Rekonstrukcje implantoprotetyczne jako profilaktyka powikłań

Ruchome rekonstrukcje implantoprotetyczne jako profilaktyka powikłań biologicznych tkanek okołowszczepowych? Rekonstrukcje wsparte na implantach, a w szczególności rekonstrukcje pełnych łuków zębowych, nie są wolne od powikłań natury zarówno mechanicznej, jak i biologicznej. Zastosowanie systemów CAD/CAM pozwala na zaplanowanie uzupełnień ruchomych o estetyce i funkcji nieodbiegającej od prac osadzonych na stałe. Dlatego też rekonstrukcje zdejmowane stały się doskonałą alternatywą dla uzupełnień przykręcanych do wszczepów u pacjentów ze znacznym ryzykiem wystąpienia powikłań.

Pojęcie osteointegracji znane jest od 1952 roku, a pierwszy implant został wszczepiony przez prof. Brånemarka ponad 45 lat temu. Od tamtego czasu popularność i dostępność wszczepów dentystycznych wzrosła niebagatelnie. Obecnie znanych jest ponad 1300 systemów implantologicznych różniących się kształtem, wymiarami, rodzajem powierzchni, specyfiką połączenia implantu z łącznikiem oraz materiałem, z którego są wykonane.

Rekonstrukcje wsparte na implantach i same wszczepy nie są wolne od powikłań natury zarówno mechanicznej, jak i biologicznej. Największym wyzwaniem, wymagającym odpowiedniej wiedzy i doświadczenia są odbudowy pełnych łuków zębowych u pacjentów bezzębnych oraz uzupełnianie rozległych braków przy uzębieniu resztkowym. Najbardziej anatomiczne odbudowy brakujących zębów to rekonstrukcje w postaci mostów wsparte na różnej liczbie implantów, w zależności od rozległości braku zębowego.

W dostępnym piśmiennictwie sukces leczenia implantoprotetycznego rozpatrywany jest dwupłaszczyznowo. Kryteria oceny dotyczą zarówno rekonstrukcji protetycznej, jak i procedur chirurgicznych. Przetrwanie wszczepu jako filaru jest w rzeczywistości bardzo wysokie. W obserwacji pięcioletniej to 95,6%, po 10 latach – 93,1%. W przypadku rekonstrukcji protetycznych przykręconych do implantów po 5 latach funkcjonowania ich przetrwanie szacowano na poziomie 95,4%, a po 10 latach na 80,1%. Przez przetrwanie implantu należy rozumieć pozostanie rekonstrukcji in situ w monitorowanym okresie obserwacji. Co ciekawe, sukces leczenia, w rozumieniu estetyki wykonanej rekonstrukcji po czasie obserwacji, został opisany jedynie w 5 z 32 publikacji włączonych do badania przesiewowego przez Pjeturssona i wsp.. W prezentowanych badaniach sukces leczenia, czyli brak jakichkolwiek powikłań, wynosił jedynie 66,4% w obserwacji pięcioletniej.

Co więcej, większość badań przesiewowych nie uwzględnia efektu estetycznego jako jednej z wytycznych oceny powodzenia leczenia implantoprotetycznego. Niepowodzenia estetyczne są często wynikiem powikłań biologicznych związanych zarówno z tkankami miękkimi, jak i zanikiem tkanek twardych. Ponadto należy zaznaczyć, że niemożliwe jest odtworzenie estetyki uzupełnień bez ich prawidłowej funkcji, a brak właściwego funkcjonowania narządu żucia prowadzi do powikłań natury mechanicznej.

Obecnie lekarze protetycy coraz częściej wymieniają dotychczas użytkowane rekonstrukcje implantoprotetyczne. Planowanie nowych uzupełnień odbywa się na podstawie analizy podłoża protetycznego wraz z radiologiczną oceną pogrążonych wszczepów, istniejących czynników ryzyka oraz oczekiwań pacjenta.

Zastosowanie systemów CAD/CAM (ang. computer-aided design / computer-aided manufacturing) pozwala obecnie na połączenie zasad postępowania stosowanych w klasycznej protetyce z nowoczesnym światem projektowania komputerowego oraz ponadprzeciętną precyzją systemów frezowania. Kolejną zaletą jest szeroki wachlarz materiałów, z których możliwe jest wykonanie poszczególnych składowych rekonstrukcji. Umożliwia to zaplanowanie uzupełnienia ruchomego o estetyce i funkcji nieodbiegającej od prac osadzonych na stałe.

Temat ten w najnowszym numerze eDentico przybliża dr n. med. Grzegorz Wasiluk z Kliniki Stomatologiczno-Medycznej Med-Oral (Rumia).

W pracy przedstawiono cztery przypadki kliniczne leczenia pacjentów, u których zaplanowano i wykonano ruchome rekonstrukcje implantoprotetyczne, zgodnie z algorytmem postępowania, uwzględniającym profilaktykę powikłań biologicznych tkanek okołowszczepowych.