Zęby „wampirów” z Gliwic zbadane przez dentystów
Zęby „wampirów” z Gliwic zbadane przez dentystów
Spis treści
Dentyści z Katowic przebadali sześć czaszek ze średniowiecznego cmentarza odkrytego przed kilkoma laty w Gliwicach. Jak się okazuje, zęby „wampirów” były w całkiem dobrym stanie, a uszkodzenia pojawiały się częściej z powodu starcia niż próchnicy.
Przypomnijmy – stomatolodzy z Katowic przebadali zęby z czaszek pochodzących z odkrytego w 2013 r. cmentarzyska w Gliwicach. Było to jedno z najgłośniejszych w ostatnich latach znalezisk archeologicznych w Polsce. Okazało się ono być nekropolią osób odrzuconych przez społeczeństwo. Kilkanaście nietypowych grobów należało do skazańców ściętych mieczem przez kata, którym następnie – tak jak w pochówku antywampirycznym – umieszczono głowy między nogami. Pisaliśmy o tym TUTAJ.
Jak wyglądały badania? Oprócz tradycyjnego przeglądu, każda z czaszek miała wykonane panoramiczne zdjęcie RTG, a także zaawansowaną tomografię komputerową szczęk, co pozwoliło zajrzeć do wnętrza kości i poszukać schorzeń niewidocznych gołym okiem, np. zmian nowotworowych. Z pomocą skanera 3D w parę minut wykonanych zostało kilka tysięcy zdjęć uzębienia. W ten sposób cyfrowo zostało ono odtworzone na ekranie komputera. Dzięki temu dentyści przyjrzeli się m.in. budowie struktur anatomicznych zębów, dziąseł, skali ubytków, wadom zgryzu, a także kształtowi zębów. Wykonano również badania laserowe.
Hipoplazja szkliwa i zmiana torbielowata przy korzeniu
Jak się okazuje, zęby „wampirów” były w całkiem dobrym stanie, a uszkodzenia pojawiały się częściej z powodu starcia niż próchnicy. – U dwóch osób zaobserwowaliśmy tzw. hipoplazję, czyli niedorozwój szkliwa, prawdopodobnie o charakterze wrodzonym. Powstaje w wyniku długotrwałych braków witaminowych czy niedoborów żywieniowych, jak również ekspozycji na szkodliwe czynniki w okresie prenatalnym. Sugerowany jest też wpływ chorób zakaźnych w wieku wczesnodziecięcym m.in. ospy, odry czy różyczki. Niedobory mogą rozwinąć się na skutek chorób układu pokarmowego powodujących niedostateczne wchłanianie mikroelementów z pożywienia, czy też zaburzeń endokrynologicznych. Innym prawdopodobnym powodem jest też ograniczona dostępność odpowiednich produktów. W konsekwencji szkliwo jest słabsze i bardziej podane na próchnicę – powiedział prowadzący badania lek. dent. Sebastian Pawelec, chirurg stomatologiczny z Dentim Clinic Medicover w Katowicach.
– Na podstawie diagnostyki radiologicznej można wnioskować, że wskutek nieleczonej próchnicy u jednego z pacjentów powstała zmiana torbielowata przy korzeniu zęba trzonowego. Osoba ta nie mogła widocznie liczyć na żadną pomoc chociażby cyrulika, więc pozostawiony, zainfekowany korzeń spowodował destrukcję ograniczeń kostnych i przewlekły stan zapalny błony śluzowej zatoki szczękowej – dodał.
Mocne starcie zębów i zdrowy zgryz
Charakterystyczne jest także mocne starcie badanych zębów. – Zęby niektórych osób były bardzo starte, aż widoczne były odsłonięta zębina i miazga. Wynikać to może z charakteru spożywanych produktów, które były twarde, włókniste, a w chlebie mogły znajdować się okruchy kamienia z młyna. Obecnie starcie zębów przypisujemy stresowi, który wyzwala często nieświadome zgrzytanie zębami. Czy wtedy tak bardzo też się stresowano? Pewnie tak, choć powody były zupełnie inne – powiedziała lek. dent. Marta Szymańska-Pawelec z Dentim Clinic Medicover.
