Oznaki choroby dziąseł: rola higienistki i zadania pacjenta

Czy, a jeżeli tak, to w jaki sposób pacjent może stwierdzić, że rozwija się u niego choroba dziąseł? Jak w portalu Dentistry IQ pisze Amanda Hill, higienistka stomatologiczna i wykładowczyni z USA, może to być trudne, ale pacjent jest w stanie rozpoznać oznaki pojawiającego się problemu. Powinien też wiedzieć, jakie dalsze kroki podjąć, ponieważ może to mieć poważny wpływ na jego zdrowie.

Amerykańska agencja Centers for Disease Control CDC (pol. Centra Kontroli Chorób) podaje, że prawie 50% mieszkańców Stanów Zjednoczonych powyżej 30. roku życia zmaga się z chorobami dziąseł. Odsetek ten wzrasta do ponad 70% w przypadku osób powyżej 65. roku życia. Jest więc prawdopodobne, że nawet jeśli twój pacjent nie ma żadnych podejrzeń, objawy choroby dziąseł mogą u niego już występować.

Myśląc o stanie chorobowym, pacjenci najczęściej kojarzą go z bólem, a jeśli nie boli, to – ich zdaniem – choroby nie ma. Ale jak w przypadku wielu chorób, w tym także chorób dziąseł, objawy nie muszą się pojawiać, dopóki nie jest ona bardzo zaawansowana. Niestety jest w tym też trochę naszej winy – pracowników opieki stomatologicznej, że zaniedbaliśmy naszą rolę w edukacji pacjentów na temat zdrowia ich dziąseł. Być może poprzestaliśmy na wykładzie na temat szczotkowania czy nitkowania zębów i wyrażaliśmy dezaprobatę, gdy pacjent nie stosował się do naszych zaleceń.

Zdrowe dziąsła nie krwawią!

Ale pacjent powinien też wiedzieć, że zdrowe dziąsła nie krwawią – nawet wtedy, gdy podczas wizyty kontrolnej bada je higienistka. To ważne, bo choroba dziąseł stanowi poważny problem: liczne badania naukowe potwierdziły, że zdrowie dziąseł ma przełożenie na zdrowie ogólnoustrojowe. Krwawiące dziąsła mogą przyczynić się do rozwoju cukrzycy, zapalenia stawów, chorób sercowo-naczyniowych. Mogą prowadzić do otyłości, niektórych nowotworów, udaru, podwyższonego ciśnienia krwi, zaburzeń erekcji, choroby Alzheimera, chorób płuc. Mogą też mieć wpływ na wystąpienie przedwczesnego porodu. Nauka wciąż uzupełnia tę już długą listę o kolejne schorzenia, które mają związek z chorymi dziąsłami.

Jak pacjent może rozpoznać, czy ma chorobę dziąseł?

Pierwsze, najczęstsze skojarzenie to oczywiście resztki pasty w umywalce ze śladami krwi tuż po szczotkowaniu zębów. To objaw co najmniej zapalenia dziąseł, które jest najwcześniejszym stadium choroby dziąseł. Ale może to być już zaawansowana choroba przyzębia. Z kolei brak krwawienia zwykle uspokaja naszych pacjentów. To oczywiście powód do zadowolenia, lecz to nie oznacza, że wszystko jest w porządku.

I tu zaczyna się nasza rola – higienistek stomatologicznych. Wykonujemy badania, padają cyfry, pacjent słyszy o kieszonce dziąsłowej, której głębokość nie powinna przekraczać 2–3 mm. Ale nie chodzi tylko o liczby. Ważne jest to, jak reaguje pacjent, gdy dokonujemy pomiarów, czy pojawia się krwawienie itd.

Inna sprawa, że my higienistki nie zawsze jesteśmy dobre w odnajdowaniu miejsc, gdzie rozwija się stan zapalny i pojawia krwawienie lub, co gorsza, w mówieniu o tym pacjentom. Zresztą, aby tego nie robić, mamy milion wymówek – brak czasu, obawa przed sytuacją konfliktową, brak wsparcia ze strony dentysty, by wymienić tylko kilka. Ale nadszedł czas, by to zmienić. Pytaj pacjenta, czy wystąpiło u niego krwawienie podczas oceny stanu dziąseł lub w trakcie szczotkowania zębów.

Nie zatajaj problemu przed pacjentem

Jeśli pewne kwestie budzą twój niepokój, porozmawiaj z zespołem stomatologicznym o tym, co należy zalecić pacjentowi. Im więcej sposobów powstrzymania patogenów uda się znaleźć, tym lepiej. I nie musi to być tylko nitkowanie… Istnieją różnego rodzaju końcówki i szczoteczki, które mogą być pomocne w przypadku choroby dziąseł. Choć oczywiście może to być za mało – stan pacjenta może wymagać użycia zaawansowanego instrumentarium, aby działać tam, gdzie występuje problem – głęboko w kieszonkach dziąsłowych.

Jeżeli i to nie wystarczy, mamy jeszcze więcej możliwości. Przykładowo można poddać badaniu ślinę pacjenta, aby ocenić florę bakteryjną i zastosować żel z nadtlenkiem wodoru, aplikowany pod dziąsła, który skutecznie zwalczy bakterie wywołujące chorobę.

O głównych zadaniach higienistki stomatologicznej w diagnostyce i leczeniu chorób przyzębia mówi dr hab. n. med. Wojciech Bednarz, specjalista periodontologii, członek Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego i Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego. – Długoterminowa rola higienistki stomatologicznej to również niejako rola higienistki środowiskowej – podkreśla specjalista. – To higienistka może rozpoznać, że pacjent zaprzestał nitkowania oraz motywować go do regularnych wizyt kontrolnych – dodaje.

T.H.

źródło: https://www.dentistryiq.com/personal-wellness/article/14292003/dear-patient-do-you-have-gum-disease