Rak głowy i szyi – co wpływa na przeżywalność?

Obniżona jakość życia związana ze złym stanem zdrowia jamy ustnej po rozpoznaniu nowotworu głowy i szyi może mieć wpływ na perspektywy przeżywalności pacjenta. Wyniki badania naukowców z Norwegii zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym „BMC Oral Health”.

Dodatkowo, jak napisali autorzy, zanik kości zębodołowej, będący skutkiem periodontitis, może mieć przełożenie na mniejsze długoterminowe przeżycie osób zmagających się z rakiem płaskonabłonkowym głowy i szyi.

– Utrata kości zębodołowej wraz z niską jakością życia w związku ze stanem zdrowia jamy ustnej zgłaszanym przez pacjentów, była prognostykiem mniejszych szans na długoterminowe przeżycie – napisali autorzy z zespołu pod kierownictwem dr Mirny Farran, chirurga szczękowo-twarzowego ze Szpitala Uniwersyteckiego Haukeland i Uniwersytetu w Bergen.

Choroby przyzębia i obniżona jakość życia w związku ze złym stanem zdrowia jamy ustnej to istotne czynniki prognostyczne przeżycia w przypadku raka jamy ustnej – nawet jeśli mechanizmy związane z tym wpływem pozostają niejasne. Badanie naukowców z Bergen miało na celu ocenę pięcioletniego i długoterminowego przeżycia pacjentów z rakiem płaskonabłonkowym głowy i szyi (HNSCC) z uwzględnieniem patologii przyzębia, wyników badania obrazowego i obniżonej jakości życia powiązanej ze stanem jamy ustnej w momencie diagnozy.

Badanie z udziałem 79 pacjentów z HNSCC

Do badania włączono 79 pacjentów Szpitala Uniwersyteckiego Haukeland z grupy 106 pacjentów, u których zdiagnozowano raka płaskonabłonkowego głowy i szyi między listopadem 2002 a czerwcem 2005 r. Oceniano jakość życia zgłaszaną przez pacjentów i wskaźniki zaniku wyrostka zębodołowego mierzonego przy pomocy OPG. Zanik wyrostka o ≥ 4 mm na co najmniej dwóch zębach trzonowych lub przedtrzonowych wskazywał na chorobę przyzębia.

Jakość życia związana ze zdrowiem jamy ustnej oceniano za pomocą walidowanej norweskiej wersji kwestionariusza EORTC QLQ H&N-35 poprzez wywiady strukturalne. QLQ H&N-35 ocenia siedem obszarów dotyczących funkcji oraz sześć objawów związanych z rakiem głowy i szyi. Wskaźniki przeżycia przedstawiono jako procent przeżycia lub ryzyko względne (RR) z 95% przedziałami ufności (CI).

W analizie jednowymiarowej zanik wyrostka znacząco zwiększał śmiertelność (RR = 2,28; CI, 1,22–4,28; p = 0,01) i wskazywał na silny trend w analizie wieloczynnikowej skorygowanej o czynniki kliniczne (RR = 1,95; CI, 0,98–3,87; p = 0,056). Niższe wyniki jakości życia w kontekście zdrowia jamy ustnej wskazywały na skrócenie długoterminowego przeżycia zarówno w analizie jednoczynnikowej (RR = 3,58; CI, 1,99-6,45; p < 0,001), jak i wieloczynnikowej (RR = 2,17; CI, 1,17-4,01; p = 0,014).

Analiza regresji Coxa potwierdziła, że jakość życia związana ze zdrowiem jamy ustnej (p = 0,007) oraz utrata kości zębodołowej (p = 0,034) są istotnymi predyktorami długoterminowego przeżycia po skorygowaniu o zmienne kliniczne.

Praca pt. „Periodontitis and dental quality of life predict long-term survival in head and neck cancer” ukazała się w czasopiśmie „BMC Oral Health”.

Jednym z najważniejszych czynników ryzyka rozwoju nowotworów obszaru szyi i głowy – w tym jamy ustnej – jest palenie papierosów. Dużą rolę w diagnozowaniu palaczy i zwracaniu uwagę na zwiększone ryzyko pojawienia się u nich raka odgrywają lekarze dentyści. – Lekarz dentysta jako jeden z pierwszych może podczas badania pacjenta zauważyć, że pali on papierosy. W takiej sytuacji warto wykonać tzw. minimalną interwencję, czyli wprost zapytać, czy pacjent pali, a jeśli uzyska się twierdzącą odpowiedź, dać mu kontakt np. do poradni leczenia uzależnień, gdzie otrzyma pomoc w walce z nałogiem – mówi dr n. med. Paweł Koczkodaj, absolwent zdrowia publicznego na WUM, specjalista zdrowia publicznego, adiunkt w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowym Instytucie Badawczym, ambasador Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem w Polsce.

Źródła: https://www.drbicuspid.com/

https://bmcoralhealth.biomedcentral.com/