Badanie pantomograficzne w praktyce: historia, wskazania, przebieg
Badanie pantomograficzne w praktyce: historia, wskazania, przebieg
Badanie pantomograficzne to jedna z najczęściej wykorzystywanych metod diagnostycznych w stomatologii. Pozwala ono na uzyskanie jednego zdjęcia przedstawiającego wszystkie zęby oraz otaczające je tkanki.
Badanie pantomograficzne – zwane również pantomogramem lub panoramą zębów – to wykorzystywana w stomatologii radiologiczna metoda diagnostyki. Pozwala ono na uzyskanie jednego zdjęcia struktur twarzy, na którym widoczne są wszystkie zęby pacjenta (również te zatrzymane i niewyrznięte) oraz otaczające je tkanki: tkanka kostna, zatoki szczękowe, wyrostki żuchwy, szczęka czy łuki zębowe. Ogólnie, badanie pantomograficzne pozwala na uzyskanie całościowego obrazu stanu uzębienia pacjenta.
Historia badania pantomograficznego sięga lat 40. XX wieku. W 1943 r. Niemiec Horst Beger otrzymał patent na wykonywanie tego typu zdjęć, zaś trzy lata później – niezależnie od Begera – wyniki swoich prac opublikował Szwajcar Walter Ott. W 1948 r. opracowano metodę wykonywania zdjęć pantomograficznych wykorzystywaną do dziś, czyli z zewnątrzustną lampą i kliszą, obracającymi się wokół głowy pacjenta. Pierwszy pantomograf wypuściła na rynek w latach 60. firma S.S. White and Company.
Wykonanie badania pantomograficznego wymaga odpowiedniego przygotowania pacjenta przez zespół stomatologiczny. Przede wszystkim musi on usunąć wszelkie przedmioty z okolic głowy i szyi: biżuterię, okulary, aparaty słuchowe oraz ruchome uzupełnienia protetyczne. Następnie pacjent wkłada fartuch ochronny. Kluczowe jest odpowiednie ustawienie pacjenta do badania: musi on stanąć w pozycji wyprostowanej, uchwycić rękoma poręcze, ułożyć podbródek na specjalnej podpórce i objąć zębami siecznymi zagryzak. Ważne jest to, aby zęby sieczne znalazły się w przeznaczonym do tego wgłębieniu.
W trakcie badania pantomograficznego lampa rentgenowska wraz z płytą elektroniczną odbierającą obraz krążą wokół głowy pacjenta. Pozwala to na uzyskanie zdjęcia uwidaczniającego wszystkie zęby wraz ze strukturami sąsiadującymi. Jest ono bardzo przydatne w planowaniu leczenia ortodontycznego oraz protetycznego, ocenie liczby i umiejscowienia zębów, diagnozie stanu przyzębia oraz zmian patologicznych kości, diagnozowaniu urazów części twarzowych czaszki, a także ocenie radiologicznej wieku zębowego.
Zdecydowana większość badań naukowych potwierdza, że wykonanie zdjęcia pantomograficznego niesie ze sobą mnóstwo zalet: jest ono krótkotrwałe, ma duży zakres obrazowania oraz charakteryzuje się niską dawką przyjmowanych przez pacjenta promieni rentgenowskich. Z tego powodu – zgodnie ze współczesnymi standardami – badanie pantomograficzne powinno być wykonywane przy każdym kompleksowym leczeniu stomatologicznym.
Panoramę, czyli zdjęcie pantomograficzne, warto wykonać zawsze przed rozpoczęciem leczenia stomatologicznego. Do czego służy? Jak się je wykonuje? Wyjaśnia lek. dent. Aneta Grochowina.
AF
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Choć implantologia jest – słusznie – uznawana za jedną z najmłodszych dziedzin stomatologii, jej historia sięga starożytności. Nie zmienia to faktu, że współczesne implanty zębowe, dzięki którym pacjenci odzyskują nie tylko estetykę uśmiechu, ale tak...
Zdjęcie pantomograficzne – nazywane także pantomogramem, RTG panoramicznym albo panoramą – to jedno z podstawowych badań obrazowych w diagnostyce stomatologicznej. Pozwala na jednoczesną ocenę wszystkich zębów, struktur kostnych żuchwy i szczęki, sta...
Otyłość może przyczyniać się do poważniejszych objawów COVID-19 poprzez m.in. zaburzoną mechanikę oddechową lub bezpośrednie zakażenie tkanki tłuszczowej przez SARS-CoV-2 – powiedziała w rozmowie z PAP wirusolog profesor Agnieszka Szuster-Ciesielska....
Naukowcy z Uniwersytetu Massachusetts poinformowali na łamach pisma „Frontiers in Microbiology”, że zaburzenia w mikrobiomie jamy ustnej mogą wpływać na ostrzejszy przebieg COVID-19. Naukowcy z Uniwersytetu Massachusetts przeprowadzili badania na gr...
Resekcja wierzchołka korzenia zęba to zabieg chirurgiczny, który pozwala uratować ząb w sytuacjach, gdy leczenie kanałowe okazuje się nieskuteczne. Dzięki tej metodzie można pozbyć się uporczywego stanu zapalnego, uniknąć ekstrakcji i zachować natura...
Badania naukowców z chińskiego Sichuan University wskazują, że bakterie odpowiedzialne za rozwój chorób przyzębia mogą bezpośrednio wpływać na rozwój przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Odkrycie mechanizmów immunologicznych łączących te dw...
Usuwanie kamienia nazębnego wchodzi w zakres stomatologii zachowawczej, a zabieg profilaktyczny tego rodzaju powinien być standardowo wykonywany przynajmniej raz w ciągu 12 miesięcy. Sprawdź, jak przebiega tego rodzaju higienizacja i właściwie, dlacz...
Hormony męskie i żeńskie różnicują przebieg COVID-19 Mężczyźni są bardziej podatni i narażeni na śmiertelność z powodu ostrej infekcji, a u kobiet częściej występują długoterminowe objawy – zaznaczyła w rozmowie z PAP wirusolog prof. Agnieszka Szuste...
– Guided Tissue Regeneration i Guided Bone Regeneration są zabiegami, które wykorzystuje się od lat w tzw. sterowanej regeneracji tkanek. Może ona dotyczyć tkanki miękkiej, przede wszystkim chodzi tutaj o dziąsło otaczające ząb we wszelkiego rodzaju ...
Ekstrakcja to zabieg z zakresu chirurgii stomatologicznej, polegający na usunięciu zęba z zębodołu. Najczęściej wykonuje się ją w przypadku zębów mocno zniszczonych przez próchnicę, gdy nie ma możliwości ich skutecznego leczenia oraz odbudowy. Jakie ...
Kamień nazębny to zmineralizowana płytka bakteryjna, która nie tylko wpływa negatywnie na estetykę uśmiechu, lecz przede wszystkim stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia zębów i przyzębia. Profesjonalne usuwanie kamienia nazębnego, czyli skaling, to ...
