Palący nastolatkowie a zmiany genetyczne u ich dzieci
Palący nastolatkowie a zmiany genetyczne u ich dzieci
Spis treści
Badanie zespołu naukowców z Wielkiej Brytanii, Norwegii, Danii, Szwecji, Islandii, Hiszpanii oraz Australii dowiodło, że palenie tytoniu przez chłopców we wczesnym wieku nastoletnim może w przyszłości mieć wpływ na uszkodzenie genów u ich dzieci, zwiększając u kolejnego pokolenia ryzyko rozwoju astmy, otyłości oraz ograniczenia czynności płuc.
Badania, których wyniki opublikowano w dniu 31 sierpnia 2023 roku, są pierwszymi badaniami na ludziach, które wykazują biologiczny mechanizm stojący za wpływem palenia papierosów przez młodych mężczyzn na zdrowie ich przyszłych dzieci.
Naukowcy z kilkunastu ośrodków w Europie oraz z australijskich uniwersytetów w Melbourne i Perth zbadali profile epigenetyczne 875 osób w wieku od 7 do 50 lat i zachowania ich ojców, związane z paleniem tytoniu. Stwierdzili oni zmiany epigenetyczne (takie, które zmieniają ekspresję genów) w 19 miejscach zmapowanych do 14 genów u dzieci ojców, którzy palili przed 15. rokiem życia. Te zmiany w sposobie upakowania DNA w komórkach (metylacja) regulują ekspresję genów (włączanie ich i odłączanie) i są związane z występowaniem astmy, otyłości oraz „świszczącego oddechu”.
„Zdrowie przyszłych pokoleń zależy od działań podejmowanych przez młodych ludzi dzisiaj”
Profesor Cecilie Svanes z Uniwersytetu w Bergen (Norwegia) i dyrektor naukowy badania RHINESSA powiedziała: – Nasze badania w ramach dużych międzynarodowych badań: RHINESSA, RHINE i ECRHS wykazały, że zdrowie przyszłych pokoleń zależy od działań i decyzji podejmowanych przez młodych ludzi dzisiaj – na długo przed tym, zanim zostaną rodzicami. W szczególności dotyczy to chłopców we wczesnym okresie dojrzewania oraz matek / babć zarówno przed ciążą, jak i w jej trakcie. To naprawdę ekscytujące, że udało nam się zidentyfikować mechanizm, który wyjaśnia nasze obserwacje w kohortach.
Współautor pracy dr Negusse Kitaba z Uniwersytetu w Southampton (Wielka Brytania) powiedział: – Zmiany w markerach epigenetycznych były znacznie bardziej widoczne u dzieci, których ojcowie zaczęli palić w okresie dojrzewania, niż u tych, których ojcowie zaczęli palić w dowolnym momencie przed poczęciem. Wczesny okres dojrzewania to czas zasadniczych zmian fizjologicznych u chłopców. To właśnie wtedy powstają komórki macierzyste, które będą wytwarzać plemniki przez resztę ich życia.
W kontekście palenia naukowcy porównali również profile osób, których ojcowie palili jeszcze przed poczęciem potomka, z profilami uczestników badania, którzy sami palili oraz tych, których matki paliły przed zajściem w ciążę. – Odkryliśmy, że 16 z 19 markerów związanych z paleniem przez ojców w wieku nastoletnim nie było wcześniej wiązanych z paleniem matki lub paleniem ich dzieci. Sugeruje to, że te nowe biomarkery metylacji DNA mogą być unikalne dla dzieci, których ojcowie palili we wczesnym okresie dojrzewania – przyznał dr Gerd Toril Mørkve Knudsen z Uniwersytetu w Bergen.
Palenie e-papierosów przez nastolatków jest „głęboko niepokojące”
Liczba palaczy wśród młodych ludzi w Wielkiej Brytanii w ostatnich latach spadła. Jednak współautor badania, prof. John Holloway z Uniwersytetu w Southampton i NIHR Southampton Biomedical Research Centre, jest zaniepokojony tym, że palić zaczynają już dzieci. – Część badań przeprowadzonych na zwierzętach wskazuje na to, że nikotyna może powodować zmiany epigenetyczne u potomstwa. Jest więc bardzo niepokojące, że dzisiejsi nastolatkowie, a zwłaszcza nastoletni chłopcy, są obecnie narażeni na bardzo wysokie poziomy nikotyny z powodu używania e-papierosów – powiedział prof. Holloway
– Wnioski płynące z naszego badania pochodzą od osób, których ojcowie palili jako nastolatkowie w latach 60. i 70., gdy palenie tytoniu było znacznie bardziej powszechne. Nie możemy być pewni, że e-papierosy będzie miał podobne skutki w następnych pokoleniach, ale nie powinniśmy czekać kilku pokoleń, aby udowodnić, jaki wpływ może mieć to na dzisiejszych nastolatków. Musimy działać już teraz – kontynuował John Holloway.
