Rada ministrów o specjalizacjach w dziedzinie ochrony zdrowia

Rada ministrów przyjęła przedłożony przez ministra zdrowia projekt ustawy o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia. Minister w drodze rozporządzenia określi dziedziny ochrony zdrowia, w których można będzie uzyskać tytuł specjalisty oraz kierunki studiów, po ukończeniu których można będzie przystąpić do szkolenia specjalizacyjnego. Niewykluczone, że znajdą się wśród nich również absolwenci higieny stomatologicznej oraz technik dentystycznych.

Tytuł specjalisty będzie można uzyskać po ukończeniu szkolenia specjalizacyjnego lub po uznaniu dotychczasowego dorobku naukowego lub zawodowego za równoważny ze zrealizowaniem programu specjalizacji i zdaniu Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego w danej dziedzinie (PESoz). Np. psycholog po ukończeniu szkolenia i zdaniu PESoz będzie mógł zostać specjalistą w dziedzinie psychologii klinicznej, logopeda – specjalistą w dziedzinie neurologopedii, a fizyk medyczny – specjalistą w dziedzinie fizyki medycznej.

Przygotowanie ustawy było niezbędne, bo 2 lipca 2016 r. przestało obowiązywać rozporządzenie ministra zdrowia z 30 września 2002 r. w sprawie uzyskiwania tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia. Regulacje zaproponowane w projekcie ustawy oparto na rozwiązaniach zawartych w tym rozporządzeniu. Ustawa nie dotyczy osób wykonujących zawody medyczne, dla których zasady uzyskiwania tytułu specjalisty określono w innych przepisach (np. lekarzy i pielęgniarek).

W projekcie ustawy określono zasady ustalania programu szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, zasady uzyskiwania akredytacji do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie ochrony zdrowia. Przedstawiono także zasady sprawowania nadzoru nad realizacją szkolenia specjalizacyjnego, w tym przeprowadzania jego kontroli, a także warunki i tryb uzyskiwania tytułu specjalisty w dziedzinie ochrony zdrowia, w tym odbywania szkolenia specjalizacyjnego oraz organizacji i przeprowadzania Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego w danej dziedzinie.

Szkolenie specjalizacyjne – jak dotychczas – będzie odbywać się na podstawie programów szkolenia specjalizacyjnego, opracowywanych przez zespół ekspertów, powoływany przez dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego (CMKP) i zatwierdzanych przez ministra zdrowia. Szkolenie specjalizacyjne w ramach kształcenia podyplomowego będą mogły prowadzić jednostki szkolące, które uzyskały akredytację i zostały wpisane na listę jednostek mających akredytację, prowadzoną przez dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.

W projekcie określono także procedurę uzyskiwania akredytacji przez jednostki szkolące. Podmiot ubiegający się o uzyskanie akredytacji będzie składał do dyrektora CMKP – za pomocą Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych (SMK) – wniosek o udzielenie akredytacji w postaci elektronicznej, podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.

Zgodnie z projektem ustawy, w celu zakwalifikowania wskazanych osób do odbycia szkolenia specjalizacyjnego przeprowadzane będzie przez wojewodę postępowanie kwalifikacyjne (od 16 grudnia do 15 stycznia oraz od 1 czerwca do 30 czerwca każdego roku), które obejmie ocenę spełnienia warunków wymienionych w ustawie. Jeśli okaże się, że liczba osób spełniających te warunki jest większa niż liczba miejsc szkoleniowych, to zostanie przeprowadzone postępowanie konkursowe. Dotychczas postępowanie kwalifikacyjne było prowadzone w jednostkach szkolących z udziałem wojewody i konsultantów wojewódzkich z określonych dziedzin.

Nowym rozwiązaniem jest uregulowanie zasad kontroli realizacji szkolenia specjalizacyjnego prowadzonego przez jednostkę szkolącą. Będzie ona prowadzona przez zespół kontrolny, powołany przez dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.