Co ciekawe, badania nie wykazały nieprawidłowości w obrębie zgryzu pochowanych na cmentarzu osób. – W tych przypadkach, w których mieliśmy taką możliwość, czyli były zachowane szczęka i żuchwa, stwierdzaliśmy prawidłowe warunki zgryzowe (zgryz eugnatyczny). To również może być zasługą diety. Żucie i gryzienie twardych, włóknistych produktów sprzyja prawidłowemu rozwojowi kości szczęki oraz żuchwy, a tym samym właściwemu ustawieniu się zębów. Nie bez znaczenia może być też fakt braku smoczków dla dzieci, które -zbyt długo używane sprzyjają wadom zgryzu. Dzieci wtedy karmiono piersią, a dieta nie zawierała aż tylu miękkich, papkowatych produktów – dodała.
Sprzęt stomatologiczny i medyczny to niezbędny ekwipunek dzisiejszego stomatologa. Odszukaliśmy zdjęcia, które przedstawiają instrumenty sprzed wieków. Warto zobaczyć co się zmieniło i jak kiedyś pojmowano ergonomię.
Źródło: https://twojezdrowie.rmf24.pl/
Fot. R. Kaźmierczak, http://muzeum.gliwice.pl
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Od dłuższego czasu nie budzi już wątpliwości relacja jaka zachodzi pomiędzy zdrowiem jamy ustnej a zdrowiem ogólnoustrojowym. Kolejnym potwierdzeniem tego związku jest badanie naukowców z University of Michigan (USA), w którym sprawdzono jak opieka p...
Odkąd pandemia COVID-19 w znacznym stopniu ograniczyła dostęp do praktyki klinicznej, studenci wydziałów stomatologicznych odczuwają negatywny wpływ obecnej sytuacji na ich edukację. W niektórych częściach świata obecny rok studiów może być przedłużo...
Dr n. med. Mariusz Duda - zmarły tragicznie były prezydent Polskiego Stowarzyszenia Implantologicznego - został pośmiertnie uhonorowany medalem za zasługi dla polskiej stomatologii. Nagrodę z rąk prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego pr...
W opublikowanym stanowisku Naczelna Rada Lekarska podkreśliła, że sytuacja publicznej opieki stomatologicznej jest bardzo trudna, m.in. ze względu na wzrost kosztów prowadzenia działalności oraz dramatyczny poziom braku rentowności kontraktów stomato...
Główny Inspektor Sanitarny przypomniał, że obowiązkiem lekarzy i lekarzy dentystów jest zgłaszanie rozpoznania lub podejrzenia choroby zakaźnej oraz spowodowanych nią zgonów. Jak czytamy w korespondencji Głównego Inspektora Sanitarnego z Naczelną Iz...
Praca, która została opublikowana w dniu 8 grudnia w czasopiśmie naukowym „Journal of the American Dental Association” (JADA), dowodzi, że lekarze stomatolodzy mogą mieć istotny wkład w zapobieganie nowotworom związanym z wirusem brodawczaka ludzkieg...
Lek. dent. Radosław Jadach i lek. dent. Jacek Ćwirko otrzymali z rąk wiceprezydenta Wrocławia "Super Diamenty" za pomoc niesioną mieszkańcom w czasie pandemii koronawirusa. 23 lutego w siedzibie Dolnośląskiej Izby Lekarskiej odbyło się wręczenie Sup...
Nikogo nie dziwi, że w dobie technologii cyfrowych badania naukowe prowadzone są wspólnie przez naukowców pracujących w różnych państwach, a nawet na różnych kontynentach. Jak się okazuje, badania mogą być realizowane jeszcze dalej – w przestrzeni ko...
British Dental Association zaapelowało do brytyjskich dentystów, aby nie przepisywali pacjentom antybiotyków inną drogą niż w trakcie ich wizyty w gabinecie. To efekt prowokacji jednego z tamtejszych dziennikarzy, który w kilka minut zdobył przez Int...
Powiat płoński zaprasza do współpracy podmioty, które chcą objąć opieką stomatologiczną ponad 3600 uczniów ze szkół ponadpodstawowych oraz specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych prowadzonych przez powiat. Jak czytamy w ogłoszeniu, opieka stomato...
Andrzej Cisło – wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej – zwrócił się z pismem do grupy posłanek, autorek interpelacji ws. możliwości odrębnego kontraktowania świadczeń stomatologicznych z zakresu profilaktyki przez higienistki stomatologiczne. Zdaniem ...