JCI Insight: mikrobiom jamy ustnej zależny od płci

Naukowcy z Włoch i Stanów Zjednoczonych przyjrzeli się bliżej mikrobiomowi jamy ustnej mężczyzn i kobiet z zapaleniem przyzębia i mają nadzieję na wykorzystanie uzyskanych wyników w spersonalizowanym leczeniu pacjentów. Artykuł ukazał się we wrześniu 2024 r. w czasopiśmie naukowym „JCI Insight” publikowanym przez Amerykańskie Towarzystwo Badań Klinicznych (ASCI).

Uzyskane wyniki wskazują na zależną od płci różnorodność mikrobiomu w biofilmie naddziąsłowym i poddziąsłowym u pacjentów z zapaleniem przyzębia. W swoim badaniu naukowcy z Włoch i USA ocenili, czy płeć wpływa na skład mikrobiomu jamy ustnej, identyfikując specyficzne dla płci różnice w składzie płytki nazębnej naddziąsłowej i poddziąsłowej.

Autorzy przeprowadzili metaanalizę opartą na badaniach, w których udostępniono wyniki oceny mikrobiomu pacjentów. Kryteria włączenia spełniło siedem badań z udziałem łącznie 643 pacjentów, w tym 458 z zapaleniem przyzębia oraz 185 zdrowych osób z grupy kontrolnej. Naukowcy zwrócili uwagę na zrównoważony pod względem płci skład grup badawczych.

W badaniach próbki drobnoustrojów pobierano z różnych obszarów jamy ustnej (poddziąsłowo, naddziąsłowo, ślina). W pięciu badaniach próbkę pobrano tylko z jednego miejsca, w dwóch badaniach z dwóch miejsc. Podczas gdy pięć badań dotyczyło zarówno osób zdrowych, jak i z zapaleniem przyzębia, dwa skupiały się wyłącznie na pacjentach z zapaleniem przyzębia. Uwzględniono również wiek, ogólny stan zdrowia oraz to, czy badani regularnie palili.

Patogeny przyzębia występują częściej u kobiet

Istniały wyraźne, zależne od płci różnice w składzie biofilmu naddziąsłowego oraz poddziąsłowego, ale tylko u pacjentów chorujących na zapalenie przyzębia. U kobiet z zapaleniem przyzębia, w porównaniu z mężczyznami, stwierdzono większą ilość kilku patogenów przyzębia w płytce poddziąsłowej.

Różnice te były większe w przypadku osób palących papierosy, co było szczególnie widoczne w próbkach biofilmu naddziąsłowego. W ślinie pochodzącej od pacjentów z zapaleniem przyzębia lub osób zdrowych nie stwierdzono różnic między płciami.

Płeć – istotny czynnik w przypadku periodontitis

Wyniki badania wskazują, że płeć jest ważnym czynnikiem biologicznym w patogenezie periodontitis. Mikrobiologiczne różnice między płciami mogą oddziaływać na odpowiedź immunologiczną, a tym samym mieć wpływ na rozwój ogólnoustrojowych chorób zapalnych. Naukowcy tłumaczą to tym, że miejscowy stan zapalny podczas zapalenia przyzębia może być przekazywany epigenetycznie (poprzez modyfikacje chemiczne DNA) do komórek mieloidalnych, powodując nieprawidłową mielopoezę.

Autorzy pracy pt. „Meta-analysis of oral microbiome reveals sex-based diversity in biofilms during periodontitis” wskazują również na podobne, zależne od płci różnice w mikrobiomie jelitowym i potrzebę dalszych badań nad możliwymi korelacjami. Odkrycia autorów, którzy reprezentują Università degli Studi dell’Aquila oraz Case Western Reserve University w Cleveland, mogą stanowić punkt wyjścia dla opracowania nowych metod diagnostycznych i terapeutycznych oraz dalszego rozwoju spersonalizowanego leczenia mężczyzn i kobiet.

W Polsce niewielu lekarzy dentystów posiada specjalizację z zakresu periodontologii. Tymczasem trzeba pamiętać, że współczesna stomatologia to nie tylko zęby, ale też dziąsła czy tkanki miękkie jamy ustnej. – Zwracajmy na to uwagę. Działajmy przede wszystkim w kierunku zdrowia tych tkanek, ale również ich estetyki – mówi lek. dent. Aneta Furtak, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, stażystka Uniwersytetu w Glasgow oraz Mater Dei Hospital na Malcie, specjalistka periodontologii, członek Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego oraz European Federation of Periodontology.

Źródła: https://zm-online.de/

https://insight.jci.org/