Jak poprawić dostępność leczenia stomatologicznego dla niepełnosprawnych?

Fundacja AVALON oraz Polskie Towarzystwo Stomatologiczne zostali wybrani jako partnerzy w realizowanym przez PFRON programie „Dostępna stomatologia”, zakładającym poprawę dostępności leczenia stomatologicznego dla osób niepełnosprawnych. W ramach projektu planowane jest m.in. opracowanie standardu dostępności usług stomatologicznych dla takich pacjentów i jego testowe wdrożenie w 32 gabinetach w całej Polsce. Powstać ma również mapa dostępnej stomatologii dla pacjentów niepełnosprawnych.

Projekt „Dostępna stomatologia” będzie realizowany w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027, priorytetu FERS.03 „Dostępność i usługi dla osób z niepełnosprawnościami” i działania 03.03 „Systemowa poprawa dostępności”. Jego głównym celem jest zwiększenie dostępności usług stomatologicznych dla pacjentów i pacjentek z niepełnosprawnościami oraz szczególnymi potrzebami.

Liderem projektu jest Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), ale do jego realizacji potrzebni są również dwaj partnerzy. Jednym z nich ma być ogólnopolska organizacja pozarządowa reprezentująca środowiska osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, a drugim – ogólnopolska organizacja grupująca lekarzy stomatologów. Wszystkie zaangażowane instytucje mają wziąć udział w opracowaniu wniosku o dofinansowanie projektu, w przygotowaniu niezbędnej dokumentacji do jego złożenia, przygotowaniu założeń do naboru grantobiorców, realizacji audytów itp.

Obaj partnerzy projektu zostali niedawno wyłonieni w przeprowadzonych przez PFRON naborach. Jako organizacja pozarządowa reprezentująca osoby niepełnosprawne wybrana została Fundacja AVALON, zaś jako organizacja grupująca lekarzy dentystów – Polskie Towarzystwo Stomatologiczne.

Trudności z dostępem do usług stomatologicznych dla niepełnosprawnych

Jak podkreślił PFRON w założeniach do projektu, osoby ze szczególnymi potrzebami, w tym z różnego typu niepełnosprawnościami, borykają się z trudnościami w dostępie do usług stomatologicznych. – Jednocześnie zwłaszcza osoby z niepełnosprawnością intelektualną i osoby z chorobami centralnego układu nerwowego, w szczególności w sytuacji współwystępowania u nich przewlekłej choroby ogólnoustrojowej oraz niepełnosprawności sprzężonych wymagają niejednokrotnie szczególnego podejścia w toku diagnostyki i leczenia stomatologicznego – czytamy w założeniach projektu.

Personel medyczny niejednokrotnie napotyka na duże trudności w leczeniu pacjentów niepełnosprawnych m.in. ze względu na utrudnienia w komunikacji, możliwe odruchy bezwarunkowe, problemy pacjentów z długotrwałym utrzymaniem pozycji itp. – Osoby pracujące w gabinetach stomatologicznych często nie mają wystarczającego przygotowania do pracy z osobami, u których występują wspomniane schorzenia, choć warto odnotować, że na niektórych uczelniach kształci się stomatologów w zakresie obsługi pacjentów i pacjentek ze szczególnymi potrzebami, co jednak nie oznacza, że wszyscy absolwenci i absolwentki takie usługi są gotowi świadczyć – podkreślono.

Problemem jest także brak dostępności architektonicznej placówek oraz ich niewystarczające lub nieadekwatne wyposażenie w urządzenia wspierające osoby ze szczególnymi potrzebami. – Bariery architektoniczne pojawiają się już na wejściu do lokalu (schody, krawężniki), w ciągach komunikacyjnych (wąskie przejścia, brak oznaczeń), w toalecie, recepcji i w samym gabinecie (np. brak pętli indukcyjnych, brak możliwości przesadzenia pacjenta z wózka na fotel stomatologiczny). W rezultacie pacjenci i pacjentki z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami często spotykają się z odmową leczenia w danym gabinecie, co powoduje konieczność odbywania niekiedy dalekich podróży w poszukiwaniu miejsc, gdzie będzie możliwe skorzystanie z leczenia stomatologicznego. Praktyka pokazuje, że problemem jest również brak standardów dotyczących obsługi pacjentów i pacjentek z różnymi rodzajami niepełnosprawności – dodano.

Pilotaż w 32 placówkach w całym kraju

Planowany zakres wsparcia w ramach projektu obejmie wypracowanie standardu dostępności dla gabinetów i świadczeń stomatologicznych, przeprowadzenie pilotażu wdrażania wypracowanego standardu w wybranych placówkach wraz z zapewnieniem szkoleń dla personelu medycznego oraz wspierającego z zakresu postępowania z pacjentami i pacjentkami z niepełnosprawnością i szczególnymi potrzebami. Ponadto, projekt zakłada otwarte szkolenia służące wdrożeniu wypracowanego standardu i upowszechnienie standardu w środowisku stomatologów oraz środowisku osób z niepełnosprawnościami.

– Spodziewany efekt projektu to wypracowany standard wdrożony testowo w 32 wybranych placówkach, rekomendacje zmian w kształceniu kadr stomatologicznych, a dla pacjentów i pacjentek ze szczególnymi potrzebami mapa dostępnej stomatologii na terenie Polski ze szczegółową informacją o ofercie wspartych podmiotów. Efekty projektu będą stanowić bazę dalszego zwiększania dostępności w obszarze stomatologii. Wypracowany standard stanowić będzie rozwiązanie o znacznym potencjale trwałości dzięki jego upowszechnieniu, poprzez dostępność w internecie oraz dzięki szkoleniom. Trwałym efektem projektu będą także dostępne gabinety, które uzyskają wsparcie grantowe. Grupę docelową projektu stanowić będzie personel medyczny i niemedyczny pracujący w gabinetach stomatologicznych, a także studenci i studentki uczelni na kierunkach o profilu stomatologicznym – podsumowano.

Źródło: https://www.pfron.org.pl/