24 czerwca – Światowy Dzień Chorych na Osteoporozę

24 czerwca obchodzony jest Światowy Dzień Chorych na Osteoporozę. Jego głównym celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie tej groźnej, a jednocześnie długotrwale bezobjawowej choroby, a także zachęcenie do regularnych badań profilaktycznych. Nie można zapominać, że istnieją wzajemne, dobrze zbadane i udokumentowane związki między osteoporozą a zdrowiem jamy ustnej.

Osteoporoza – zwana „cichym złodziejem kości” – jest chorobą szkieletu prowadzącą do złamań kości, które mogą wystąpić nawet po niewielkim urazie. Nadmierna podatność na uszkodzenia w osteoporozie wynika ze zmniejszenia gęstości mineralnej kości. Problem w tym, że dopóki nie dojdzie do zwiększenia kruchości i podatności kości na złamania, osteoporoza nie daje żadnych widocznych objawów i nie wywołuje dolegliwości.

Osteoporoza może dotyczyć osób w każdym wieku. W młodszym najczęściej wynika z zaburzeń wtórnych, różnego typu endokrynopatii czy stosowanych leków (m.in. sterydów wykorzystywanych szeroko w reumatologii). Znaczenie ma również styl życia – palenie papierosów, siedzący tryb życia, nadużywanie alkoholu, niewłaściwa dieta, w tym niedobór wapnia i witaminy D.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zalicza osteoporozę do głównych chorób cywilizacyjnych. Złamania spowodowane osteoporozą mogą znacząco ograniczyć sprawność i jakość życia pacjentów. Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia, w Polsce w 2022 r. było 2,1 mln chorych na osteoporozę, z czego 1,7 mln to kobiety. Niestety, wiele osób – dopóki nie dojdzie do pierwszego złamania – nie zdaje sobie sprawy z choroby. Dlatego po 50. roku życia bardzo ważne są badania profilaktyczne, zwłaszcza badanie densytometryczne, polegające na pomiarze gęstości mineralnej kości. Jest całkowicie bezbolesne, pozwala na wczesne wykrycie osteoporozy i może zapobiec kalectwu.

Osteoporoza a zdrowie jamy ustnej

Osteoporoza jest diagnozowana głównie u kobiet w okresie menopauzy. Wówczas w organizmie spada produkcja estrogenu i progesteronu – dwóch niezbędnych hormonów odgrywających ważną rolę w utrzymaniu gęstości kości oraz zdrowiu jamy ustnej.

Estrogen pomaga zachować gęstość kości na prawidłowym poziomie, dlatego spadek poziomu tego hormonu w okresie menopauzy (oraz po nim) może przyczynić się do utraty gęstości kości, w tym także do osteoporozy. Może to również wpływać na stan wyrostka zębodołowego, w którym osadzone są zęby, a tym samym zwiększyć ryzyko utraty zębów – szczególnie w przypadku współwystępowania chorób przyzębia.

Jak poinformowało North American Menopause Society (NAMS) powołując się na badania przeprowadzone w Brazylii, terapia estrogenami wykorzystywana w leczeniu osteoporozy u kobiet w wieku menopauzalnym ma bardzo dobry wpływ również na stan zdrowia ich dziąseł.

Z kolei badacze ze Szkoły Higieny Jamy Ustnej Uniwersytetu Medycznego w Tajpej na Tajwanie na podstawie przeprowadzonych badań ustalili, że około 40% pacjentów w średnim wieku z osteoporozą oraz 33% pacjentów z osteopenią jest zagrożonych rozwojem chorób przyzębia. – Wykazaliśmy, że obniżona masa kostna zwiększa ryzyko choroby przyzębia u młodych dorosłych – podali naukowcy z grupy kierowanej przez dr Hsin-Hua Chou.

– Musimy zdawać sobie sprawę, że pacjenci w wieku senioralnym często mają ograniczone funkcje poznawcze, np. niedosłyszą. Lekarz dentysta musi umieć skutecznie komunikować się z takimi pacjentami. Często wymagają oni większej empatii, dłuższego czasu poświęconego na rozmowę, przekazywanie zaleceń i instrukcji – mówi o pracy z osobami w podeszłym wieku prof. Agnieszka Mielczarek, prodziekan ds. kształcenia Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego WUM, kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej WUM, konsultant krajowy w dziedzinie stomatologii zachowawczej z endodoncją. Zapraszamy do obejrzenia materiału filmowego!

Źródła: https://www.nfz.gov.pl/

https://www.sciencedaily.com/