Ułamany ząb – jakie mogą być tego przyczyny? Wskazówki dla pacjentów

Do gabinetów stomatologicznych zgłasza się coraz większa liczba pacjentów z samoistnymi ukruszeniami zębów. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być wiele – i nie zawsze jest to nieprawidłowa higiena jamy ustnej. Ułamany ząb – jakie mogą być przyczyny takich sytuacji?

Na ukruszenia narażone są właściwie wszystkie zęby, choć najczęściej dochodzi do tego w przypadku siekaczy, przedtrzonowców i trzonowców. Oczywiście w takiej sytuacji trzeba jak najszybciej udać się do stomatologa – nowoczesne metody leczenia sprawiają, że ułamany ząb można uratować.

Ułamany ząb – przyczyny

Co ciekawe, ukruszenia zębów nie zawsze są związane z nieprawidłową higieną jamy ustnej, choć także bardzo duże ubytki próchnicowe, powodujące destrukcję tkanek twardych zęba, mogą skończyć się odłamaniem jego fragmentu. Znacznie częściej do ukruszeń zębów dochodzi jednak na skutek:

• urazów mechanicznych – powstałych na skutek wypadków, podczas napadów epilepsji czy używania zębów w zastępstwie nożyczek czy nawet otwieracza do butelek,
• źle wykonanego zabiegu wybielania – jeżeli środki wybielające nakładane na zęby mają zbyt wysokie stężenie, mogą doprowadzić do odwapnienia tkanek twardych zębów i zwiększać ich podatność na ukruszenia,
• bruksizmu – czyli nałogowego zaciskania i zgrzytania zębami np. na tle nerwowym, co powoduje uszkodzenia szkliwa, zwiększając ryzyko ukruszeń (bruksizm leczy się m.in. specjalnymi szynami relaksacyjnymi nakładanymi na noc na zęby),
• noszenia kolczyka w języku – jego obijanie się o zęby powoduje pęknięcia szkliwa, a w konsekwencji ich kruszenie się, zęby stają się również bardziej podane na próchnicę i szybciej żółkną (badania amerykańskich naukowców dowodzą, że prawie 50% nastolatków z tego typu biżuterią ma zniszczone zęby),
• niedoboru witamin i mikroelementów – zwłaszcza witaminy D oraz wapnia, obie te substancje odpowiadają za odpowiednią kondycję szkliwa i strukturę zębów, chronią je też przed próchnicą,
• kwasowej erozji szkliwa – jest to choroba spowodowana nadmiarem kwasów w pożywieniu, które uszkadzają szkliwo i sprawiają, że staje się ono coraz bardziej cienkie, a w konsekwencji zęby tracą pierwotny kształt i łatwo się kruszą,
• radioterapii – jest to jedna z metod leczenia nowotworów, która ma jednak niedobry wpływ na stan zdrowia jamy ustnej: zaburza produkcję śliny i zmienia jej pH, prowadzi do odwapnień zębów, co z kolei skutkuje ich większą podatnością na ukruszenia,
• zażywania narkotyków – środki odurzające zatruwają cały organizm, nie pozostając bez wpływu również na zęby, bardzo szkodliwa dla uzębienia jest zwłaszcza amfetamina.

Jak zapobiegać ukruszeniom zębów?

Ukruszeniom zębów można oczywiście zapobiegać. Kluczowa jest odpowiednia higiena jamy ustnej (mycie zębów po każdym posiłku, a co najmniej 2 razy dziennie, stosowanie nici dentystycznych oraz płukanek do ust), właściwa dieta (bogata w produkty zawierające witaminy A, C i D, wapń, fosfor, zaś ograniczająca produkty kwaśne) oraz regularne wizyty u stomatologa. Lekarz może bowiem zaproponować profesjonalne zabiegi wzmacniające zęby, takie jak lakowanie bruzd czy fluoryzacja. Z kolei ułamany ząb można wyleczyć m.in. za pomocą wypełnień kompozytowych, licówek czy koron porcelanowych.

Złamanie i zwichnięcie żuchwy – pierwsze to najczęściej skutek pobicia lub upadku, drugie może przydarzyć się zupełnie niespodziewanie. W obu przypadkach potrzebna będzie pomoc lekarza. 

AF

Fot. Archiwum