Określono także zakres czynności kontrolnych oraz uprawnienia kontrolerów, a także dokumentację sporządzaną w wyniku kontroli i związane z tym procedury. Wskazano konsekwencje dla jednostki szkolącej: w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości podczas kontroli oraz niewykonania zaleceń pokontrolnych w wyznaczonym terminie – jednostka szkoląca straci akredytację do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego i zostanie skreślona z listy jednostek posiadających akredytację. Rozwiązania te przyczynią się do podniesienia jakości szkolenia specjalizacyjnego.

PESoz – nowy egzamin specjalizacyjny

W projekcie ustawy szczegółowo określono zasady przystępowania i składania Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego w danej dziedzinie (PESoz). Zaproponowano zmianę dopuszczania do tego egzaminu. Na podstawie dotychczasowych przepisów do egzaminu mogła zostać dopuszczona osoba, która odbyła specjalizację i złożyła do ośrodka wojewódzkiego kartę specjalizacji wraz z podaniem o dopuszczenie do egzaminu. Ośrodek wojewódzki po stwierdzeniu, że dokumenty spełniały warunki formalne, przekazywał je do Centrum Egzaminów Medycznych. Przepisy nie określały jednak, w jakim trybie można uzupełnić brakujące elementy programu szkolenia. Nowe rozwiązania pozwolą uniknąć dotychczasowych problemów i uproszczą procedury dotyczące dopuszczania do egzaminu.

Podmiotem właściwym do weryfikacji odbycia szkolenia specjalizacyjnego będzie wojewoda. Będzie on występował do konsultanta krajowego w danej dziedzinie ochrony zdrowia (albo w dziedzinie pokrewnej, jeżeli w danej dziedzinie ochrony zdrowia nie ma powołanego konsultanta krajowego) i zwracał się o ocenę zgodności odbytego przez daną osobę szkolenia specjalizacyjnego z programem szkolenia specjalizacyjnego. W przypadku stwierdzenia niezrealizowania programu szkolenia specjalizacyjnego, konsultant krajowy w danej dziedzinie ochrony zdrowia (albo w dziedzinie pokrewnej) będzie wskazywał brakujący zakres tego programu. Wówczas wojewoda skieruje taką osobę do odpowiedniej jednostki szkolącej w celu zrealizowania brakujących elementów programu i określi termin ich wykonania. Osoba, która ukończyła szkolenie specjalizacyjne, zgodnie z jego programem – co zostanie potwierdzone przez wojewodę – będzie mogła zgłosić się do PESoz.

Państwowy Egzamin Specjalizacyjny dla każdej dziedziny ochrony zdrowia organizuje Centrum Egzaminów Medycznych (CEM). PESoz jest przeprowadzany przez Państwową Komisję Egzaminacyjną (PKE).

System Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych

Projekt ustawy zakłada także szerokie wykorzystanie systemów elektronicznych w procesie uzyskiwania tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia. Przede wszystkim przewidziano uruchomienie Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych (SMK). Przyspieszy on proces szkolenia specjalizacyjnego oraz zapewni przejrzystość stosowanych procedur w kształceniu kadr medycznych w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia. Umożliwi też zastąpienie papierowego obiegu dokumentów elektronicznym.

W ramach informatyzacji systemu szkolenia specjalizacyjnego przewidziano m.in. wprowadzenie elektronicznych kart specjalizacji dokumentujących przebieg szkolenia, które zastąpią dotychczasowe karty specjalizacji wydawane w formie papierowej. Ponadto – za pośrednictwem Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych – będzie można złożyć wnioski: o udzielenie akredytacji na prowadzenie szkolenia specjalizacyjnego, o odbycie szkolenia specjalizacyjnego w wybranej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, a także o przystąpienie do PESoz.

Projekt ustawy stwarza także możliwość przystąpienia do Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego przez osobę, która nie zdążyła złożyć go w terminie. Oznacza to zniesienie dotychczasowych ograniczeń czasowych na składanie egzaminu. Ustawa ma wejść w życie 1 marca 2017 r.

Jaka jest zdawalność egzaminu LDEK przy pierwszym, drugim i trzecim podejściu? Według jakiego klucza układane są pytania do testów? Odpowiedzi na te pytania w naszym minireportażu.

AF

Fot. lecroitg, pixabay.com