Uzupełnienia ruchome

PROTEZY SZKIELETOWE

Protezy szkieletowe należą do ruchomych uzupełnień protetycznych. Wykonuje się je przy brakach zębowych zbyt rozległych na uzupełnienie mostem. Główną ich częścią jest metalowy szkielet zaopatrzony w klamry i ciernie. Część metalowa jest na tyle cienka i zredukowana, iż prawie wcale nie przeszkadza użytkującemu. Klamry odpowiedzialne są za utrzymanie protezy na podłożu. Ze względu na niekosmetyczny wygląd klamer zastępowane są ostatnio przez mocowane na koronach zasuwy, zatrzaski i korony teleskopowe.

Ciernie to wypustki opierające się na powierzchniach żujących zębów i przenoszące w ten sposób siły żucia przez zęby i ozębną na kości szczęk. Należy podkreślić, że jest to fizjologiczny sposób obciążania kości i stanowi niewątpliwie zaletę tego rodzaju uzupełnień. Oczywiście błona śluzowa i okostna również biorą udział w przenoszeniu sił, ale w dużo mniejszym stopniu niż ma to miejsce w protezach osiadających.

CZĘŚCIOWE I CAŁKOWITE PROTEZY OSIADAJĄCE

Protezy osiadające podobnie jak protezy szkieletowe są uzupełnieniem ruchomym. Siły żucia są tu przenoszone wyłącznie przez błonę śluzową i okostną na kości szczęk. Skutkiem tego jest przeciążenie kości, co z kolei przyspiesza ich resorpcję i powoduje osiadanie protezy. Proteza staje się „za duża”, a jej przyleganie do podłoża, tym samym utrzymanie coraz gorsze. Szczególnie dużo kłopotów nastręcza całkowita proteza dolna. Niestety w przypadku bezzębia alternatywą dla niej są tylko kosztowne implanty.

Klej do protez częściowych i całkowitych osiadających.

Właściwie zrobiona proteza powinna być dobrze dopasowana i dzięki odpowiedniemu kształtowi utrzymywać się pewnie na miejscu. Jednak w tzw. trudnych przypadkach anatomicznych np. zanik wyrostka zębodołowego, klej bardzo ułatwia posługiwanie się protezami. W Polsce podobnych badań nie robiono, ale np. w USA ilość rocznie zużywanego kleju mierzona jest w tonach. Klej powinien spełniać dwa kryteria:

– nie być szkodliwy dla użytkownika

– nie wpływać negatywnie na protezyWszystkie kleje zawierają – jeden, lub więcej,- składników, który pęcznieje, staje się kleisty kiedy absorbuje wodę (ślinę). Może to być skrobia lub naturalna guma (karaya). Klej w obecności śliny pęcznieje o 50-150% wypełniając wolne przestrzenie pomiędzy śluzówką a protezą. Klej występuje pod postacią proszku lub żelu, klejem pokrywa się dośluzówkową (wewnętrzną) część protezy, zabieg wystarcza na kilka do kilkunastu godzin.

W aptekach dostępne są takie kleje, np.: Protefix, . Warto też spytać swojego lekarza o paski adhezyjne do protez osiadających np.: Secura.

Jak czyścić protezę zdejmowalną?

Przede wszystkim należy wyrobić sobie nawyk czyszczenia uzupełnień protetycznych po każdym posiłku. Najlepiej, jeżeli proteza jest myta szczoteczką i pastą (nawet mydłem). Na rynku dostępne są specjalne szczotki do protez. Nie znaczy to jednak, że zwykła szczoteczka do zębów nie nadaje się do tego celu. Podobnie jest z pastą, należy tylko zwrócić uwagę, żeby nie była to pasta z dużą zawartością substancji ściernych (zasięgnij rady swojego stomatologa).

W ciągu dnia, gdy nie ma możliwości skorzystania z tych środków, konieczne jest przynajmniej dokładne przepłukanie protezy pod strumieniem bieżącej wody. Świeże uczucie w jamie ustnej jest na pewno warte poświęcenia kilku minut na higienę protezy w toalecie restauracji, czy biura.

Według autorów niemieckich wskazane jest przeprowadzanie raz na kilka dni dezynfekcji ruchomych uzupełnień protetycznych. W tym celu należy umieścić protezy w naczyniu z roztworem antyseptyku, np. 0,2% chlorheksydyną, 3% wodą utlenioną i pozostawić je na 10 min. Uwaga – chlorheksydyna może przebarwiać protezy.

Osoby użytkujące protezy nie są oczywiście zwolnione z higieny jamy ustnej. Dotyczy to w szczególności użytkowników protez całkowitych, którzy pozbawieni naturalnych zębów, zapominają o płukaniu jamy ustnej i masażu dziąseł.

Ruchome uzupełnienia protetyczne powinny być wyjmowane na noc. Tylko w szczególnych przypadkach, zaleca się całodobowe używanie protez. Zawsze wtedy decyduje o tym stomatolog. Według polskich specjalistów, po oczyszczeniu protezy powinny być przechowywane na sucho. W Niemczech dominuje pogląd, że korzystniejsze jest pozostawienie ich w naczyniu z wodą.

Jak długo służą?

Nawet jeśli nosisz protezy całkowite, ważne jest regularnie 2 razy do roku odwiedzić dentystę (profilaktyka antynowotworowa). Z wiekiem w jamie ustnej zachodzą zmiany, kość pod śluzówką kurczy się i zanika. Proteza z biegiem czasu może wymagać podścielenia lub ponownego wykonania.