Odkrycie międzynarodowego zespołu naukowców ma znaczący wpływ dla zdrowia publicznego. Wynika z niego, że brak przeciwdziałania narażeniu młodych nastolatków może negatywnie przekładać się na zdrowie układu oddechowego przyszłych pokoleń, jeszcze bardziej pogłębiając nierówności zdrowotne w nadchodzących dziesięcioleciach.
Artykuł pt. „Fathers’ preconception smoking and offspring DNA methylation” został opublikowany w czasopiśmie naukowym „Clinical Epigenetics”.
Jaka jest rola lekarza stomatologa jako lekarza pierwszego kontaktu w walce z nałogiem nikotynizmu? Co lekarz zrobić może, a wręcz powinien? Mówi prof. Tomasz Konopka.
T.H.
https://clinicalepigeneticsjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13148-023-01540-7
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, do wystawiania recept na bezpłatne leki dla dzieci i seniorów uprawnieni są tylko lekarze pracujący w jednostkach mających podpisaną umowę z NFZ-em. Naczelna Izba Lekarska chce zmiany tych zasad i zdjęcia niesłusz...
- Chcemy zmienić czas leczenia refundowanego, bo dziś nie trafiamy z rozwojem. Chłopcy są pokrzywdzeni, bo ich skok wzrostowy następuje dwa lata po refundacji - mówi w rozmowie z Dentonetem krajowy konsultant ds. ortodoncji, prof. dr hab. n. med. Bea...
Zmiany klimatu, zanieczyszczenie i degradacja środowiska sprzyjają szerzeniu się oporności na antybiotyki – informują na łamach "Environmental Pollution" badacze z Polski. Antybiotyki są uważane za jedno z największych osiągnięć medycyny XX w. Ich w...
Terminy i sposób składania wniosków o kredyt na studia medyczne, niezbędne elementy umowy, tryb wypłaty i spłaty oraz umarzania – to niektóre zagadnienia unormowane w rozporządzeniu ministra zdrowia opublikowanym w czwartek w Dzienniku Ustaw. Rozporz...
Premier Mateusz Morawiecki ogłosił wprowadzenie tzw. tarczy antyputinowskiej, której celem jest łagodzenie negatywnych skutków gospodarczych związanych z agresją Rosji na Ukrainę oraz inflacją. Zakłada ona m.in. zmiany podatkowe w Polskim Ładzie - to...
1 kwietnia 2022 r. zostaje wstrzymane odrębne finansowanie procedury wykonywania testów do diagnostyki SARS-CoV-2 przez apteki ogólnodostępne, laboratoria i mobilne punkty pobrań, a także inne podmioty lecznicze włączone w system testowania z Fundusz...
12 lipca zmieni się sposób logowania do Rejestru Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą. Od tego dnia logowanie będzie można wykonać wyłącznie za pośrednictwem systemu login.gov.pl. Logowanie przez system login.gov.pl możliwe jest na trzy spo...
W Stanach Zjednoczonych wprowadzane są różne modyfikacje w zawodzie asystentki stomatologicznej. Ze względu na specyfikę tamtejszego systemu prawnego, na samodzielne kroki decydować się mogą nie tylko władze federalne, ale również stanowe. W niektóry...
Posłanka Joanna Fabisiak skierowała do ministra zdrowia interpelację w sprawie zmiany zasad przyznawania warunkowego prawa wykonywania zawodu lekarzom i lekarzom dentystom z Ukrainy. Jest to spowodowane m.in. brakiem chętnych polskich lekarzy, mający...
– Wyróżniamy wiele genów, których zmienność może doprowadzić do zwiększenia, a czasem do obniżenia ryzyka choroby próchnicowej. Jeśli chcecie Państwo dowiedzieć się więcej na ten temat, zapraszam na 3. Konferencję Dentonet Online – mówi dr n. med. Pa...
1 stycznia wchodzi w życie część przepisów nowej ustawy o wyrobach medycznych. NIL przypomina, że jest to m.in. zakaz reklamowania wyrobów medycznych przez lekarza, farmaceutę lub inną osobę, która na potrzeby promocyjne stwarza pozory wykonywania za...
