Zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego powiązane z depresją i somatyzacją

Autorzy artykułu opublikowanego 13 września w czasopiśmie „Journal of Prosthetic Dentistry” dowodzą, że u pacjentów z nieprawidłowościami w pracy stawu skroniowo-żuchwowego częściej występują zaburzenia psychiczne. W tym kontekście naukowcy skoncentrowali się przede wszystkim na depresji oraz somatyzacji – zaburzeniu, w którym objawy nie mają możliwej do zidentyfikowania przyczyny.

Zaburzenia czynnościowe stawu skroniowo-żuchwowego (ang. temporomandibular disorders; TMD) mają wpływ na mięśnie zaangażowane w żucie, pracę stawu skroniowo-żuchwowego oraz inne powiązane struktury. Zaburzenia te są zwykle główną przyczyną bólu w strefie orofacjalnej i mogą prowadzić do problemów natury psychicznej.

Aby przeprowadzić swoje badanie, naukowcy z Uniwersytetu Passo Fundo w Brazylii poddali analizie dostępne artykuły, w których oceniano poziom depresji i somatyzacji u pacjentów z zaburzeniami skroniowo-żuchwowymi zdiagnozowanymi według kryteriów Diagnostic Research for Temporomandibular Disorders. Do badania włączono łącznie 22 prace.

Depresja i somatyzacja u połowy pacjentów za zaburzeniami TMD

Występowanie depresji i somatyzacji u pacjentów z rozpoznaniem zaburzeń skroniowo-żuchwowych ocenia się odpowiednio na 43% oraz 60%. Średni ogólny wynik dla depresji został oszacowany na 0,92, co w skali stosowanej przez badaczy jest klasyfikowane jako „umiarkowana depresja”. Średni ogólny wynik dla somatyzacji oszacowano na 1,09, co według skali klasyfikowane jest jako „ciężka somatyzacja”.

– W naszym badaniu ustalono, że u dużej części pacjentów ze zdiagnozowanymi zaburzeniami skroniowo-żuchwowymi leczonych w związku z TMD występuje pewien stopień somatyzacji – napisali autorzy badania z zespołu kierowanego przez dr Gabriellę Caovillę Felin z Uniwersytetu Passo Fundo (Brazylia).

Ponadto wśród pacjentów z TMD najczęściej rozpoznawano zaburzenie mięśniowe, a następnie skojarzenie zaburzenia mięśniowego z innym rozpoznaniem. Odkrycie to jest zgodne z poprzednim badaniem, w którym dowiedziono, że ból mięśni był najczęstszą przyczyną bólu orofacjalnego.

Przewlekłe TMD powoduje ból utrudniający codzienne funkcjonowanie

– U pacjentów z więcej niż jednym rozpoznaniem zaburzenia TMD o charakterze przewlekłym, powodującym dolegliwości bólowe utrudniające codzienne funkcjonowanie, częściej występowała depresja, większa intensywność bólu, somatyzacja i upośledzenie pracy żuchwy w porównaniu z osobami, u których słabsze dolegliwości w mniejszym zakresie utrudniały funkcjonowanie – napisali autorzy artykułu.

Depresja i somatyzacja są uznawane za czynniki ryzyka TMD, a te dwa stany psychiczne mogą tym bardziej pogłębić objawy i utrwalić zaburzenia skroniowo-żuchwowe. Nadaktywność mięśni związana z występującym stresem oraz nawyki, które rzutują na zdrowie jamy ustnej to – oprócz czynnika psychicznego – inne możliwe czynniki etiologiczne, który zaostrzają objawy, ale też powstrzymują pacjentów przed szukaniem fachowej pomocy.

Autorzy artykułu dodali, że w oparciu o wyniki przeprowadzonego przez nich badania, pacjenci z zaburzeniami skroniowo-żuchwowymi powinni być poddani badaniom przesiewowym pod kątem depresji i somatyzacji.

– W przypadku pacjentów z zaburzeniami TMD pod uwagę powinny być brane czynniki psychologiczne, ponieważ mogą być one głównym czynnikiem ryzyka powstawania lub utrwalania zaburzeń skroniowo-żuchwowych – podsumowali autorzy pracy pt. „Częstość występowania zaburzeń psychicznych u pacjentów z zaburzeniami skroniowo-żuchwowymi: Przegląd systematyczny i metaanaliza” (Prevalence of psychological disorders in patients with temporomandibular disorders: A systematic review and meta-analysis).

– Zaburzenia w stawie skroniowo-żuchwowym są bardzo ważnym elementem pracy dentysty – mówi dr n. med. Michał Paulo. Jego zdaniem, problem zaburzeń w stawie skroniowo-żuchwowym będzie w polskim społeczeństwie narastał.

T.H.

źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=apm&pag=dis&ItemID=332216

https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0022391322004826