Journal of Endodontics: uraz zęba – RTG 2D czy CBCT?

Z badania, które zostało opublikowane w pierwszych dniach stycznia wynika, że ocena skanów tomografii wiązki stożkowej (CBCT) może w istotnym stopniu wpływać na podejmowane przez lekarzy endodontów decyzje dotyczące planowania i leczenia urazów zębów.

Naukowcy z grupy kierowanej przez dr Lucianę Batistę Luz z Federalnego Uniwersytetu Rio Grande do Sul w Brazylii napisali, że lekarze endodonci są bardziej skłonni do podejmowania interwencji na podstawie oceny badania CBCT w porównaniu z radiografią okołowierzchołkową.

Jak podają autorzy artykułu, w przypadkach urazów stomatologicznych obrazowanie jest niezbędne do postawienia prawidłowej diagnozy, zaplanowania leczenia, jak i dalszej obserwacji. Chociaż zdjęcia rentgenowskie okołowierzchołkowe są najpowszechniej używanym rodzajem obrazowania w gabinetach dentystycznych, mają pewne ograniczenia.

W przeciwieństwie do tomografii stożkowej, zdjęcia rentgenowskie zapewniają jedynie dwuwymiarowy obraz trójwymiarowych struktur. Natomiast skany CBCT są pomocne w lepszej identyfikacji złamań; mogą na nich jednak być widoczne artefakty związane z obecnością metalowych elementów stomatologicznych lub materiałów wypełniających.

Które badanie zastosować u pacjentów po urazie zębów?

Opinie co do tego, jaki rodzaj obrazowania jest najlepszy do oceny pacjentów po urazach zębów, są różne. Amerykańskie Towarzystwo Endodontyczne (AAE) oraz Amerykańska Akademia Radiologii Ustnej i Szczękowo-Twarzowej (AAOMR) sugerują stosowanie CBCT o małym polu obrazowania jako metody z wyboru w diagnostyce i leczeniu pacjentów po urazach zębów. Jednak – jak napisali badacze z Brazylii – zalecenie to opiera się na tylko jednym artykule naukowym, w którym stwierdza się, że potrzebne są dalsze badania.

Z drugiej strony u pacjentów po urazach zębów Międzynarodowe Stowarzyszenie Traumatologii Stomatologicznej (IADT) zaleca stosowanie radiografii okołowierzchołkowej. Jednak IADT przyznaje, że skany CBCT zapewniają dokładniejsze odwzorowanie  urazów zębów i ich stosowanie może być korzystne – o ile są one dostępne. Z kolei Europejskie Towarzystwo Endodontyczne (ESE) utrzymuje stanowisko, że CBCT powinno być zarezerwowane dla przypadków, gdy okołowierzchołkowe zdjęcia rentgenowskie nie dostarczają wystarczających informacji.

RTG punktowe i CBCT – różne badania, różne decyzje

Celem badania naukowców z Porto Alegre było określenie, czy skany CBCT wpływają na sposób, w jaki endodonci prowadzą leczenie urazów zębów. W pierwszej kolejności 12 endodontów dokonało przeglądu 15 przypadków urazów zębów mając do dyspozycji RTG punktowe (okołowierzchołkowe) i historię kliniczną. Następnie  odpowiadali na pytania dotyczące diagnozy, możliwości leczenia i przekonania o ich wartości. Miesiąc później ci sami endodonci ocenili te same przypadki posiłkując się skanami z tomografii wiązki stożkowej i odpowiedzieli na te same pytania.

W badaniu wykazano, że po zapoznaniu się ze skanami CBCT około 84% endodontów rozpoczęłoby leczenie z zastosowaniem tradycyjnego leczenia kanałowego. Dla porównania, 45% lekarzy endodontów uczyniłoby to samo po ocenie dwuwymiarowych zdjęć rentgenowskich.

Badacze z zespołu dr Luciany Batisty Luz zasugerowali, że należy przeprowadzić dalsze badania, aby móc ocenić, w jaki sposób skany tomografii wiązki stożkowej mogą wpływać na planowanie leczenia urazów zębów.

– Biorąc pod uwagę informacje pozyskane dzięki zastosowaniu różnych metod obrazowania, niniejsze badanie sugeruje, że CBCT w istotnym stopniu wpływa na myślenie diagnostyczne endodontów w przypadkach urazów zębów, a także je zmienia – podsumowali autorzy pracy.

Artykuł pt. „Wpływ tomografii wiązki stożkowej na myślenie diagnostyczne, opcje leczenia oraz pewność w przypadkach urazów stomatologicznych: badanie przed i po” (The impact of cone beam computed tomography on diagnostic thinking, treatment option, and confidence in dental trauma cases: a before-and-after study) ukazał się 6 stycznia na stronie internetowej czasopisma naukowego „Journal of Endodontics”.

– Tomografia stożkowa CBCT staje się w polskiej stomatologii narzędziem dnia codziennego – mówi w rozmowie z Dentonetem prof. dr. hab. n. med. Bartłomiej W. Loster, kierownik Katedry Ortodoncji na Uniwersytecie Jagiellońskim. – Musimy jednak zachować czujność – dodaje w wywiadzie, który zarejestrowaliśmy podczas Warszawskiego Kongresu Ortodontycznego.

T.H.

źródła: https://www.drbicuspid.com/index.aspx?sec=sup&sub=edo&pag=dis&ItemID=329882

https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0099239922000036