Wstęp

Definiując pojęcie stomatologii estetycznej należy stwierdzić, że głównym celem badań i terapii tej stosunkowo nowej dziedziny stomatologii jest poprawa wyglądu estetycznego uzębienia i twarzy.

Centralnym punktem schematu „zasad estetycznych” jest kompozycja: kompozycja twarzy, kompozycja twarzowo-zębowa, kompozycja zębów. Kompozycja jest to związek między obiektami widzianymi dzięki kontrastowi. Uzyskanie harmonii w kompozycji zależy od równowagi czynników łaczących np.: bloku zębów i rozdzielających je przestrzeni zębowych.

W estetyce możemy wyróżnić pojęcia takie jak symetria (horyzontalna, promienista), równowaga-balans, proporcja (złoty podział odcinka), linie, dominacja i inne. Kompozycję charakteryzuje symetria horyzontalna i promienista, której centralnym punktem jest punkt styczny siekaczy centralnych.

Ważnym wyznacznikiem piękna jest złoty podział odcinka. Zgodnie z nim ząb pierwszy jest w złotej proporcji do drugiego a ten z kolei do trzeciego. Ważna jest również osobowość pacjenta. Fizyczne i psychiczne powiązania ustanawiają harmonię estetyki twarzy. Poznanie osobowości pacjenta jest jednym z zadań lekarza przed przystąpieniem do zabiegów mających zmienić – poprawić wygląd pacjenta.

Uśmiech jest integralną częścią twarzy i osobowości człowieka. Trzeba przecież przyznać, że najpiękniejsze nawet zęby nie będš widoczne bez uśmiechu.

W uśmiechu można wyróżnić:

– Linie warg – to ułożenie wargi górnej w stosunku do górnych zębów i dziąsła. Może ona być niska, średnia lub wysoka.

– Linie uśmiechu – linia poprowadzona przez brzegi sieczne górnych zębów powinna podążać za warga dolną.

– Krzywiznę wargi górnej, która powinna unosić się do góry od punktu środkowego do kątów ust.

– Czynnik dziąsłowy – stopień pokrywania dziąseł. Lepiej, jeśli nie występuje, chociaż w pewnych przypadkach może być czynnikiem zwiększającym atrakcyjność kompozycji przez stwarzanie pozorów drapieżności.

– Ciemną przestrzeń na, tle której widoczne są zęby tzw. korytarz policzkowy i przestrzeń między łukami zębowymi.

– Komponentę uzębienia – kształt zębów i ich sposób ułożenia.

– Linie środkową zębów.

Estetyka zależy również od płci i wieku. Rozważając szparę ustną i widoczność górnych zębów, należy stwierdzić, że wielkość ta różni się w zależności od płci – u mężczyzn wynosząc średnio 1.2 mm, u kobiet 3 mm.

Widoczność zębów górnych zmniejsza się wraz z wiekiem np.: w wieku 60 lat mogą one już nie wystawać spod górnej wargi. Wraz z wiekiem zwiększa się natomiast widoczność dolnych zębów i w wieku 60 lat uwidaczniają się one na ponad 2 mm. W stomatologii estetycznej niezwykle ważna jest dokumentacja wizualna przed i po leczeniu, na której można przeanalizować dokonane zmiany.

W trakcie całego leczenia obowiązuje zasada minimum ingerencji maksimum efektu. Zgodnie z nią w przypadku przebarwień zębów powinniśmy rozważyć kolejno: wybielanie zębów, pokrycie kompozytem, licówki, i dopiero na końcu korony. Przed szlifowaniem zębów obróconych należy rozważyć ich ortodontyczne leczenie.

W stomatologii estetycznej konieczne jest współdziałanie poszczególnych specjalności stomatologii a co najważniejsze współpraca pacjenta, który musi dokładnie określić swoje oczekiwania.