznym i lepszym ogólnym stanem zdrowia jamy ustnej. Ale największe korzyści z fluoryzacji obserwowaliśmy wśród dzieci z rodzin o niższych dochodach, rodzin niepełnych oraz zamieszkujących uboższe rejony – powiedział dr Matsuyama.

Fluoryzacja jako narzędzie profilaktyki społecznej

Zdaniem prof. Do, wyniki te potwierdzają, że fluoryzacja wody przynosi realne i uniwersalne korzyści zdrowotne – niezależnie od sytuacji materialnej czy społecznej.

– Choć wszyscy czerpią z niej korzyści, to dzieci z rodzin o niższym statusie społecznym odnoszą je w większym stopniu, bo są bardziej narażone na próchnicę z powodu ograniczonego dostępu do opieki stomatologicznej czy edukacji zdrowotnej. Fluoryzacja pomaga w zmniejszaniu tych różnic – podsumował prof. Do.

Pełne wyniki badania zostały opublikowane na łamach prestiżowego czasopisma „International Journal of Epidemiology”.

Objawy złych nawyków, takich jak przygryzanie wargi czy policzka, pierwsze symptomy bruksizmu, skutki uboczne przyjmowania leków lub różnego rodzaju zaburzeń ogólnoustrojowych – m.in. o tym mogą świadczyć wykrywane podczas badania stomatologicznego zmiany w obrębie błon śluzowych jamy ustnej u dzieci. – Błona śluzowa jest dla ciała tym, czym dla duszy są oczy, czyli zwierciadłem. Na niej widać wszystko – mówi prof. dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk, kierownik Zakładu Stomatologii Dziecięcej WUM, prezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej, konsultant krajowa z zakresu stomatologii dziecięcej.

Źródło: https://www.uq.edu.au