Dieta a zdrowie jamy ustnej – związek nadal pomijany

Gdy pacjenci myślą o zdrowej diecie, najczęściej skupiają się na kontroli wagi, profilaktyce chorób serca czy cukrzycy. Tymczasem wpływ spożywanych napojów i pokarmów na zęby oraz dziąsła rzadko znajduje się w centrum ich uwagi. Najnowsze badania Oral Health Foundation pokazują, że tylko nieliczni świadomie łączą codzienne wybory żywieniowe ze zdrowiem jamy ustnej. To poważne zaniedbanie, które może prowadzić nie tylko do próchnicy i chorób przyzębia, lecz także do ogólnoustrojowych problemów zdrowotnych.

Z badania przeprowadzonego przez Oral Health Foundation wynika, że zaledwie co szósty dorosły Brytyjczyk (15%) bierze pod uwagę wpływ diety na zdrowie zębów i dziąseł. Dla porównania – aż 40% koncentruje się na wadze, 35% na potencjalnym wpływie spożywanych pokarmów na zdrowie serca, a 34% na cukrzycy.

Luka w świadomości pacjentów jest więc ogromna i – jak podkreślają eksperci – może kosztować miliony osób utratę zdrowia jamy ustnej. – Każdy kęs i każdy łyk mają znaczenie – mówi dr Nigel Carter, dyrektor generalny Oral Health Foundation. – Słodkie przekąski to pożywka dla bakterii wywołujących próchnicę, kwaśne napoje niszczą szkliwo, a inne produkty powodują przebarwienia zębów. To nie tylko problem estetyczny – to realne ryzyko bólu, infekcji, a w konsekwencji nawet utraty zębów.

Skala problemu: nie tylko próchnica

Statystyki są alarmujące: aż 47 mln dorosłych w Wielkiej Brytanii miało w swoim życiu próchnicę, a 13,5 mln zmaga się z nią obecnie w formie nieleczonej. Ponad 15 mln pacjentów doświadcza erozji szkliwa, a podobna liczba walczy z nieświeżym oddechem – z czego niemal 8 mln przewlekle.

Na tym jednak lista problemów się nie kończy. Choroba dziąseł, która dotyczy nawet 90% populacji, rozpoczyna się od niepozornego stanu zapalnego i krwawienia, ale z czasem może prowadzić do dużo poważniejszych konsekwencji. – Dieta bogata w cukry to paliwo dla bakterii odpowiedzialnych za zapalenie przyzębia – tłumaczy dr Carter. – Tymczasem choroba dziąseł nie zatrzymuje się w jamie ustnej. Została powiązana z chorobami serca, udarem, cukrzycą, schorzeniami układu oddechowego, a także z powikłaniami ciążowymi, reumatoidalnym zapaleniem stawów czy chorobami nerek.

Małe zmiany – duże efekty

Mimo zagrożeń niemal połowa Brytyjczyków (44%) przyznaje, że nigdy nie zmieniła swojej diety w trosce o zęby i dziąsła. – Ludzie pamiętają o cukrze w kontekście kalorii i wagi, a zapominają, że równie mocno niszczy on szkliwo – podkreśla dr Carter. – Częste podjadanie, napoje gazowane i kwaśne przekąski wywierają ogromny negatywny wpływ na zęby i dziąsła.

Eksperci przypominają jednak, że wystarczy kilka prostych kroków, by znacząco poprawić zdrowie jamy ustnej – chodzi o ograniczenie słodkich i kwaśnych napojów, sięganie po przekąski bezcukrowe, rzadsze podjadanie oraz przestrzeganie zasad diety bogatej w witaminy i minerały.

– Zdrowie jamy ustnej jest nierozerwalnie związane ze zdrowiem ogólnym. Wiemy, że leczenie choroby dziąseł pomaga kontrolować cukrzycę i obniżać ryzyko chorób układu krążenia. To kolejny dowód na to, że dbając o zęby i dziąsła, dbamy o cały organizm – podsumowuje dr Carter.

W Polsce próchnicę ma 40% trzylatków i 76% sześciolatków. Na te statystyki wpływa zarówno nieprawidłowa higiena jamy ustnej, jak i dieta, w której znajduje się wiele produktów zawierających cukier. – Cukier w żywności jest wszędzie. Znajduje się właściwie we wszystkich przetworzonych produktach, które spożywamy, nawet w takich, w których się go nie spodziewamy – mówi mgr Paulina Mintzberg-Wachowicz, licencjonowana higienistka stomatologiczna, prezes Sekcji Profilaktyki i Promocji Zdrowia PTS-u, edukatorka szkolna, wolontariuszka Fundacji Wiewiórki Julii, autorka artykułów z zakresu profilaktyki stomatologicznej.

Źródło: https://www.dentalhealth.org/