Wszystko, co trzeba wiedzieć o urlopach wypoczynkowych

Lipiec i sierpień to w większości zakładów pracy czas wakacyjnych urlopów. Przywilej płatnych urlopów wypoczynkowych przysługuje jedynie pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Oto najważniejsze zasady dotyczące urlopów pracowniczych.

Zgodnie z artykułem 152. Kodeksu Pracy, pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje prawo do corocznego, płatnego, nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego. Co ważne, jest to przywilej, którego nie można się zrzec i który należy wykorzystać w naturze – wypłata ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy jest możliwa jedynie w ściśle określonych prawem sytuacjach.

Wymiar urlopu jest uzależniony od wykształcenia oraz stażu pracy danego pracownika. Jeśli ukończył on szkołę wyższą (licencjat lub studia magisterskie), staż pracowniczy przesądzający o wymiarze urlopu zwiększa się o 8 lat, szkołę policealną – o 6 lat, średnią szkołę ogólnokształcącą – o 4 lata, średnią szkołę zawodową – 5 lat, zasadniczą szkołę zawodową – 3 lata. Jeżeli staż pracy, w skład którego wchodzą rzeczywiście przepracowane lata oraz lata przysługujące za ukończoną szkolę nie przekracza 10 lat, wymiar urlopu wynosi 20 dni w ciągu roku. Przy stażu pracy powyżej 10 lat, wymiar urlopu zwiększa się do 26 dni.

Pracownik ma prawo wziąć urlop w dniach, które są dla niego dniami pracy, a jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Co ważne, przynajmniej raz w roku pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu trwającego nieprzerwanie co najmniej przez 14 dni kalendarzowych. Powinien on wziąć uwagę życzenia pracownika co do terminu, ale nie musi tego robić – pracodawca ma bowiem prawo do zabezpieczenia prawidłowego toku pracy w swojej firmie. Odwołanie pracownika z urlopu jest dopuszczalne tylko w wyjątkowych sytuacjach, których nie można było przewidzieć wcześniej, a w związku z którymi obecność pracownika w pracy jest niezbędna. Mogą to być m.in. awarie, kontrola służb (np. Sanepidu) czy choroba pracownika zastępczego.

Szczególnym przywilejem pracownika jest tzw. urlop na żądanie. Jego wymiar wynosi zawsze 4 dni w roku kalendarzowym. Warto wiedzieć, że te 4 dni wliczają się do normalnego wymiaru urlopu, a nie są urlopem dodatkowym. O chęci wzięcia urlopu na żądanie należy poinformować pracodawcę najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia, a pracodawca nie ma prawa odmówić jego udzielenia.

Urlop wypoczynkowy za dany rok kalendarzowy trzeba wykorzystać najpóźniej do 30 września kolejnego roku. W razie jego niewykorzystania z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Podczas przygotowań do wyjazdu na urlop warto pamiętać o zębach. Nic tak nie popsuje nam wakacji, jak ból zęba w nieoczekiwanym momencie. Jednak każdy z nas może się przed tym zabezpieczyć – zapewnia lek. stom. Cezara Pokorska.

AF
Fot. Basti93, pixabay.com